Anty-Rzym. Projekt eklezjalno-polityczny Jana Kalwina
DOI:
https://doi.org/10.12775/DP.2019.001Słowa kluczowe:
Jean Calvin, Martin Luther, theocracy, Calvinism, ReformationAbstrakt
There are three goals of this text. The first is the presentation of church and political plans of Jean Calvin. The author presents the great project of the Rome-bis of Calvin. This is his concept of building a universal church as a competition for the Catholic Church. Calvin’s aim is to replace the church with the capital in Rome by a church with a capital in Geneva. The second goal is the comparison between the universal idea of the Calvin’s church with the territorial vision of the church-state of Martin Luther. From this comparison follows that Luther is a "parish" reformer without an internationalist impetus, whose church is subjected to the authority of the local state. The third goal is an attempt to answer the question why the universal ecclesial structure of Calvin crumbled immediately after his death? The author argues that this is due to an erroneous concept of faith and enthusiasm as the foundation of this building, without a firm basis in the canon law.
Bibliografia
J.W. Allen, A History of Political Thought in the Sixteenth Century, London 1964.
J. Althusius, Politica Methodice digesta atque exemplis sacris & profanis illustrata, Herbornae Nassoviorum 1614.
G. Bedouelle, L’aventure de la Réforme: le monde de Jean Calvin, Paris 1991.
T. de Bèze, Du droit des magistrats sur leurs subjets: traité très nécessaire en ce temps, pour advertir de leur devoir, tant les magistrats que les subjets, Magdebourg 1575.
T. de Bèze, Traité de l’Authorité du Magistrat en la punition des hérétiques et du moyen d’y procéder, Genève 1610.
H. Bullinger, Les cinq Decades des Sermons, b.m.w. 1565.
J. Calvin, Brieve instruction, pour armer tous bons fideles contre les erreurs de la secte commune des Anabaptistes, Genève 1545.
J. Calvin, Institution de la Religion chrétienne, Paris 1888.
J. Calvin, Letters, Philadelphia 1858, t. I-II.
V. De Caprariis, Propaganda e pensiero politico in Francia durante le guerre di religione, t. I (1559-1572, Napoli 1959.
T. Carter, History of the Great Reformation in England, Ireland, Scotland, Germany, France, and Italy, New York 1860.
V. Chaffour-Kestner, Etudes sur les réformateurs du XVIe siècle, t. I, Paris 1853.
P. Chaunu, Czas reform. Historia religii i cywilizacji (1250-1550), Warszawa 1989.
M.E. Cheneviére, La pensée politique de Calvin, Genève 1937.
Confession de foi des églises de la Suisse, Genève 1819.
M.-T. Courtial: La Vita de George Buchanan, humaniste et réformateur écossais du XVI siècle, “Pallas”, 1996, nr 44.
J. Delumeau, Reformy chrześcijaństwa w XVI i XVII w., Warszawa 1986, t. I.
S. Drees, Calvins Prädestinationslehre und ihre Rezeption im Calvinismus, w: M. Basse (red.), Calvin und seine Wirkungsgeschichte, Berlin 2011.
M. Fernández Alvarez, La Unidad de Europa: el proyecto imperial de Carlos V y la alternativa protestante, w: Martin Lutero (1483-1983), Salamanca 1984.
M.S. Fernández García, La omnipotencia de Hobbes (1588-1628): el carácter irrevocable de la potencia absoluta, "Cuadernos Salmantinos de Filosofía", 2011, nr 38.
J.N. Figgis, The Divine Right of Kinges, New York 1965.
C.H. Garrett, The Marian Exiles: a Study on the Origins of Elizabethan Puritanism, Cambridge 1938.
Ch. Goerung, La théologie d’après Erasme et Luther, Paris 1913.
H. Grotius, Annales et Histoires des Troubles du Pays-Bas, Amsterdam 1662.
H. Grotius, De imperio summarum potestatum circa sacra, Paris 1647.
Y. Guyot, Studja o doktrynach socjalnych chrześcijaństwa, Warszawa 1906.
R. Hermann, Luthers Theologie, Göttingen 1967.
J.J. Hernández Alonso, Ecumenismo en la teologia de Calvino, “Diálogo Ecuménico”, 1972, t. VII, nr 28.
F. Higman, Calvin’s works in translations, w: A. Pettegree, A. Duke, G. Lewis (red.), Calvin-ism in Europe, 1540-1620, Cambridge 1994.
R. Hooker, Of the Laws of Ecclesiastical Polity, Cambridge 2004.
H. Höpfl, Introduction, w: M. Luther, J. Calvin, On Secular Authority, Cambridge 2008.
T.O. Hüglin, Sozietaler Föderalismus. Die politische Theorie des Johannes Althusius, Berlin 1990.
F. Izzo, Forme della modernità. Antropologia, politica e teologia in Thomas Hobbes, Bari 2005.
P. Imbart de la Tour, Les Origines de la Réforme, Paris 1905, t. IV.
M. Jacobs, Die evangelische Staatslehre, Göttingen 1971.
P. Jurieu, Examen du livre de la reünion du christianisme, ou Traité de la Tolerance en matiere de la Religion ; & de la nature, & de l’étendüe des point fondamentaux, b.m.w. 1672.
H.G. Koenigsberger, The Organization of Revolutionary Parties in France and Netherlands during the Sixteenth Century, “The Journal of Modern History”, 1955, nr 27, s. 335-51.
B. Lohse, Martin Luther. Eine Einführung in sein Leben und sein Werk, München 1981.
M.L. Lukac de Stier, ‘Potentia Dei’: de Tomás de Aquino a Hobbes, “Intus-Legere Filosofía”, 2013, t. 7, nr 1.
J. Łaski, Opera, Amstelodami 1866, t. I-II.
Ch. Martin, Les protestants anglais refugiés à Genève au temps de Calvin, 1555-1560, Genève 1915.
P. Mesnard, L’Essor de la Philosophie Politique au XVI siècle, Paris 1952.
A.E. McGrath, Jan Kalwin. Studium kształtowania kultury Zachodu, Warszawa 2009.
J.T. McNeill, The Democratic Element in Calvin’s Thought, “Church History”, 1949, nr 18.
G. Müller, Zwischen Reformation und Gegenwart II. Vorträge und Aufsätze, Hannover 1988.
W. Neuser, Dogma und Bekenntnis in der Reformation: Von Zwingli und Calvin zur Syndode von Westminster, w: B. Loshe (red.), Die Lehrentwicklung im Rahmen der Konfessionalität, Göttingen 1998.
H.A. Oberman, Werden und Wertung der Reformation: vom Wegestreit zum Glaubenskampf, Tübingen 1989.
G. Perrone, Le Protestantisme et la règle de foi, Paris 1854, t. I.
M. Prestwich (red.), International calvinism, 1541-1715, Oxford 1985.
A.A. Rogow, Thomas Hobbes. Radical in the Service of Reaction, New York 1986.
M. Schwalb, Etude comparative des doctrines de Mélanchthon, Zwingle et Calvin, Paris 1859.
L. Seelbach, Augustin und Calvin, w: M. Basse (red.), Calvin und seine Wirkungsgeschichte, Berlin 2011.
J. Simiele, Lutero y la politica, „Enfoques”, 2010, nr 1.
J.A. Spencer, History of the Reformation in England, New York 1847.
P. Stepheus, Zwingli le théologien, Genève 1999.
T. Szczech, Państwo i prawo w doktrynie św. Augustyna, Marcina Lutra i Jana Kalwina, Łódź 2006.
B. Szlachta, Erastianizm, w: Słownik historii doktryn politycznych, Warszawa 1999, t. II.
B. Szlachta, Konstytucjonalizm czy absolutyzm? Szkice z francuskiej myśli politycznej XVI wie-ku, Kraków 2005.
A. Szwed, Fideizm Kalwina i bunt angielskich racjonalistów. Wpływ fideizmu kalwińskiego na powstanie i rozwój racjonalnej teologii naturalnej u wybranych myślicieli angielskich XVII i XVIII wieku, Kęty 2016.
F. Tönnies, Hobbes. Leben und Werk, Stuttgart 1898.
G. Tourn, Jean Calvin: Le reformateur de Genève, Lyon 2008.
L. J. Trinterud, The Origins of Puritanism, „Church History”, 1951, t. XX, nr 1.
M. Vial, Jean Calvin: Introduction à sa pensée théologique, Paris 2008.
E. Voegelin, The Collected Works, t. XXIII, Religion and the Rise of Modernity, Columbia-London 1998.
A. Wielomski, Myśl polityczna Reformacji i Kontrreformacji, t. I. Rewolucja protestancka, Warszawa 2013.
A. Wielomski, Teokracja papieska 1073-1378. Myśl polityczna papieży, papalistów i ich prze-ciwników, Warszawa 2011.
A. Żygadło, Reformacja w Szwecji, Danii i Norwegii. Studium porównawcze, Warszawa 2005.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 920
Liczba cytowań: 0
