Uporczywa terapia jako czynnik determinujący zjawisko wypalenia zawodowego u pielęgniarek

Abstrakt

Wstęp. Wyniki współczesnych badań pokazują, że zjawisko wypalenia zawodowego dotyczy różnych grup zawodowych i specjalności. Wspólnym wyróżnikiem tych zawodów jest ich psychospołeczny charakter, który oznacza wymóg stałej koncentracji na problemach innych osób. Zjawisko to stanowi poważny problem, z którym borykają się pielęgniarki uczestniczące w procesie terapeutycznym skierowanym wobec pacjentów przewlekle chorych, a szczególnie gdy przybierają znamiona uporczywej terapii.

Cel. Celem badań była analiza opinii personelu pielęgniarskiego na temat stosowania terapii daremnej i jej wpływu na zjawisko powstania wypalenia zawodowego.

Materiały i metody. Respondenci stanowili grupę 100 pielęgniarek/rzy, którzy pracowali w oddziale Intensywnej Terapii i Opieki Paliatywnej w Szpitalu Wielospecjalistyczny im. Dr Ludwika Błażka w Inowrocławiu. Wiek uczestników badania mieścił się w przedziale 25 do 60 lat. Metodą wykorzystaną w powyższej pracy był sondaż diagnostyczny. Narzędziem badawczym był kwestionariusz do mierzenia skali Odczuć Zawodowych (MBI).

Wyniki. Dla zdecydowanej większości ankietowanych, czyli 85% praca z pacjentami u kresu życia stanowi źródło emocjonalnego wyczerpania. Ponadto respondenci wskazywali na najczęściej pojawiające się objawy o największym nasileniu to zmęczenie i poczucie niezadowolenia, spadek motywacji do pracy oraz satysfakcji z jej wykonywania. Symptomy zmęczenia pojawiały się u 48% pomimo nocnego odpoczynku. 69% badanych cało-dzienna praca z pacjentami w ciężkim stanie klinicznym odczuwa wyczerpanie fizyczne i psychiczne. Dla większości ankietowanych, czyli 65% praca z bezpośrednim kontaktem z pacjentem wiąże się z silnym stresem. Prawie połowa badanych, bo 45% odczuwa wyczerpanie emocjonalne określając jako funkcjonowanie na skraju sił.

Wnioski. Do najczęściej wskazywanych czynników stresogennych w pracy pielęgniarek/pielęgniarzy są: nadmiar obowiązków, odpowiedzialność za zdrowie drugiego człowieka, udział w działaniach, gdzie terapia nie przynosi oczekiwanych efektów.