From Portus to Rome: A few Remarks on Corn Supply of the Eternal City and Administrators of Portus and the Banks of the Tiber in Late Antiquity
DOI:
https://doi.org/10.12775/BPMH.2019.007Słowa kluczowe
podatki w naturze, transport rzeczny, porty Rzymu, korporacje żeglarzy Tybru, administracja rzekiAbstrakt
Z Portus do Rzymu. Kilka uwag na temat zaopatrzenia w zboże wiecznego miasta oraz administratorów Portus i wybrzeży Tybru w późnym antyku
Rzeka Tyber była w późnym antyku jedną z najważniejszych dróg transportowych do Rzymu. Statki ze zbożem z Afryki przybywały do Ostii oraz, szczególnie w późnej starożytności, do Portus Uterque. Przynajmniej część zboża była transportowana z Portus do rzymskiego emporium handlowego. Było to zadanie różnych korporacji żeglarzy Tybru. Od początków Wczesnego Cesarstwa istniała administracja rzeki.
Bibliografia
Ammianus Marcellinus, Römische Geschichte, ed. W. Seyfarth, 1–4 (1970–1972).
Cassiodorus, Variae, ed. Th. Mommsen, (Monumenta Germaniae Historica, Auctores Antiquissimi 12, 1894).
Codex Iustinianus, ed. P. Kruger, (1877).
Codex Theodosianus, 1: Theodosiani libri XVI. Cum constitutionibus Sirmondianis, ed. Th. Mommsen adsumpto apparatu P. Kruegeri, pars 2: Textus cum apparatu (1904).
Cornelius Tacitus, Annales, ed. E. Koestemann, (1952).
Corpus Inscriptionum Latinarum, VI, 1, ed. E. Bormann, G. Henzen, (1876).
Corpus Inscriptionum Latinarum, VI, 2, ed. E. Bormann, G. Henzen, Ch. Huelsen, (1930).
Corpus Inscriptionum Latinarum, VI, 4, 2, ed. Ch. Huelsen, (1903).
Corpus Inscriptionum Latinarum, VI, 4, 3, ed. M. Bang, (1933).
Corpus Inscriptionum Latinarum, X, 1, ed. Th. Mommsen, (1883).
Corpus Inscriptionum Latinarum, XIV (Supplementum Ostiense), ed. L. Wilckert, (1930).
Corpus Inscriptionum Latinarum, XIV, ed. H. Dessau, (1887).
Digesta Iustiniani Augusti, ed. Th. Mommsen, 1–2 (1868–1870).
Dio Cassius, Roman History, ed. E. Cary, H.B. Forster, 7: Books 55–60 (Loeb Classical Library 175, 1924).
Inscriptiones Latinae Selectae, ed. H. Dessau, 1–3 (31962).
L’année Épigraphique. 1977, ed. A. Chastagnol, J. Gagé, M. Leglay, H.-G. Pflaum, (1981).
Notitia Dignitatum. Accedunt notitia urbis Constantinopolitanae et laterculi provinciarum, ed. O. Seeck, (1876).
Prefect to Emperor. The Relationes of Symmachus a.d. 384, ed. R. H. Barrow, (1973).
Procopius, History of the Wars, 3: Books V–VI. 15, with an English translation by H. B. Dewing, (Loeb Classical Library 107, 2006).
Rutilius Namatianus, De reditu suo, in: Minor Latin Poets, eds. J. W. Duff, A. M. Duff, (Loeb Classical Library 434, 1934), pp. 753–829.
Suetonius, Lives of the Caesars, with an English translation by J. C. Rolfe, (Loeb Classical Library 31, 1913).
Accame S., Lenuncularius, in: Dizionario Epigrafico di Antichità Romane, 4, 1, ed. E. De Ruggiero, (1964), pp. 637–638.
Aldrete G. S., Floods of the Tiber in Ancient Rome, (2006).
Aldrete G. S., Mattingly D. J., Feeding the city: the organization, operation and scale of the supply system for Rome, in: Life, Death and Entertainment in the Roman Empire, ed. D. Potter, D. J. Mattingly, (1999), pp. 171–204.
Casson L., Harbour and River Boats of Ancient Rome, in: Journal of Roman Studies, 55 (1965), pp. 31–39.
Chastagnol A., La préfecture urbaine a Rome sous le Bas – Empire, (Publications de la faculté des lettres et sciences humaines d’Alger 34, 1962).
De Salvo L., Economia privata e pubblici servizi nell’impero romano. I “corpora naviculariorum”, (Kleio 5, 1992).
Delmaire R., Largesses sacrées et res privata. L’aerarium impérial et son administration du IVe au VIe siècle, (Coll. de l’École Française de Rome 121, 1989).
Di Paola L., Viaggi, trasporti e istruzioni. Studi sul cursus publicus, (Pelorias 5, 1999).
Herz P., Organisation und Finanzierung der spätantiken annona, in: Nourir le plebe. Actes du colloque tenu à Geneve les 28 et 29. IX. 1989 en homage la Denis van Berchem, ed. A. Giovanini, (1991), pp. 161–188.
Herz P., Studien zur römischen Wirtschaftsgesetzgebung. Die Lebensmittelversorgung, (Historia Einzelschriften 55, 1988).
Holmberg E. J., Zur Geschichte der Cursus Publicus, (1933).
Jundziłł J., Rzymianie a morze, (1991).
Kamińska R., Augustus nova officia excogitavit (Suet., Aug., 37). Oktawian August twórcą cura Urbis?, in: Miscellanea Historico-Juridica, 12 (2013), pp. 13–29.
Kamińska R., Ochrona dróg i rzek publicznych w prawie rzymskim w okresie republiki i pryncypatu, (Arcana Iurisprudentiae 2, 2010).
Kamińska R., Organizacja “cura urbis” w Rzymie w początkach pryncypatu, in: Zeszyty Prawnicze, 13, 1 (2013), pp. 73–95.
Kamińska R., W trosce o miasto. “Cura Urbis” w Rzymie okresu republiki i pryncypatu, (Arcana Iurisprudentiae 10, 2015).
Kapłoniak K., Urzędy kuratorskie administracji miejskiej Rzymu od Augusta do Dioklecjana, (Pragmateia 4, 2013).
Kolb A., Cursus publicus, in: Der Neue Pauly, 3 (1997), pp. 245–246.
Kolb A., Transport und Nachrichtentransfer im Römischen Reich, (Klio. Beiträge zur Alten Geschichte NF, 2, 2000).
Lemcke L., Imperial Transportation and Communication from the Third to the Late Fourth Century. The Golden Age of the Cursus Publicus, (Collection Latomus 353, 2016).
Marquardt J., Das Privatleben der Römer, 2 (1980).
Meiggs R., Roman Ostia, (1960).
Mor H., The Socio-Economic Implications for Ship Construction: Evidence from the Underwater Archaeology and the Codex Theodosianus, in: Shipping, Trade and Crusade in the Medieval Mediterranean. Studies in Honour of John Pryor, ed. R. Gertwagen, E. Jeffreys, (2016), pp. 39–64.
Olszaniec S., Eine Art. Talleyrand. Gajusz Cejoniusz Rufiusz Woluzjan i meandry polityki personalnej rzymskich imperatorów III/IV w., in: Byzantina Europaea. Ksiega Jubileuszowa ofiarowana Profesorowi Waldemarowi Ceranowi, ed. M. Kokoszko, M. J. Leszka, (Byzantina Lodziensia 11, 2007), pp. 457–468.
Olszaniec S., Prefektura praetorio Italii, Illyrikum i Afryki (312–425 n.e.), (2014).
Olszaniec S., Z Afryki do Rzymu. Prefekt praetorio Italii i annona, in: Rzymski Zachód od Augusta do upadku Cesarstwa. Studia poświęcone pamięci Profesora Tadeusza Kotuli w 10 rocznicę śmierci, ed. M. Pawlak, (2017), pp. 97–109.
Pavis d’Escurac H., La préfecture de l’annone. Service administratif impérial d’Auguste à Constantin, (Bibliothèque des Écoles Françaises d’Athènes et de Rome 226, 1976).
Rickman G. R., The Grain Trade under the Roman Empire, in: The Seaborne Trade in Ancient Rome: Studies in Archaelogy and History, ed. J. H. D’Arms, E. C. Kopf, (1980), pp. 261–275.
Seeck O., Codicarii, in: Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft, 4, 1 (1900), col. 173–174.
Sirks B., Food for Rome. The Legal Structure of the Transportation and Processing of Supplies for the Imperial Distributions in Rome and Constantinople, (Studia Amstelodamiensia ad Epigraphicam, Ius Antiquum et Papyrologicam Pertinentia 31, 1991).
Stoffel P., Über die Staatspost, die Ochsengespanne und die requirierten Ochsengespanne. Eine Darstellung der römischen Postwesens auf Grund der gesetze des Codex Theodosianus und des Codex Iustinianus, (Europäische Hichschulschriften, Reihe 3: Geschichte und ihre Hilfswissenschaften 595, 1994).
Tengström E., Bread for the People. Studies of the Corn Supply of Rome during the Late Empire, (1974).
The Prosopography of the Later Roman Empire, ed. A. H. M. Jones, J. R. Martindale, J. Morris, 1: 260–395 (1971).
The Prosopography of the Later Roman Empire, ed. J. R. Martindale, 2: A.D. 395–527 (1980).
Tran N., C. Veturius Testius Amandus, les cinq corps de lénunculaires d’Ostie et la batellerie tibérine au début du IIIe siècle, in: Mélanges de l’Ecole française de Rome. Antiquité, 126 (2014), 132–145.
Tran N., Les membres des associations romaines. Le rang social des Collegiati en Italie et en Gaules sous le Haut–Empire, (Collection de l’École française de Rome 367, 2006).
Vaglieri D., Codicarii, in: Dizionario Epigrafico di Antichità Romane, ed. E. de Ruggiero, 2: C, 1: C- consul, (1961), col. 316.
Waltzig J.-P., Étude historique sur les corporations professionnelles chez les Romains depuis les origines jusqu’à la chute de l’Empire d’Occident, 2 (1896).
Yeo C., Land and Sea Transportation in Imperial Italy, in: Transaction and Proceedings of American Philological Association, 77 (1946), pp. 221–244.
Pobrania
Sklep wydawnictwa:
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Autor zgłaszający tekst do publikacji zobowiązany jest do ujawnienia wszystkich autorów uczestniczących w przygotowaniu tekstu oraz (jeśli dotyczy) wskazanie źródeł finansowania publikacji, wkładzie instytucji naukowo-badawczych, stowarzyszeń i innych podmiotów („financial disclosure”). W wypadku tekstów przygotowanych przez dwóch lub wielu Autorów, Autorzy zobowiązani są do przesłania do Redakcji oświadczenia o wkładzie poszczególnych Autorów w powstanie publikacji (z podaniem ich afiliacji oraz wskazaniem Autora/Autorów koncepcji, założeń, metod itp.). Główną odpowiedzialność za tekst ponosi Autor zgłaszający go Redakcji.
Informujemy, że Redakcja Biuletynu Polskiej Misji Historycznej korzysta z programu antyplagiatowego iThenticate, od 2016 roku każdy artykuł jest sprawdzany pod względem oryginalności. Redakcja oświadcza, że wykryte przypadki nierzetelności naukowej będą dokumentowane oraz upubliczniane poprzez powiadomienie odpowiednich podmiotów (instytucje zatrudniające Autorów, instytucje i stowarzyszenia naukowe itp.).
Autorzy/Autorki przesyłając artykuł przez stronę APCz składają oświadczenia dotyczące praw autorskich oraz przygotowania artykułu zgodnie z zasadami etycznymi dla prac naukowych. Oswiadczenie jest także dostępne w formie dokumentu word (oświadczenie).
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1098
Liczba cytowań: 0
