Czynniki kształtujące poziom wiedzy na temat wcześniactwa u rodziców dotkniętych tym problemem
DOI:
https://doi.org/10.21784/IwP.2023.014Słowa kluczowe
poród, wcześniak, rodzice, wiedza, edukacja, stresAbstrakt
Wstęp. Przyjście na świat dziecka jest dla rodziców powodem ogromnej radości i szczęścia. Wszystko się zmienia, kiedy do porodu dochodzi przed planowanym terminem. Rodzicom towarzyszy poczucie lęku i bezradności. Czują się zagubieni i przerażeni, szczególnie kiedy dziecko trafia w oddział intensywnej terapii medycznej, gdzie walczy o życie. Zostają otoczeni opieką personelu medycznego, który edukuje, wspiera oraz przekazuje odpowiednie wskazówki na temat pielęgnacji. Edukacja jest prowadzona w zależności od oceny stanu wiedzy rodziców.
Cel. Celem pracy jest ocena poziomu wiedzy rodziców dzieci urodzonych przedwcześnie i hospitalizowanych w oddziałach Kliniki Neonatologii. Starano się wyróżnić czynniki wpływające na poziom wiedzy dotyczący wcześniactwa.
Materiał i metody. Badaniem objęto grupę 174 rodziców (w tym 162 matki i 12 ojców). Wiek respondentów mieścił się w przedziale od 22 do 54 lat. Przeciętny wiek badanych wynosił 32 lata. W pracy wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego, stosując kwestionariusz ankiety własnego autorstwa. W narzędziu zastosowano 30 pytań skierowanych zarówno do matek jak i ojców.
Wyniki. Analiza statystyczna zebranego materiału potwierdziła istnienie związku, iż rodzice z wyższym wykształceniem wykazują się wysokim poziomem wiedzy na temat przyczyn porodu przedwczesnego, wcześniaka oraz powikłań związanych z tym okresem. Pozostali respondenci posiadali ogólną wiedzę na temat procedur obowiązujących w oddziałach neonatologicznych takich, jak podawanie surfaktantu, kangurowanie czy laktacja, niezależnie od miejsca zamieszkania czy wieku. Większość badanych wskazywała fundacje jako najbardziej powszechne źródło pomocy i wsparcia rodzicom wcześniaków.
Wnioski. Rodzice z wyższym wykształceniem reprezentowali wyższy poziom wiedzy na temat przyczyn porodu przedwczesnego, wcześniaka oraz powikłań związanych z tym okresem. Natomiast wieloródki w przeprowadzonych badaniach własnych nie wykazywały się statystycznie wyższym poziomem wiedzy aniżeli matki posiadające pierwsze dziecko. Badani respondenci posiadają ogólną wiedzę na temat procedur obowiązujących w oddziałach neonatologicznych i nie było to zależne od miejsca zamieszkania czy wieku, jednak ci z wyższym wykształceniem oraz posiadający dziecko o masie urodzeniowej poniżej 1500 gram wykazali się wiedzą z tego tematu bardziej szczegółową. Ważną rolę wspierającą i edukacyjną wobec rodziców stanowiły pielęgniarki i położne. Oprócz tego istotnym źródłem wsparcia i pomocy w opiniach badanych były fundacje, dlatego należałoby rozpowszechniać wiedzę o różnych formach wsparcia i zachęcać do podejmowania współpracy z nimi.
Bibliografia
Hańczyc P., Pakuła M. Wiedza ciężarnych kobiet na temat przedwczesnych porodów. Piel. Zdr. Publ., Wrocław 2014;4:371–375.
Libera A., Mariańczyk K., Rosińska P. Psychologiczne i społeczne czynniki ryzyka porodu przedwczesnego. Kwartalnik Naukowy Towarzystwa Uniwersyteckiego Fides et ratio, 2020.
Makara-Studzińska M., Gerkowicz M., Poziom wiedzy rodziców dzieci przedwcześnie urodzonych będących pod opieką Poradni Okulistycznej II Kliniki Okulistyki AM w Lublinie na temat retinopatii wcześniaków. Lublin 2007.
https://www.ustawa-podatkowa.pl/jak-leczyc/niskie-wyksztalcenie-zwieksza-ryzyko-przedwczesnego-porodu [data dostępu: 20 kwietnia 2023]
Kaźmierczak M., Skoczylas E., Gebuza G. Ocena poziomu wiedzy kobiet na temat karmienia naturalnego, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu 2 Oddział Kliniczny Położnictwa, Chorób Kobiecych i Ginekologii Onkologicznej Wojewódzki Szpital Zespolony im. Ludwika Rydygiera w Toruniu, 2016.
Napiórkowska-Orkisz M., Olszewska J., Wpływ holistycznej opieki nad pacjentem OITN na psychologiczne i fizyczne aspekty wcześniactwa. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Olsztynie, Gdański Uniwersytet Medyczny 2017.
Antos E., Tomczyk B., Wojciechowska M., Profilaktyka i edukacja zdrowotna dzieci i młodzieży. Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie, 2019.
Boberski M., Rudnicki J., Wojciechowska A., Żyżniewska-Banaszak Zabiegi fizjoterapeutyczne w oddziałach patologii noworodka. Wyroby medyczne. 2022;2:32-35.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 467
Liczba cytowań: 0