Jezuicka myśl polityczna XVI–XVII wieku wobec problemu monarchii (Francisco Suárez i Roberto Bellarmino)
DOI:
https://doi.org/10.12775/DP.2021.019Abstrakt
The theological, ecclesiastical and political thought of Jesuit Counterreformation it’s a very
curios case against i.e. political theology formulated by Carl Schmitt. The specific of political
ideas of Counterreformation is the strange mixture between monarchical idea of God,
monarchical idea of pope and republican, pre-republican or constitutional royalty. The
aim of this article is the examination of this interesting case study. We have in this epoch
the confrontation between two political ideas: royal monarchy of sovereign state and papal
monarchy in the Church. In this same moment we se the growth of centralised modern
state as parallel growth of centralised Church. We se an evident parallel between the notions
of sovereignty in the state and infallibility and primacy in the Catholic Church. And the
believers in Church are in the same time the subjects in the state. We have classic clash
between two great forces in the same land. The situation is worsened by the Reformation and
abjuration from Catholicity by few rulers. In this case the papal monarchy prefer the ideas of
constitution, limited government, right to resist to the tyrants, i.e. schismatic or protestant
sovereigns. Jesuit statement against the political theology is the effect of understanding that
the theological and political power of pope is impossible in the world of sovereign states.
Bibliografia
Abitte C., De la démocratie chez les prédicateurs de la Ligue, Paris 1866.
Adams S., The Gunpowder Plot, „History Today” 2005, nr 11.
Alberigo G., Ecclesiologia del Concilio di Trento, „Rivista di Storia della Chiesa in Italia” 1964, nr 18.
Alberigo G., Lo sviluppo della dottrina sui poteri nella Chiesa universale. Momenti essenziali tra il XVI
e il XIX secolo, Roma 1964.
Arnold F.X., Die Staatslehre des Kardinals Bellarmin. Ein Beitrag zur Rechts- und Staatsphilosophie des
konfessionellen Zeitalters, München 1934.
Arystoteles, Polityka, Warszawa 2002.
Avack L. d’, La ragione dei Re. Il pensiero politico di Giacomo I, Milano 1974.
Ball H., La Théologie politique de Carl Schmitt, „Les Etudes Philosophiques” 2004, nr 1.
Barcia Trelles C., Vazquez de Menchaca (Sus teorias internacionales, 1512–69), Barcelona b.r.w.
Barclay W., Traité de la Puissance du pape sur les princes seculiers, Cologne 1687 [1607].
Basllesteros-Gaibros M., Juan de Mariana. Pensador y Politico (Selección y Estudio), Madrid 1944.
Baszkiewicz J., Państwo suwerenne w feudalnej doktrynie politycznej do początku XIV wieku, Warszawa
Battely J., The Notes of the Church as Laid down by Cardinal Bellarmin; Examined and Confuted,
London 1688.
Baumgartner F., Radical Reactionaries: The Political Thought of the French Catholic League, Geneva
Bellarmino R., De laicis sive secularibus [1589], [w:] idem, Disputationes. De controversiis christianae
fidei, adversus huius temporis Haereticos, t. 2, Parisiis 1608.
Bellarmino R., De Romani Pontificis ecclesiastica monarchia [1586], [w:] idem, Disputationes. De
controversiis christianae fidei, adversus huius temporis Haereticos, t. 2, Parisiis 1608.
Bellarmino R., De translatione Romani Imperij [1584], [w:] idem, Disputationes. De controversiis
christianae fidei, adversus huius temporis Haereticos, t. 2, Parisiis 1608.
Bellarmino R., Tractatus de potestate Summi Pontificis in repubus temporalibus adversus Gulielmum
Barclaium, Monachij 1712 [1610].
Beneyto J.M., Politische Theologie als politische Theorie. Eine Untersuchung zur Rechts- und Staatstheorie
Carl Schmitts und zu ihrer Wirkungsgeschichte in Spanien, Berlin 1983.
Berger D., Thomismus. Grosse Leitmotive der thomistischen Synthese und ihre Aktualität für die Gegenwart, Köln 2001.
Bodin J., Sześć ksiąg o Rzeczypospolitej, Warszawa 1958 [1576].
Bonald L. de, Théorie du pouvoir politique et religieux, dans la société civile demontrée par le raisonnement et par l’histoire, t. 2, Constance 1796.
Bonora E., La Controriforma, Bari 2001.
Bosbach F., Monarchia universalis. Ein politischer Leitbegriff der frühen Neuzeit, Göttingen 1988.
[Boucher J.], De Iusta Henrici Tertii Abdicatione e Francorum Regno, Lugduni 1591.
Boucher J., Sermons de la simulee conversion, et nullite de la pretendue absolution de Henry de Bourbon,
Prince de Bearn, Paris 1594.
Bourdin P., La théologie politique de saint Thomas, [w:] Ch. Zarka (red.), Aspects de la pensée
médiévale dans la philosophie politique moderne, Paris 1999.
Bozio F., De temporali ecclesiae monarchia, Coloniae 1602.
Braun H.E., Habsbourg governance. The origins of Monarchy and Political Prudence in Juan de Mariana’s
‘De rege’, „E-Spania: Revue Électronique d’Études Hispaniques Médiévales” 2018, nr 31, na
stronie: journals.openedition.org/e-spania [dostęp: 16.12.2020].
Brodrick J., Robert Bellarmin. L’humaniste et le saint, Bruges 1963.
Brosse O. de la, Le Pape et le concile. La comparaison de leurs pouvoirs à la veille de la Réforme, Paris
Buchner W., Wojna i konkwista. Hiszpańska myśl polityczna Złotego Wieku, Kraków 2007.
Burns J.H., Conciliarism, Papalism and Power, 1511–1518, [w:] D. Wood (red.), The Church and
Sovereignty, London 1991.
Burrieza Sánchez J., Robert Persons en España, [w:] idem, P. Harrison (red.), La misión de Robert
Persons: un jesuita inglés en la antigua corte de Valladolid, Valladolid 2010.
Campagna N., Francisco de Vitoria: Leben und Werk. Zur Kompetenz der Theologie in politischen und
juridischen Fragen, Berlin 2010.
Cano M., Locis theologicis, Salamanca 1563.
Carlyle R.W., Carlyle A.J., History of mediaeval political Theory, t. 2, Edinburgh–London–New
York 1909.
Cedroni L., La comunità perfecta. Il pensiero politico di Francisco Suárez, Roma 1996.
Centenera Sánchez-Seco F., Las características formales de la ley humana en Juan de Mariana,
„Cuadernos Electrónicos de Filosofía del Derecho” 2018, nr 37, na stronie: ojs.uv.es/index.
php/CEFD [dostęp: 16.12.2020].
Centenera Sánchez-Seco F., Defiende Juan de Mariana al monje que terminó con la vida del rey
Enrique III de Francia?, „Torre de los Lujanes” 2004, nr 54.
Centenera Sánchez-Seco F., Tiranía y tiranicidio en Francia (1589). Las formulaciones católicas más
radicales, „Tiempos Modernos” 2010, nr 21.
Chalmeta G., La giustizia politica in Tommasso d’Aquino. Un’ interpretazione di bene comune politico,
Roma 2000.
Couartou A., La souveraineté populaire chez Francisco Suárez, Bordeaux 1974.
Coujou J.-P., Suárez et la refondation de la métaphysique, Louvain–Paris 1999.
Courtine J.-F., Nature et empire de la loi. Études suaréziennes, Paris 1999.
Courtine J.-F., Suárez et le système de la métaphysique, Paris 1990.
Decothé J., Sobre o bem comum como cerne do pensamento político de Francisco Suárez referente
o problema de resistencia ao governo tirânico, „Synesis” 2018, t. 10, nr 1.
Dessens R., La pensée politique de jésuite espagnol Juan de Mariana, Lille 2003.
Dupuy P., Maillane D. de, Pithou P., Les Libertez de l’église gallicane, t. 1, Lyon 1771.
Doleman R. (R. Persons), A Conference about the next succession to the Crowne of Ingland, Amsterdam
[1594].
Doyle J.P., Collected studies on Francisco Suárez, S.J. (1548–1617), Leuven 2010.
Eguiluz F., Robert Persons – ‘el architraidor’, Madrid 1990.
Elorduy E., El cuerpo mistico de Cristo en Suárez, „Revista de Estudios Teologicos” 1943, nr 3.
Fabbri E., Roberto Bellarmino e Thomas Hobbes. Teologie politiche a confronto, Roma 2009.
Ferraro D., Bellarmino, Suárez, Giacomo I et la polemica sulle origini del potere politico, [w:] R. De
Maio, A. Barromeo, L. Gulisa et al. (red.), Bellarmino e la Controriforma, Sora 1990.
Ferraro D., Tradizione e ragione in Juan de Mariana, Milano 1989.
Feugueray H.-R., Essai sur les doctrines politiques de Saint Thomas d’Aquin, Paris 1857.
Filmer R., Patriarcha. The Naturell Power of Kinges Defended against the Unnatural Liberty of the
People. By Arguments Theological, Rational, Historical, Legall [1680], [w:] idem, Patriarcha and
others Writings, Cambridge 1991.
Frajese V., Una teoria della censura: Bellarmino e il potere indiretto dei papi, „Studi Storici” 1984.
Galasso G., Carlo V e Spagna imperiale, Roma 2006.
Gallegos Rocafull J.M., La Doctrína Política del P. Francisco Suárez, Mexico 1948.
Ganzer K., Gallikanische und römische Primatsauffasung in Wiederstreit. Zu den ekklesiologischen
Auseinandersetzungen auf dem Konzil von Trient, „Historisches Jahrbuch” 1989, nr 109.
García Cuadrado J.A., Francisco Suárez: entre el absolutismo y la democracia, „Cauriensia” 2017,
nr 12.
Gerbier L., Les raisons de l’Empire. Les usages de l’idée impériale depuis Chalres Quint, Paris 2016.
Giacon C., La seconda scolastica, t. 3: I problemi giuridico-politici. Suárez, Bellarmino, Mariana,
Milano 1952.
Gilson E., Dante et la philosophie, Paris 1939.
Gilson E., Tomizm. Wprowadzenie do filozofii św. Tomasza z Akwinu, Warszawa 1960.
Gómez Robledo I., El origen del poder político según Francisco Suárez, Mexico 1998.
Gooch C.P., The History of English democratic Ideas in the Seventeenth Century, Cambridge 1898.
Grabmann M., Die echten Schriften des hl. Thomas von Aquin, München 1920.
Grabmann M., Forschungen über die Lateinischen Aristoteles-Übersetzungen des XIII Jahrhunderts,
Münster 1916.
Grabmann M., Studien über den Einfluss der aristotelischen Philosophie auf die mittelalterlichen
Theorien über das Verhältnis von Kirche und Staat, München 1934.
Granfield P., The Limits of the Papacy. Authority and Autonomy in the Church, New York 1987.
Grewe W.G., Epochen der Völkerrechtsgeschichte, Baden-Baden 1988.
Haec sancta [1415], [w:] A. Baron, H. Pietras (red.), Dokumenty soborów powszechnych, t. 3,Kraków
Hamilton B., Political thought in sixteenth-century Spain. A study of political ideas of Vitoria, Soto,
Suárez and Molina, Oxford 1963.
Hobbes T., Lewiatan, czyli materia, forma i władza państwa kościelnego i świeckiego, Warszawa 1954
.
Höpfl H., Jesuit Political Thought. The Society of Jesus and the State, c. 1540–1630, New York 2004.
Horst U., The Dominicans and the Pope. Papal Teaching Authority in the Medieval and Early Modern
Thomist Tradition, Notre Dame 2006.
Horst U., Juan de Torquemada und Thomas de Vio Cajetan. Zwei Protagonisten der päpstlichen
Gewaltenfülle, Berlin 2012.
Horst U., Papst – Konzil – Unfehlbarkeit. Die Ekklesiologie der Summenkommentare von Cajetan bis
Billuart, Mainz 1978.
Horst U., Unfehlbarkeit und Geschichte. Studien zur Unfehlbarkeitsdiskussion von Melchior Cano bis
zum I. Vatikanischen Konzil, Mainz 1982.
Innocenty III, Regestorum sive Epistolarum, [w:] Patrologia Latina, t. CCXIV, Paris 1844–1855.
Jedin H., Geschichte des Konzils von Trient, t. 4: Dritte Tagungsperiode und Abschluß, Freiburg 1975.
Jedin H., Il significato del Concilio di Trento nella storia della Chiesa, „Gregorianum” 1945, nr 26.
Jouanna A., Le Prince absolu. Apogée et déclin de l’imaginaire monarchique, Paris 2014.
Jourdain A., Recherches critiques sur l’age et l’origine des tradictions latines d’Aristote, et sur des commenatiares grecs ou arabes employés par les docteurs scholastiques, Paris 1819.
Juri Y.E., Poder político, tiranía y bien común en Francisco Suárez: diferencias y semejanzas con el origen
del concepto de soberanía en Jean Bodin, „Isonomía” 2019, nr 50.
Kasper W., Die Lehre von der Tradition in der Römische Schule (Giovanni Perrone, Carlo Passaglia,
Clemens Schrader), Freiburg 1962.
Lainez D., Disputationes Tridentinae, t. 2, Ratisbonae 1886.
Lake P., The significance of the Elizabethan identification of the Pope as Antichrist, „Journal of Ecclesiastical History” 1980, t. 31, nr 2.
Lanseros M., La autoridad civil en Francisco Suárez, Madrid 1949.
Laures J., The political economy of Juan de Mariana, New York 1928.
Le Bret C., De la souveraineté de Roy [1632], [w:] idem, Les oeuvres, Paris 1689.
Lecler J., L‘Eglise et la souveraineté de l’Etat, Paris 1944.
Le Noble de Tennelière E., L’Esprit de Gerson ou instructions catholiques touchant le Saint Siège,
b.m.w. 1691.
Lomas F.T., La Filosofia politíca y juridica de Francisco de Vitoria, Cordoba 1993.
Lubac H. de, Le pouvoir de l’Eglise en matière temporelle, „Revue des Sciences Religieuses” 1932,
nr 12.
Łuszczyńska M., Ubi ratio, ibi ius. Doktryna prawna świętego Tomasza z Akwinu, Lublin 2013.
Machowski A., Teologia polityczna św. Tomasza z Akwinu. Antropologiczno-etyczna interpretacja
traktatu ‘De Rege’, Toruń 2011.
Mariana J. de, Del Rey y de la institución real [1599], [w:] idem, Obras, t. 2, Madrid 1854.
Mastellone S., Tomasso Bozio, teorico dell’ordine ecclesiastico, „Il Pensiero Politico” 1980, nr 13.
Mattei R. de, Il pensiero politico italiano nell’età della Controriforma, t. 1, Napoli 1982.
Menéndez Pidal R., Idea Imperial de Carlos V, Madrid 1971.
Mesnard P., L’Essor de la Philosophie Politique au XVI siècle, Paris 1952.
Milton A., Catholic and Reformed. The Roman and Protestant Churches in English Protestant Thought,
–1640, Cambridge 1995.
Molina Mellà A., Iglesia y Estado en el Siglo del Oro español. El pensamiento de Francisco Suárez,
Valencia 1977.
Mondello V., La dottrina del Gaetano sul Romano Pontefice, Messina 1965.
Motta F., Bellarmino. Una teologia politica della Controriforma, Brescia 2005.
Moulart F., L’Eglise et l’Etat, Paris 1887.
Murray J.C., St. Robert Bellarmin on the indirect Power, „Theological Studies” 1948, nr 9.
Naszalyi E., El Estado según Francisco de Vitoria, Madrid 1948.
Nicoletti M., Transcendenza e potere. La teologia politica di Carl Schmitt, Brescia 1990.
North M.L., James I and the Debate over the Oath of Allegiance, „New Literary History” 2002, t. 33,
nr 2.
Nussbaum A., Geschichte des Völkerrecht in gedrängter Darstellung, Berlin 1960.
Onorio J.-B. d’, Le Pape et le gouvernement de l’Eglise, Paris 1992.
Ors A. d’, Teologia politica. Una revision del problema, „Revista de Estudios Politcos” 1976, nr 205.
Padini E., Filosofia politica e diritto internazionale in Francisco de Vitoria, Roma 2011.
Pegon J., Episcopat et hierarchie du Concile de Trente, „Nouvelle Revue Théologique” 1960, nr 92.
Pena González M.A., ‘Defensio fidei’ de Francisco Suárez y su conflicto con Jacobo I, „Revista Jurídica
Digital UANDES” 2018, t. 2, nr 1 (extra).
Penzi M., Ruiz Ibáñez J.J., ‘Ius populi supra regem’. Concepciones y usos políticos del ‘pueblo’ en la Liga
Radical Católica Francesa (1580–1610), „Historía Contemporánea” 2004, nr 28.
Pereña Vicente L., Diego de Covarrubias y Leyra. Maestro de derecho internacional, Madrid 1957.
Persons R., Memorial al Rey sobre la invasión de Ingleterra [?], [w:] F. Eguiluz, Robert Persons – ‘el
architraidor’, Madrid 1990.
Pin E. du, Traité de la puissance ecclesiastique et temporelle, Paris 1707.
Pius V, Bulle ‘Regnans in excelsis’ [1570], [w:] C. Mirbt (red.), Quellen zur Geschichte des Papsttums
und des römischen Katholizismus, Tübingen–Leipzig 1901.
Pottmeyer H.J., Unfehlbarkeit und Souveränität. Die päpstliche Unfehlbarkeit im System der ultramontanen Ekklesiologie des 19. Jahrhunderts, Mainz 1975.
Proañno Gil V., Doctrina de Juan de Torquemada sobre el concilo, „Burgense” 1960, nr 1.
Prodi P., La sovranità temporale dei Papi e il Concilio di Trento, [w:] idem, H. Jedin (red.), Il Concilio
di Trento come crocevia della politica europea, Bologna 1979.
Radrizzani Goñi J.F., Papy y obispos en la potestad de jurisdicción según el pensamiento de Francisco
de Vitoria O.P., Roma 1967.
Rager J.C., The Blessed Cardinal Bellarmine’s Defense of Popular Government in the Sixteenth Century,
„The Catholic Historical Review” 1925, t. 10, nr 4.
Recknagel D., Einheit des Denkens trotz konfessioneller Spaltung. Parallelen zwischen den Rechtslehren
von Francisco Suárez und Hugo Grotius, Frankfurt am Main 2010.
Reginaldo G. [W. Reinolds], Calvino-Turcismus, Antverpiae 1597.
Ribadeneyra P. de, Historia ecclesiastica del scisma del Reyno de Inglaterra, Emberes 1588.
Richardt A., Saint Robert Bellarmin. Le défenseur de la foi, 1542–1621, Paris 2004.
Rios F. de los, Religion y Estado en la España del siglo XVI, Mexico 1957.
Rivero Rodríguez M., Gattinara, Carlos V y el sueño del Imperio, Madrid 2005.
Rommen H., La teoria del Estado y de la communidad internacional en Francisco Suárez, Buenos
Aires 1951.
Roses Ch.H., Ensayo sobre el pensamiento politíco del Padre Juan de Mariana, Santiago b.r.w. [1959].
Rosseo G. [W. Reynolds], De Iusta Reipub. Christianae in Reges Impios et Haereticos Autoritate,
Antverpiae 1592.
Ruiz J.M., Robert Persons, S.J. (1546–1610) y su obra más polémica: ‘A conference about the Next
Succession to the Crowne of Ingland’, „ES” 1977, nr 7.
Santarelli A., Tractaus de haeresi, schismati, apostasia et de potestate romani Pontificis, Roma 1625.
Schatz K., Prymat papieski od początków do współczesności, Kraków 2004.
Schatz K., Sobory powszechne. Punkty zwrotne w historii Kościoła, Kraków 2002.
Schaub J.-F., La France Espagnol. Les racines hispaniques de l’absolutisme français, Paris 2003.
Schmitt C., Teologia polityczna. Cztery rozdziały poświęcone nauce o suwerenności [1922], [w:] idem,
Teologia polityczna i inne pisma, Kraków 2000.
Servière J. de la, La théologie de Bellarmin, Paris 1909.
Sobór Trydencki, [w:] A. Baron, H. Pietras (red.), Dokumenty soborów powszechnych, t. 3, Kraków
Soder J., Francisco Suárez und das Völkerrecht. Grundgedanken zu Staat, Recht und internationalen
Beziehungen, Frankfurt am Main 1973.
Suárez F., De Ecclesia y Pontifice. Introducción y edición de A. Vargas-Machuca, „Archives Teológico
Granadiano” 1967, nr 30.
Suárez F., Defensa de la fe catolica [Defensio fidei], Madrid 1917 [1613], t. 5/1: Contra los errores
de la iglesia anglicana, y respuesta a la apologia en favor del Juramiento de Fidelidad y a la carta
a los principes cristianos, escritos ambas por el serenisimo Rey de Inglaterra.
Suárez F., Opera omnia, t. 5, De legibus [1612], Pariis 1859.
Suárez F., Opera omnia, t. 12, De conciliis [?], Pariis 1859.
Suárez F., Opera omnia, t. 12, De summo pontifice [?], Pariis 1859.
Suárez F., Opera omnia, t. 13, De Statu Religionis [1608–1609], Pariis 1859.
Suárez F., Opera omnia, t. 20, De summi pontifice [?], Pariis 1859.
Suárez F., Opera omnia, t. 24, De Summi Pontificis supra temporales reges excellentia et potestate
, Pariis 1859.
Suárez F., Opera omnia, t. 24, De primatu summi pontificis [?], Pariis 1859.
Suárez F., Selección de Defensio Fidei y otras obras, Buenos Aires 1966.
Szlachta B., Konstytucjonalizm czy absolutyzm? Szkice z francuskiej myśli politycznej XVI wieku,
Kraków 2005.
Szlachta B., Monarchia prawa? Angielska myśl polityczna doby Tudorów, Kraków 2008.
Ternon Y., Genèse du droit interntationale. Des Pères fondateurs aux conférences de La Haye, Paris 2016.
Tolédano A.D., La conception de la souveraineté dans la philosophie politique de Francisco Suárez, [w:]
Congreso international de Filosofia, t. 3, Madrid 1949.
Św. Tomasz z Akwinu, Ptolemeusz z Lukki, O królowaniu. Królowi Cypru, Kraków 2006.
Św. Tomasz z Akwinu, Sententia libri Politicorum, na stronie: corpusthomisiticum.org [dostęp:
04.2019].
Św. Tomasz z Akwinu, Summa Theologiae, na stronie: corpusthomisiticum.org [dostęp:
04.2019].
Torti M. [R. Bellarmino], Responsio ad librum inscriptum ‘Triplici nodo, triplex cuneus’, sive apologia
pro iuramiento fidelitatis, St. Omer 1608.
Tutino S., Empire of Soul. Robert Bellarmine and the Christian Commonwealth, Oxford 2010.
Vargas-Machuca A., Escritura, Tradicion e Iglesia como reglas de fe segun Francisco Suárez, Granada
Vigor S., Quatre livres de l’Estat et gouvernement de l’Eglise, Troyes 1622.
Villacañas J.L., Qué impero? Un ensayo polémico sobre Carlos V, Madrid 2008.
Vitoria F. de, De Indis prior Relectio [1532], [w:] idem, Relectiones Theologicae, Matriti 1765.
Vooght P. de, Le conciliarisme aux conciles de Constance et de Bâle, [w:] P. Botte (red.), Le concile et
les conciles, contribution de l’histoire de la vie concilaire de l’Eglise, Paris 1960.
Vooght P. de, Les controverses sur les pouvoirs du concile et d’autorité du pape au concile de Constance,
„Revue Théologique de Louvain” 1970, nr 1.
Vos A.F. de, L’aristotelisme de Suárez, et sa théorie de l’individuation, [w:] Congreso international de
Filosofia, t. 3, Madrid 1949.
Vries J., Die Erkenntnislehre des Franz Suárez und der Nominalismus, „Scholastik”, 1949, nr 20–24.
Weiner C.Z., The beleaguered isle. A study of Elizabethan and early Jacobean anti-catholicism, „Past
and Present” 1971, nr 51.
Wielomski A., Myśl polityczna Reformacji i Kontrreformacji, t. 1: Rewolucja protestancka, Warszawa
Wielomski A., Państwo suwerenne w teorii prawa międzynarodowego Francisco de Vitorii, „Polski
Przegląd Stosunków Międzynarodowych” 2017, nr 7.
Wielomski A., Papalistyczna eklezjologia polityczna jako archetyp nowożytnego państwa uniwersalnego,
[w:] Ł. Święcicki, A. Wielomski (red.), Od Christianitas do Unii Europejskiej, Warszawa 2015.
Wielomski A., Protestancka monarchia czy prawno-naturalna republika? Niemiecki katolicyzm polityczny wobec kwestii formy i typu państwa u zarania Republiki Weimarskiej, „Dialogi Polityczne”
, nr 21.
Wielomski A., Suwerenność państwa w stosunkach międzynarodowych w doktrynie Roberta Bellarmina,
„Societas et Ius” 2017, nr 6.
Wielomski A., Teokracja papieska 1073–1378. Myśl polityczna papieży, papalistów i ich przeciwników,
Warszawa 2011.
Wielomski A., W poszukiwaniu Katechona. Teologia polityczna Carla Schmitta, Radzymin 2017.
Wilenius L., The social and political theory of Francisco Suárez, Helsinki 1963.
Wilks M., The Problem of Sovereignty in the Later Middle Ages: the Papal Monarchy, Cambridge 1963.
Xavier A., Francisco Suárez en la España de su epoca, Barcelona 1993
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Adam Wielomski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 676
Liczba cytowań: 0
