Konsulat Łotwy w Wilnie i sprawozdania konsula Felikssa Donassa napisane jesienią 1939 r.

Abstract

Przez ostatnie 17 lat przed wybuchem II wojny światowej konsulem Łotwy w Wilnie był zawodowy dyplomata Felikss Donass. We wrześniu 1939 r. pozostał on w mieście i przesyłał do swoich władz (łotewskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Poselstwa Łotwy w Moskwie) doniesienia o zachodzących w nim wydarzeniach. Jego sprawozdania zaczynają się 17 września, a kończą 16 listopada 1939 r. Są przechowywane w Państwowym Archiwum Historycznym Łotwy w Rydze (Latvijas Valsts vēstures arhīvs). Sprawozdania Felikssa Donassa z Wilna to niezwykle ciekawe źródła, ukazują bowiem skomplikowaną sytuację i wydarzenia w Wilnie na początku II wojny światowej widziane oczami łotewskiego konsula, okupację radziecką, reakcję na nią różnych grup społecznych i wejście armii litewskiej jesienią 1939 r. Przedstawiają także sytuację konsulatu Łotwy – państwa, które już w pierwszym dniu wojny (1 września) deklarowało swoją neutralność w tym konflikcie.