Emigracja oczyma prawnika. Leopold Caro o prawnych aspektach sezonowej emigracji zarobkowej polskich robotników rolnych do Niemiec na początku XX wieku
DOI:
https://doi.org/10.12775/BPMH.2023.010Słowa kluczowe
Leopold Caro (1864–1939); emigracja; sezonowa emigracja zarobkowa; Niemcy; solidaryzm katolickiAbstrakt
Celem badawczym artykułu jest analiza poglądów polskiego ekonomisty i prawnika Leopolda Caro (1864–1939) na temat sezonowej emigracji zarobkowej polskich robotników rolnych do Niemiec na początku XX wieku. Uwzględniono przy tym, że Caro inspirował się solidaryzmem, co miało wpływ na jego sposób konstruowania argumentacji prawniczej. Przedstawiono również jego działalność społeczną mającą na celu poprawę sytuacji prawnej emigrantów.
Bibliografia
lat życia ekonomicznego i społecznego: księga pamiątkowa ku czci ś. p. dra Leopolda, in: Hauswald Edwin (ed.): Caro, prezesa Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego i profesora ekonomii Politechniki Lwowskiej. 1939.
Augustyniak Małgorzata: Solidaryzm i idea solidarności we francuskiej myśli polityczno-prawnej przełomu XIX i XX wieku. 2022.
Bade Klaus J.: Massenwanderung und Arbeitsmarkt im deutschen Nordosten von 1880 bis zum Ersten Weltkrieg. Überseeische Auswanderung, interne Abwanderung und kontinentale Zuwanderung, in: Archiv für Sozialgeschichte, 20. 1980, pp. 311–323.
Bade Klaus J.: Wanderungen im Europa des 19. und frühen 20. Jahrhunderts: Arbeitswanderungen und Unternehmerreisen, in: Historical Social Research, Supplement, 30. 2018. pp. 266–292.
Bieńkowski Wiesław: Jan Hupka, in: Polski Słownik Biograficzny, 10. 1962–1964.
Broński Krzysztof: Rozwój systemu ubezpieczeń społecznych w Galicji w XIX w. (zarys problematyki), in: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, 824. 2010, pp. 5–24.
Drewniak Bogusław: Robotnicy sezonowi na Pomorzu Zachodnim (1890–1918). 1959.
Fiktus Paweł: Doktryna faszyzmu w ujęciu polskiego solidaryzmu według myśli prawnej Leopolda Caro, in: Studia nad Faszyzmem i Zbrodniami Hitlerowskimi, 30. 2011, pp. 239–250.
Fiktus Paweł: Myśl emigracyjno-kolonialna w poglądach Leopolda Caro 1908–1914, in: Studia Erasmiana Wratislaviensia. Acta Studentium, 2. 2009, pp. 53–60.
Fiktus Paweł: Nowa Polska w polskiej myśli kolonialnej do 1939 r., in: Acta Erasmiana, Prace z myśli polityczno-prawnej oraz prawa publicznego, 2. 2012, pp. 107–123.
Groniowski Krzysztof: Polska emigracja zarobkowa w Brazylii 1871–1914. 1972.
Gucka Agnieszka: Obraz emigracji polskiej na łamach ,,Dziennika Polskiego” (1859–1939 i ,,Kuriera Poznańskiego” (1872–1939). 2005.
Herbert Ulrich: Geschichte der Ausländerbeschäftigung in Deutschland 1880 bis 1980. Saisonarbeiter, Zwangsarbeiter, Gastarbeiter. 1986.
Hißler Carl-Martin: Der Begriff der Solidarität nach Heinrich Pesch im wissenschaftlichen Zusammenhang mit der christlichen Sozialethik des 19. und 20. Jahrhunderts. 2009.
Izdebski Hubert: Doktryny polityczno-prawne. 2010.
Kołodziej Edward: Wychodźstwo zarobkowe z Polski 1918–1939. Studia nad polityką emigracyjną II Rzeczypospolitej. 1982.
Kowalski Grzegorz: Przestępstwa emigracyjne w Galicji 1897–1918. Z badań nad dziejami polskiego wychodźtwa. 2003.
Makowski Julian: Podręcznik prawa międzynarodowego. 1948.
Mazurek Jerzy: Kraj a emigracja. Ruch ludowy wobec wychodźtwa chłopskiego do krajów Ameryki Południowej do 1939 r. 2006.
Morawska Ewa: Labor Migrations of Poles in the Atlantic World Economy, 1880–1914, in: Comparative Studies in Society and History, 31. 1989, pp. 246–266.
Murdzek Benjamin P.: Emigration in Polish social-political thought, 1870–1914. 1977.
Nellemann George: The Introduction of the Sugar Beet as a Cash Crop in Denmark and the Immigration of Polish Rural Workers, in: Anthropologica. New Series, 1. 1970, pp. 45–57.
Nothelle-Wildfeuer Ursula / Althammer Jörg: Wilhelm Emmanuel v. Ketteler und die katholische Sozialbewegung im 19. Jahrhundert, in: Höffner Joseph: Ursprünge der sozialen Frage. 2017.
Oltmer Jochen: Migration im 19. und 20. Jahrhundert. 2013.
Paygert Kornel (ed.): Księga pamiątkowa ku czci Leopolda Caro. 1935.
Plich Andrzej (ed.): Emigracja z ziem polskich w czasach nowożytnych i najnowszych (XVIII–XX w.). 1984.
Rutkowski Jan: Historia gospodarcza Polski, 2. 1950.
Snochowska-Gonzalez Claudia: Exercises in expansion. Colonial threads in the National Democracy’s turn toward discipline, in: Praktyka Teoretyczna, 2. 2020, pp. 105–135.
Spät Robert: Die “polnische Frage” in der öffentlichen Diskussion im Deutschen Reich, 1894–1918. 2014.
Szurgacz Hubert: Położenie prawne robotników polskich zatrudnionych w Rzeszy Niemieckiej w latach 1880–1918, in: Czasopismo Prawno-Historyczne, 2. 2014, pp. 67–107.
Waleszczuk Zbigniew: System solidaryzmu Heinricha Pescha, in: Perspectiva. Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne. 2007, pp. 156–191.
Wilczyńska Elwira: Diabli z czubami. Niemcy od końca XIX w. do I wojny światowej. 2019.
Zakład Ubezpieczenia od Wypadków we Lwowie 1889–1914, in: Studia i Materiały z Historii Ubezpieczeń Społecznych w Polsce, 7. 1989. pp. 13–41.
Załuska Przemysław: W kręgu solidaryzmu – Heinrich Pesch SJ i “jezuicka szkoła ekonomii”, in: Perspektywy Kultury, 2. 2021, pp. 201–220.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Marta Baranowska, Paweł Fiktus
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor zgłaszający tekst do publikacji zobowiązany jest do ujawnienia wszystkich autorów uczestniczących w przygotowaniu tekstu oraz (jeśli dotyczy) wskazanie źródeł finansowania publikacji, wkładzie instytucji naukowo-badawczych, stowarzyszeń i innych podmiotów („financial disclosure”). W wypadku tekstów przygotowanych przez dwóch lub wielu Autorów, Autorzy zobowiązani są do przesłania do Redakcji oświadczenia o wkładzie poszczególnych Autorów w powstanie publikacji (z podaniem ich afiliacji oraz wskazaniem Autora/Autorów koncepcji, założeń, metod itp.). Główną odpowiedzialność za tekst ponosi Autor zgłaszający go Redakcji.
Informujemy, że Redakcja Biuletynu Polskiej Misji Historycznej korzysta z programu antyplagiatowego iThenticate, od 2016 roku każdy artykuł jest sprawdzany pod względem oryginalności. Redakcja oświadcza, że wykryte przypadki nierzetelności naukowej będą dokumentowane oraz upubliczniane poprzez powiadomienie odpowiednich podmiotów (instytucje zatrudniające Autorów, instytucje i stowarzyszenia naukowe itp.).
Autorzy/Autorki przesyłając artykuł przez stronę APCz składają oświadczenia dotyczące praw autorskich oraz przygotowania artykułu zgodnie z zasadami etycznymi dla prac naukowych. Oswiadczenie jest także dostępne w formie dokumentu word (oświadczenie).
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 137
Liczba cytowań: 0
