Selected meteorological phenomena posing a hazard to aviation: a case study on Bydgoszcz airport, central Poland
DOI:
https://doi.org/10.2478/bgeo-2020-0005Keywords
weather phenomena, applied climatology, long-term variability, Bydgoszcz, PolandAbstract
The article describes the occurrence of selected weather phenomena that are hazardous to aviation (thunderstorms, hail, fog and glaze) in Bydgoszcz. The work employs 1971–2010 data from the Bydgoszcz-Airport meteorological station. The hazardous atmospheric phenomena selected for analysis hinder or sometimes even prevent aviation. Of the analysed weather phenomena in Bydgoszcz, those most hazardous to aviation are fog and thunderstorms. The average annual numbers of days featuring them exceed 71 and 14, respectively. The analysis shows that statistically significant threats to aviation have decreased, e.g. number of days with fog (by 4.76 days/10 yrs) and days with thunderstorms (by 1.68 days/10 yrs). However, no clear trends can be seen for the number of days with hail (decrease of 0.14 days/10 yrs) and days with glaze (an increase of 0.16 days/10 yrs).
References
ALEXANDERSSON H, 1986, A homogeneity test applied to precipitation data. Journal of Climatology, 6: 661-675.
ARAŹNY A and SMUKAŁA K, 2011, Ocena bodźcowości warunków termiczno-wilgotnościowych w Polsce w przekroju południkowym w okresie 1976-2005. Annales UMCS sectio B LXVI (2): 77-90.
BĄK B, 2003, Warunki klimatyczne Wielkopolski i Kujaw. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie 3(9): 11-38.
BIELEC-BĄKOWSKA Z, 2002, Zróżnicowanie przestrzenne i zmienność wieloletnia występowania burz w Polsce. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
BIELEC-BĄKOWSKA Z, 2010, Występowanie gradu w Polsce w świetle cyrkulacji atmosfery w latach 1966 – 2006. In: Ciupa T and Suligowski R (eds), Woda w badaniach geograficznych, Instytut Geografii Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Kielce, 367-382.
BIELEC-BĄKOWSKA Z, 2013, Burze i grady w Polsce, Prace Geograficzne 132, 99-132.
BŁAŻEJCZYK K and KUNERT A, 2011, Bioklimatyczne uwarunkowania rekreacji i turystyki w Polsce. Monografie, 13, PAN IGiPZ, Warszawa.
BŁAŻEJCZYK K and SOLON J, 2009, Uwarunkowania środowiskowe, Studia nad lokalizacją regionalnych portów lotniczych na Mazowszu. Prace Geograficzne 220, PAN IGiPZ, Warszawa: 59-80.
BORSKY S and UNTERBERGER C, 2019, Bad weather and flight delays: the impact of sudden and slow onset weather events. Economics of Transportation 18: 10–26. https://doi.org/10.1016/j.ecotra.2019.02.002
CERMAK J, EASTMAN R.M, BENDIX J and WARREN S.G, 2009, European climatology of fog and low stratus based on geostationary satellite observations. Quarterly Journal of the Royal Meteorological Society 135: 2125-2130, DOI: 10.1002/qj.503
DEREK P, GÓRKA A, GRZELAK-AGACIAK E, JURCZAK K, KAMIŃSKA M, KIELOCH B, LECH H, LETACHOWICZ J, RAGIN G, RÓŻDŻYŃSKI K, STEPKO W, SUCHECKI S, TRZEBUNIA J and WOŹNIAK Ł, 2015, Instrukcja dla stacji meteorologicznych. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej - Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa.
DESSENS J, 1986, Hail in southwestern France. I: Hailfall characteristics and hailstrom environment. Journal of Applied Meteorology and Climatology 25: 35–47.
DOŁĘGA E and LORENC H, 2012, Ryzyko występowania gołoledzi w Polsce. In: Lorenc H (ed), Klęski żywiołowe a bezpieczeństwo wewnętrzne kraju, IMGW-PIB, Warszawa: 98-119.
DOMICZ J and SZUTOWSKI L, 2004, Podręcznik pilota samolotowego. Poznań.
DUDEK S, KUŚMIEREK R and ŻARSKI J, 2008, Porównanie warunków termicznych Bydgoszczy i okolicy. In: Kłysik K., Wibig J., Fortuniak K. (eds), Klimat i bioklimat miast. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź: 157–164.
DUDEK S, KUŚMIEREK-TOMASZEWSKA R and ŻARSKI J, 2010, Charakterystyka miejskiej wyspy ciepła na przykładzie Bydgoszczy. Ekologia i Technika XVIII, 4: 180-185.
EGLI S, THIES B, DRÖNNER J, CERMAK J and BENDIX J, 2017, A 10 year fog and low stratus climatology for Europe based on meteosat second generation data. Quarterly Journal of the Royal Meteorological Society 143(702): 530–541. https://doi.org/10.1002/qj.2941
ENNO S.E, SUGIER J, ALBER R and SELTZER M, 2019, Lightning flash density in Europe based on 10 years of ATDnet data. Atmospheric Research 235, 104769, 10.1016/j.atmosres.2019.104769
GALANAKI E, KOTORNI V, LAGOUVARDOS K and ARGIRIOU A, 2015, A ten-year analysis of cloud-to-ground lightning activity over the Eastern Mediterranean region. Atmospheric Research 166: 213-222, 10.1016/j.atmosres.2015.07.008
GALANAKI E, LAGOUVARDOS K, KOTORNI V, FLAOUNAS E and ARGIRIOU A, 2018, Thunderstorm climatology in the Mediterranean using cloud-to-ground lightning observations. Atmospheric Research 207: 136-144, 10.1016/j.atmosres.2018.03.004
GRABOWSKA K, 2001, Zmienność aktywności burzowej w niektórych regionach geograficznych Polski, Prace i Studia Geograficzne UW 29: 181 - 190.
GULTEPE I, SHARMAN R, WILLIAMS P.D, ZHOU B, ELLROD G, MINNIS P, TRIER S, GRIFFIN S, YUM S.S, GHARABAGHI B and FELTZ W, 2019, A review of high impact weather for aviation meteorology. Pure and Applied Geophysics 176, 1869–1921. https://doi.org/10.1007/s00024-019-02168-6
HOHENDORF E, 1967, Klimat. In: Swinarski A. (ed.) Województwo bydgoskie. Krajobraz dzieje kultura gospodarka. Bydgoszcz, 28-34.
HOLEC M. and TYMAŃSKI P, 1973, Podstawy meteorologii i nawigacji meteorologicznej. Wydawnictwo Morskie, Gdańsk.
KACZANOWSKI L, 1987, Analiza i prognoza pogody dla lotnictwa. Dowództwo Wojsk Obrony Powietrznej Kraju, Warszawa.
KASPERSKA-WOŁOWICZ W and BOLEWSKI T, 2015, Zmienność temperatury powietrza w Bydgoszczy w latach 1931-2013. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie 15(3): 25-43.
KOLENDOWICZ L, 2005, Wpływ cyrkulacji atmosferycznej oraz temperatury i wilgotności powietrza na występowanie dni z burzą na obszarze Polski. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
LORENC H (ed.), 2005, Atlas klimatu Polski. IMGW Warszawa.
LORENC H and MYSZURA A, 2012, Ryzyko występowania mgieł w Polsce. In: Lorenc H. (ed), Klęski żywiołowe a bezpieczeństwo wewnętrzne kraju, IMGW-PIB, Warszaw
ŁABĘDZKI L and ADAMSKI P, 2010, Związek między opadami uprzednimi a uwilgotnieniem gleby w uprawie buraków cukrowych na Kujawach. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie 10(3): 165-174.
ŁASZYCA E, 2018, Ocena zasobów i zagrożeń meteorologicznych w rejonie Bydgoszczy w latach 1971-2010. Rozprawa doktorska. Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich, Bydgoszcz.
ŁASZYCA E and KUŚMIEREK-TOMASZEWSKA R, 2013, Ocena warunków termicznych w rejonie Bydgoszczy na przykładzie stacji Lotnisko Bydgoszcz-Szwederowo. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich 1/II: 73-87.
ŁUPIKASZA E and NIEDŹWIEDŹ T, 2016, Synoptic climatology of fog in selected locations of southern Poland (1966-2015). Bulletin of Geography. Physical Geography Series 11: 5-15, doi 10.1515/bgeo-2016-0010
MOHR S and KUNZ, M, 2013, Recent trends and variabilities of convective parameters relevant for hail events in Germany and Europe. Atmospheric Research 123: 211–228.
NIEDŹWIEDŹ T (ed), 2003, Słownik meteorologiczny. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Warszawa.
OSTROWSKI M, 1999, Meteorologia dla lotnictwa sportowego. Aeroklub Polski, Warszawa.
PARCZEWSKI W, 1953, Meteorologia szybowcowa. Wydawnictwo Ligi Lotniczej, Warszawa.
PROUD S.R, 2015, Analysis of aircraft flights near convective weather over Europe. Weather 70: 292-296, 10.1002/wea.2569
PUNGE H.J and KUNZ M, 2016, Hail Observations and Hailstorm Characteristics in Europe: A review. Atmospheric Research 176-177, 159-184, DOI: 10.1016/j.atmosres.2016.02.012
ROGUSKI W, KASPERSKA W and ŁABĘDZKI L, 1996, Warunki termiczne i opadowe w Bydgoszczy w latach 1945–1994 na tle lat 1848–1930. Wiadomości IMUZ, 19(1): 7–20.
SCHMIDT M, 1982, Meteorologia dla potrzeb szybownictwa. Wydawnictwa Łączności i Komunikacji, Warszawa.
SKRZYŃSKA M, 2019, Występowanie mgły na wybranych lotniskach w Południowej Polsce i jego uwarunkowania cyrkulacyjne. Prace Geograficzne 158: 27-44. DOI: 10.4467/20833113PG.19.014.10918.
SZEWCZAK P, 2014, Meteorologia dla pilota samolotowego. AVIA-TEST, Poznań.
SZOT S, 2013, Synoptyczne uwarunkowania zjawisk niebezpiecznych dla lotnictwa. Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ Nauki Ścisłe 7: 25-38.
STOPA-BORYCZKA M, BORYCZKA J, WAWER J, DOBROWOLSKA M, OSOWIEC M, BŁAŻEKJAN SKRZYPCZUK E and GRZĘDA M, 2013, Ocena klimatu na potrzeby lotnictwa w Warszawie i innych miastach Polski. XXIX Atlas współzależności parametrów meteorologicznych i geograficznych w Polsce. Uniwersytet Warszawski, Warszawa.
SUWALA K, 2010, Hail occurrence in Poland. Quaestiones Geographicae 30 (3): 115–126.
SUWALA K and BEDNORZ E, 2013. Climatology of hail in Central Europe. Quaestiones Geographicae 32: 99–110.
ŠTĚPÁNEK P, 2008, AnClim - software for time series analysis. Fac. of Natural Sciences, Masaryk University, Brno.
TASZAREK M, ALLEN J, PÚČIK T, GROENEMEIJER P, CZERNECKI B, KOLENDOWICZ L, LAGOUVARDOS K, KOTRONI V and SCHULZ W, 2019, A climatology of thunderstorms across Europe from a synthesis of multiple data sources. Journal of Climate 32: 1813-1837, 10.1175/JCLI-D-18-0372.1
TASZAREK M, KENDZIERSKI S and PILGUJ N, 2020, Hazardous weather affecting European airports: Climatological estimates of situations with limited visibility, thunderstorm, low-level wind shear and snowfall from ERA5. Weather and Climate Extremes 28, 100243. https://doi.org/10.1016/j.wace.2020.100243
VAUTARD R, YIOU P and VAN OLDENBORGH G. J, 2009, Decline of fog,mist and haze in Europe over the past 30 years, Nature Geoscience 2: 115–119, DOI: 10.1038/NGEO414
WIĄŻEWSKI W and BĄKOWSKI R, 2007, Sytuacje synoptyczne sprzyjające występowaniu mgieł na lotnisku Kraków-Balice. In: Piotrowicz K., Twardosz R. (eds), Wahania klimatu w różnych skalach przestrzennych i czasowych, Kraków, 337-345.
WOŚ A, 1999, Klimat Polski. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
WOŚ A, 2010, Klimat Polski w drugiej połowie XX wieku. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
ŻARSKI J, DUDEK S and KUŚMIEREK-TOMASZEWSKA R, 2010, Tendencje zmian temperatury powietrza w okolicy Bydgoszczy. Infrastruktura i Ekologia Obszarów Wiejskich 2: 131-141.
ŻARSKI J, DUDEK S, KUŚMIEREK-TOMASZEWSKA R, BOJAR W, KNOPIK L and ŻARSKI W, 2014, Agroklimatologiczna ocena opadów atmosferycznych okresu wegetacyjnego w rejonie Bydgoszczy. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich II/3: 643-656.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2020 Bulletin of Geography. Physical Geography Series
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 845
Number of citations: 1
