Von der Ostsee nach Thann im Oberelsass. Die Wallfahrt der Seeländer zum Heiligen Theobald im Spätmittelalter
DOI:
https://doi.org/10.12775/BPMH.2015.012Słowa kluczowe
Thann, kult Theobalda, księga cudówAbstrakt
Od Bałtyku do Thann w Górnej Alzacji. Pielgrzymki mieszkańców terenów nadmorskich (Seeländer) do świętego Theobalda w późnym średniowieczu
(streszczenie)
W artykule został przedstawiony pogląd, że cudowne relikwie świętego biskupa Ubalda z Gubbio (w Thann nazywanego Theobaldem, w dialekcie południowoniemieckim Thieboldem, po francusku Thiebault, na obszarze dolnych Niemiec Ewald lub Enwold) wywołały ruch pielgrzymkowy do Thann. Zachowana księga cudów z lat 1405–1522 zawiera zdumiewająco wiele relacji o cudach z obszaru Morza Bałtyckiego. W artykule przebadano relacje z południowego wybrzeża Bałtyku, z Meklemburgii, Pomorza, Gdańska i Prus Wschodnich, z uwzględnieniem tych pielgrzymów, których pochodzenie zostało określone jako „aus Seeland“ [z kraju morskiego] lub „von der See“ [znad morza] – 46 zapisów z 215 relacji o cudach. Zwraca przy tym uwagę relatywnie duża liczba pielgrzymów z Pomorza.
Tłumaczenie Renata Skowrońska
Bibliografia
Tomus Miraculorum Sancti Theobaldi, hg. v. G. Stoffel, (1875).
Barth M., Zur Geschichte der Thanner St. Theobalduswallfahrt im Mittelalter, „Annuaire de la Societé d’histoire des régions de Thann-Guebwiller“, 1 (1948), S. 19–82.
Bettin H., Volksdorf D., Pilgerfahrten in den Stralsunder Bürgertestamenten als Spiegel bürgerlicher Religiosität, in: Der Jakobuskult in Ostmitteleuropa – Austausch, Einflüsse, Wirkungen, hg. v. K. Herbers, D. Bauer, (2003), S. 231–258.
Buske N., Die Verehrung des Hl. Ewald und die Errichtung der Bodstedter Kapelle, „Baltische Studien“, 58 (1972), S. 19–32.
Crull F., S. Ewald. „Mitteilungen des Vereins für Lübeckische Geschichte“, 4 (1889), S. 84.
Endres J., Hl. Blut in Iphofen. Mit einer Edition des Mirakelbuches, (2007).
Grotefend H., Zeitrechnung des deutschen Mittelalters und der Neuzeit, 2, 1–2 (1892, 1898).
Himly F. J., Atlas des villes médiévales d’Alsace, (1970).
Lexikon der christlichen Ikonographie, 8 (1976).
Lexikon des Mittelalters, 8 (1997).
Lexikon für Theologie und Kirche, 9 (2000).
Meyer G., „Besitzende Bürger“ und „elende Sieche“. Lübecks Gesellschaft im Spiegel ihrer Testamente 1400–1449, (Veröffentlichungen zur Geschichte der Hansestadt Lübeck Reihe B, 48, 2010).
Ohler N., Zur Seligkeit und zum Troste meiner Seele. Lübecker unterwegs zu mittelalterlichen Wallfahrtsstätten, „Zeitschrift des Vereins für Lübeckische Geschichte und Altertumskunde“, 63 (1983), S. 83–103.
Pfleger L., Kulturgeschichtliches und Volkskundliches aus dem Mirakelbuch des hl. Theobald zu Thann, „Jahrbuch der Elsass-Lothringischen Wissenschaftlichen Gesellschaft zu Strassburg“, 10 (1937), S. 31–42.
Röpcke A, St. Theobald und die Wallfahrt nach Thann. Norddeutsche Aspekte, in: Klerus, Kirche und Frömmigkeit im spätmittelalterlichen Schleswig-Holstein, hg. v. E. Bünz, K.-J. Lorenzen-Schmidt, (Studien zur Wirtschafts- und Sozialgeschichte Schleswig-Holsteins 41, 2006), S. 345–355.
Röpcke A., St. Theobald und die Wallfahrt nach Thann im Spätmittelalter, in: Pilgerheilige und ihre Memoria, hg. v. K. Herbers, P. Rückert, (2012), S. 129–143.
Schaugstat M., Mittelalterliche Pilgerzeichen auf Glocken in mecklenburgischen Dorfkirchen, „Mecklenburgische Jahrbücher“, 109 (1993), S. 19–54.
Techen F., Der Nothelfer St. Theobald (Ewald), „Jahrbücher des Vereins für mecklenburgische Geschichte und Altertumskunde“, 60 (1895), S. 169–178.
Wimmer O., Handbuch der Namen und Heiligen, (1966)
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Autor zgłaszający tekst do publikacji zobowiązany jest do ujawnienia wszystkich autorów uczestniczących w przygotowaniu tekstu oraz (jeśli dotyczy) wskazanie źródeł finansowania publikacji, wkładzie instytucji naukowo-badawczych, stowarzyszeń i innych podmiotów („financial disclosure”). W wypadku tekstów przygotowanych przez dwóch lub wielu Autorów, Autorzy zobowiązani są do przesłania do Redakcji oświadczenia o wkładzie poszczególnych Autorów w powstanie publikacji (z podaniem ich afiliacji oraz wskazaniem Autora/Autorów koncepcji, założeń, metod itp.). Główną odpowiedzialność za tekst ponosi Autor zgłaszający go Redakcji.
Informujemy, że Redakcja Biuletynu Polskiej Misji Historycznej korzysta z programu antyplagiatowego iThenticate, od 2016 roku każdy artykuł jest sprawdzany pod względem oryginalności. Redakcja oświadcza, że wykryte przypadki nierzetelności naukowej będą dokumentowane oraz upubliczniane poprzez powiadomienie odpowiednich podmiotów (instytucje zatrudniające Autorów, instytucje i stowarzyszenia naukowe itp.).
Autorzy/Autorki przesyłając artykuł przez stronę APCz składają oświadczenia dotyczące praw autorskich oraz przygotowania artykułu zgodnie z zasadami etycznymi dla prac naukowych. Oswiadczenie jest także dostępne w formie dokumentu word (oświadczenie).
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 261
Liczba cytowań: 0
