Polnische Studenten an deutschen Universitäten vor dem Hintergrund studentischer Migrationen im 19. und zu Beginn des 20. Jahrhunderts
DOI:
https://doi.org/10.12775/BPMH.2020.009Słowa kluczowe
Europa w XIX i XX wieku, migracje studenckie, niemieckie uniwersytety, polscy studenciAbstrakt
Polscy studenci na uniwersytetach niemieckich na tle studenckich migracji w XIX i początkach XX wieku
Polscy studenci stanowili jedną z najbardziej mobilnych grup studenckich w dziewiętnastowiecznej Europie. W niepolskich publikacjach są jednakże pomijani, gdyż migracje ukazywane są w nich według ówczesnej przynależności państwowej studentów, a nie ich narodowości. Wśród zagranicznych uczelni odwiedzanych licznie przez polskich studentów od końca XVIII do początku XX wieku wyjątkowe miejsce zajmowały uniwersytety niemieckie. Zwłaszcza uniwersytety w dużych miastach: Berlinie, Lipsku i Monachium przyciągały na przełomie XIX i XX wieku wielu młodych Polaków ze wszystkich trzech zaborów. Tutaj dopiero wzajemnie poznawali się oraz nawiązywali i utrzymywali bliższe kontakty towarzyskie. Kontakty te przyczyniły się później do integracji polskich elit politycznych i środowiska naukowego po pierwszej wojnie światowej, w Drugiej Rzeczypospolitej.
Bibliografia
Andreev A. J., Russkie studenty v nemeckich universitetach XVIII – pervoj poloviny XIX veka, (2006).
Bartholomew J. R., Japanese Modernization and the Imperial Universities, 1876–1920, in: The Journal of Asian Studies, 38 (1978), 2, S. 251–271.
Binner R., Die polnischen Studenten in Heidelberg und der Januaraufstand 1863, in: Heidelberger Jahrbücher, 17 (1973), S. 129–143.
Dybiec J., Studia zagraniczne Polaków w latach 1795–1918 i wydawnictwo raportów o ich przebiegu, in: Polska Akademia Nauk Prace Komisji Historii Nauki, 5 (2003), S. 61–74.
Dybiec J., Zagraniczne studia naukowe stypendystów wileńskich (1803–1831), in: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego Prace Historyczne, 64 (1979), S. 101–120.
Hulewicz J., Studia wyższe młodzieży zaboru rosyjskiego w uczelniach galicyjskich w latach 1905–1914, in: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Seria Nauki Społeczne, 16, (1958), S. 233–287.
Karady V., Les logiques des échanges inégaux. Contraintes et stratégies à l’œuvre dans les migrations d'étudiants en Europe avant les années 1930, in: Universitäten als Brücken in Europa / Les Universités: des ponts à travers l’Europe. Studien zur Geschichte der Studentischen Migration / Études sur l’histoire des migrations étudiantes, hg. v. H. R. Peter, N. Tikhonov, (2003), S. 17–33.
Karasev V. G., Kostjuško I. I., Utkina L. I., Ausländische Studenten aus slavischen Ländern an der Moskauer Universität in der zweiten Hälfte des 19. und Anfang des 20. Jahrhunderts, in: Wegenetz Europäischen Geistes II: Universitäten und Studenten. Die Bedeutung studentischer Migrationen in Mittel- und Südeuropa vom 18. bis zum 20. Jahrhundert, hg. v. R. G. Plaschka, K. Mack, (1987), S. 241–249.
Massalski A., Stypendyści zagraniczni Królestwa Polskiego w czasach Stanisława Staszica. Zarys problemu, in: Rozprawy z Dziejów Oświaty, 14 (2006), S. 113–123.
Molik W., Granica prusko-rosyjska w okresie zaborów w Wielkopolsce. Przegląd problematyki badawczej, in: Granica, hg. J. Schmidt, (2007), S. 11–30.
Molik W., Polacy na uniwersytecie w Heidelbergu 1803–1870, in: Kwartalnik Historii Nauki i Techniki, (1982), Nr. 2, S. 313–336.
Molik W., Polnische Studenten an den deutschen Universitäten 1871–1914, in: Studia Historica Slavo-Germanica, 15 (1986), S. 55–73.
Molik W., Polscy studenci na uniwersytetach niemieckich od końca XVIII do początku XX wieku, 1 (2016).
Molik W., Polskie peregrynacje uniwersyteckie do Niemiec 1871–1914, (1989).
Otruba G., Die Universitäten in der Hochschulorganisation der Donau-Monarchie. Nationale Erziehungsstätten im Vielvölkerreich 1850–1914, in: Student und Hochschule im 19. Jahrhundert. Studien und Materialien, hg. v. Ch. Helfer, (1975).
Peter H. R., „Schnorrer, Verschwörer, Bombenwerfer“? Zeitgenössische Wahrnehmungsmuster und Stereotype der Betrachtung der Studenten aus Russland in der Forschung, in: Schnorrer, Verschwörer, Bombenwerfer? Studenten aus dem Russischen Reich an deutschen Hochschulen vor dem 1. Weltkrieg, hg. v. ders., (2001), S. 11–32.
Plaschka R. G., Einleitung. Im übernationalen Beziehungsfeld der Studentenströme. Ein Schritt zur Studiengeschichte Europas, in: Wegenetz europäischen Geistes. Wissenschaftszentren und geistige Wechselbeziehungen zwischen Mittel- und Südeuropa vom Ende des 19. Jahrhunderts bis zum Ersten Weltkrieg, hg. v. R. G. Plaschka u. K. Mack, (1983), S. 13–20.
Ridder-Symoens H. de, Mobilität, in: Geschichte der Universität in Europa, hg. v. W. Rüegg, 1: Mittelalter (1993), S. 255–278.
Ridder-Symoens H. de, Mobilität, in: Geschichte der Universität in Europa, hg. v. W. Rüegg, 2: Von der Reformation zur Französischen Revolution (1500–1800) (1996), S. 335–362.
Róziewicz J., Polsko-rosyjskie powiązania naukowe (1725–1918), (1984).
Siebe D., „Germania docet“. Ausländische Studierende, auswärtige Kulturpolitik und deutsche Universitäten 1870 bis 1933, (2009).
Turner R. S., Humboldt in North America? Reflections on the Research University and the its Historians, in: Humboldt International. Der Export des deutschen Universitätsmodells im 19. und 20. Jahrhundert, hg. v. R. Ch. Schiwineges, (2001), S. 289–312.
Weill C., Étudiants russes en Allemagne 1900–1914. Quand la Russie frappait aux portes de l’Europe, (1996).
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Autor zgłaszający tekst do publikacji zobowiązany jest do ujawnienia wszystkich autorów uczestniczących w przygotowaniu tekstu oraz (jeśli dotyczy) wskazanie źródeł finansowania publikacji, wkładzie instytucji naukowo-badawczych, stowarzyszeń i innych podmiotów („financial disclosure”). W wypadku tekstów przygotowanych przez dwóch lub wielu Autorów, Autorzy zobowiązani są do przesłania do Redakcji oświadczenia o wkładzie poszczególnych Autorów w powstanie publikacji (z podaniem ich afiliacji oraz wskazaniem Autora/Autorów koncepcji, założeń, metod itp.). Główną odpowiedzialność za tekst ponosi Autor zgłaszający go Redakcji.
Informujemy, że Redakcja Biuletynu Polskiej Misji Historycznej korzysta z programu antyplagiatowego iThenticate, od 2016 roku każdy artykuł jest sprawdzany pod względem oryginalności. Redakcja oświadcza, że wykryte przypadki nierzetelności naukowej będą dokumentowane oraz upubliczniane poprzez powiadomienie odpowiednich podmiotów (instytucje zatrudniające Autorów, instytucje i stowarzyszenia naukowe itp.).
Autorzy/Autorki przesyłając artykuł przez stronę APCz składają oświadczenia dotyczące praw autorskich oraz przygotowania artykułu zgodnie z zasadami etycznymi dla prac naukowych. Oswiadczenie jest także dostępne w formie dokumentu word (oświadczenie).
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 73
Liczba cytowań: 0
