Wokół roli Oddziału II Sztabu Generalnego WP w sowieckiej operacji dezinformacyjnej „Trust”. Refleksje na marginesie książki Marka Świerczka
DOI:
https://doi.org/10.12775/EO.2020.011Keywords
Second Department of Polish General Staff, Soviet secret services, the “Trust” operation, inspiration, disinformationAbstract
The purpose of this study is to review the book Największa klęska polskiego wywi- adu. Sowiecka operacja dezinformacyjna „Trust” 1921–1927 [The greatest defeat of Polish Intelligence. Soviet disinformation operation „Trust” 1921–1927], written by Marek Świerczek. “Trust” was a cryptonym of well known secret operation of Soviet counterintelligence against Russian “white exile” and foreign intelligence services working against Soviet Russia and next USSR. An important role in this operation played Polish Military Intelligence (Second Department of Polish General Staff), being for almost six years successfully misleading by Soviet secret service GPU. As a result, Polish intelligence became not only an object of Soviet inspiration, but also because of its mark among intelligence services working against USSR – an important “channel of inspiration” for GPU, especially towards European secret services. Doubtless, the Świerczek’s book is interesting and sometimes inspiring. Nevertheless, author – according to his theses – did not present any convincing evidence for one of fundamental questions of this work, i.e. existence of Soviet agency inside the Second Department of Polish General Staff.
References
Cieplewicz M., Wojsko Polskie w latach 1921–1926. Organizacja, wyposażenie, wyszkolenie, Wrocław 1998.
Drymmer W.T., Trust, „Kultura” 1965, nr 11(217), s. 96–106. Drymmer W.T., W służbie Polsce, Warszawa 1998.
Iranek-Osmecki K., Szkodliwa książka, „Zeszyty Historyczne” 1970, z. 18, s. 221–229.
Kozłowski E., Stawecki P., Protokoły posiedzeń Ścisłej Rady Wojennej i inspekto- rów armii za lata 1926–1932, cz. I, „Studia i Materiały do Historii Wojskowo- ści” 1981, t. 24, s. 271–341.
Kozłowski E., Stawecki P., Protokoły posiedzeń Ścisłej Rady Wojennej i inspekto- rów armii za lata 1926–1932, cz. II, „Studia i Materiały do Historii Wojskowo- ści” 1982, t. 25, s. 275–334.
Krzak A., Czerwoni Azefowie. Afera „MOCR-Trust” 1922–1927, Warszawa 2010. Kusiak F., Życie codzienne oficerów Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1992. Michniewicz W., Rehabilitacja płk. Hańczy, „Kultura” 1964, nr 5(199), s. 105-112.
Michniewicz W., Sowiecka afera szpiegowska „Trust”, „Niepodległość” 1981, t. XIV, s. 182–234.
Michniewicz W., Szkodliwa książka?, „Zeszyty Historyczne” 1971, z. 20, s. 151–170.
Michniewicz W., Śmierć płk. Hańczy, „Kultura” 1963, nr 10(192), s. 87–104. Michniewicz W., Wielki bluff sowiecki, Chicago 1991.
Olstowski P., Przegląd badań nad dziejami Oddziału II Sztabu Generalnego i Sztabu Głównego WP, [w:] Studia nad wywiadem i kontrwywiadem Polski w XX wieku, red. W. Skóra, P. Skubisz, t. 3, Szczecin 2016, s. 27–43.
Paduszek K., „Dwójka” bez piłsudczyków. Polityka kadrowa w Oddziale II SG w latach 1923–1926, [w:] Wywiad i kontrwywiad wojskowy II RP. Z działal- ności Oddziału II SG WP, t. III, red. T. Dubicki, Łomianki 2013, s. 120–143.
Paduszek K., Sprawa Tadeusza Kobylańskiego – stan badań, nowe dokumenty i hipotezy, „Dzieje Najnowsze” 2015, z. 3, s. 171–191.
Paduszek K., Zajrzeć do mózgu Lenina. Wywiad II Rzeczypospolitej a postrewolu- cyjna Rosja, Warszawa 2016.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2022 Przemysław Olstowski
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 495
Number of citations: 0
