FROSTY, FREEZING AND SEVERE FREEZING DAYS AND THEIR SYNOPTIC IMPLICATIONS IN MAŁOPOLSKA, SOUTHERN POLAND, 1951–2000
DOI:
https://doi.org/10.2478/2291Keywords
frosty days, freezing days, severe freezing days, climate change, synoptic situations, MałopolskaAbstract
This study discusses the occurrence of days with unique thermal characteristics for the period 1951–2000. The authors investigated longterm variability, probability of occurrence and synoptic conditions favourable to frosty (tmin≤0˚C ∧ tmax>0˚C), freezing (tmax<0˚C) and severe freezing (tmax<-10˚C) days at six stations in the southern part of Poland. The occurrence of frosty days is characterized by the highest diversity, both in spatial and temporal terms and these days depend on the landform to the highest degree. The number of freezing days ranged from 28–30 in the foothills of the Carpathians to 147 at 2000 m a.s.l. in the Tatra Mountains, with severe freezing days from ca. 2 to ca. 18 days respectively, though no distinct trends were noted in their long-term progression. The anticyclonic situations and air mass advection from the southern sector (frosty days), from the east, south-east and north (freezing and severe freezing days) were the most favourable for the days examined.
References
Brázdil R., Budykova M., Auer I., Böhm R., Cegnar T., Fasko P., Lapin M., Gajic-Capka M., Zaninovic K., Koleva E., Niedźwiedź T., Szalai S., Ustrnul Z., Weber R.O., 1996, Trends of maximum and minimum daily temperatures in central and southeastern Europe, Int. J. Climatol., 16, 765–782.
Brunetti M., Buff oni L., Maugeri M., Nanni T., 2000, Trends of minimum and maximum daily temperatures in Italy from 1865 to 1996, Theor. Appl. Climatol., 66, 49–60.
Cebulak E., 1999, Ryzyko występowania upałów w Polsce, Zmiany i zmienność klimatu Polski. Łódź, 29–33.
Codzienny Biuletyn Meteorologiczny IMGW, 1951–2000, Warszawa.
Domonkos P., Kyselý J., Piotrowicz K., Petrovic P., Likso T., 2003, Variability of extreme temperature events in South-Central Europe during the 20th century and its relationship with large-scale circulation, Int. J. Climatol., 23, 987–1010.
Easterling D.R., Horton B., Jones P.D., Peterson T.C., Karl T.R., Parker D .E., Salinger M.J., Razuvayev V., Plumm er N., Jamason P., Folland C.K., 1997, Maximum and minimum temperature trends for the globe, Science, 277, 364–367.
Easterling D.R., Evans J.L., Groisman P.Ya., Karl T.R., Kunkel K.E., Ambenje P., 2000, Observed variability and trends in extreme climate events, Bull. Amer. Met. Soc., 81, 417–425.
Folland C.K., Miller C., Bader D., Crowe M., Jones P., Plumm er N., Parker D.E., Rogers J., Scholefield P., 1999, Workshop on Indices and Indicators for climate extremes, Asheville, NC, USA, 3–6 June 1999: Breakout Group C: Temperature indices for Climate Extremes. Climatic Change, 42, 31–43.
Hess M., 1965, Piętra klimatyczne w polskich Karpatach Zachodnich. Zeszyty Naukowe UJ, Prace Geogr., 11.
Hess M., Niedźwiedź T., Obrębska-Starklowa B., 1989, Bioklimat Krakowa, Zeszyty Naukowe UJ, Prace Geogr., 73, 7–55.
IPCC, 2007, Climate Change 2007, The Physical Science Basis, [in:] Solomon S., Qin D., Manning M., Chen Z., Marquis M., Averyt K.B., Tignor M., Miller H.L. (eds.), Contribution of Working Group I to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change, Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom and New York, NY, USA, 996 pp.
Karl T.R., Jones P.D., Knight R.W., Kukla G., Plumm er N., Razuvayev V., Gallo K.P., Lindseay J., Charlson R.J., Peterson T.C., 1993, Asymmetric trends of daily maximum and minimum temperature. Bull. Amer. Met. Soc., 74, 1007–1023.
Kaszewski B.M., Siwek K.W., Siłuch M., Gluza A.F., 2007, Ekstremalne wartości wybranych charakterystyk termicznych w Lublinie (1951–2004). [in:] Szkutnicki J., Kossowska-Cezak U., Bogdanowicz E., Ceran M. (eds.), Cywilizacja i żywioły. PTG, IMGW, Warszawa, 118–126.
Kossowska-Cezak U., 1987, Warunki występowania dużych zmian temperatury z dnia na dzień w Polsce w okresie zimowym. Ekstremalne zjawiska hydrologiczno-meteorologiczne i możliwości ich prognozowania. PTG, IMGW, Warszawa, 32–35.
Kossowska-Cezak U., 2003, Współczesne ocieplenie a częstość dni charakterystycznych, Balneologia Polska, 1–2, 92–100.
Kozłowska-Szczęsna T., Błażejczyk K., Krawczyk B., 1997, Biometeorologia człowieka. Monografie PAN, 1, IGiGP PAN.
Limanówka D., 1991, Ekstremalne warunki bioklimatyczne w rejonie Krakowa. Acta Univ. Wratisl., 1213, 309–313.
Limanówka D., 1999, Ryzyko występowania silnych mrozów w Polsce. Zmiany i zmienność klimatu Polski, Łódź, 123–128.
Morawska-Horawska M., 1991, Fale ciepła w chłodu w Krakowie w stuleciu 1881–1980, Wiad. IMGW, 1–4, 127–136.
Mroczka A., 1992, Zróżnicowanie czasowe i przestrzenne wybranych wskaźników biometeorologicznych na terenie Krakowa, Roczniki Naukowe AWF, 25.
Nicholls N., Murray W., 1999, Workshop on Indices and Indicators for climate extremes. Asheville, NC, USA, 3–6 June 1999, Breakout Group B: Precipitation, Climatic Change, 42, 23–29.
Niedźwiedź T., 1981, Sytuacje synoptyczne i ich wpływ na zróżnicowanie przestrzenne wybranych elementów klimatu w dorzeczu górnej Wisły. Uniwersytet Jagielloński, Rozprawy Habilitacyjne, 58, 165 pp.
Niedźwiedź T., 1987, Ekstremalne daty występowania przymrozków w Krakowie i ich związek z sytuacją synoptyczną. Ekstremalne zjawiska hydrologiczno- meteorologiczne i możliwości ich prognozowania. PTG, IMGW, Warszawa, 44–47.
Niedźwiedź T., 2000a, Dynamics to selected extreme climatic events in Poland, Geogr. Pol., 73, 25–39.
Niedźwiedź T., 2000b, Dynamika adwekcji mas powietrza arktycznego nad Polską południową. Acta Univ. Nic. Copernici, Geogr., 31, Nauki matematyczno- przyrodnicze, 106, 203–211.
Niedźwiedź T., 2003, Częstość występowania mas powietrznych w Polsce południowej w drugiej połowie XX wieku. Postępy w badaniach klimatycznych i bioklimatycznych, Prace Geogr. IG i PZ PAN, 188, 65–74.
Niedźwiedź T., Obrębska-Starklowa B., Limanówka D., Mroczka A., Ustrnul Z., 1996, Zmienność bioklimatu Krakowa. Folia Geogr., ser. Geogr.-Physica., 26–27, 89–105.
Niedźwiedź T., Ustrnul Z., 1994, Maximum and minimum temperatures in Poland and the variability of atmospheric circulation, [in:] Brazdil R., Kolar M. (eds.), Contemporary Climatrology, Brno, 420–425.
Piotrowicz K., 1999, Zróżnicowanie temperatury minimalnej i maksymalnej powietrza w sezonie chłodnym w Krakowie (1836/37–1998/99). Zmiany i zmienność klimatu Polski, Łódź, 221–224.
Piotrowicz K., 2002/2003, Warunki termiczne zim w Krakowie w latach 1792–2002, Folia Geogr., ser. Geogr.-Physica., 67–88.
Piotrowicz K., 2007, Wieloletnie zróżnicowanie liczby dni gorących w Krakowie, [in:] Piotrowicz K., Twardosz R. (ed.), Wahania klimatu w różnych skalach przestrzennych i czasowych. IGiGP UJ, Kraków, 287–296.
Trepińska J., 1975, O ekstremalnych temperaturach powietrza w Krakowie w XX stuleciu, Folia Geogr., series Geogr.-Physica, IX, 131–142.
Trepińska J., Kowanetz L., 1997, Wieloletni przebieg miesięcznych wartości temperatury powietrza w Krakowie (1792–1995), [in:] Trepińska J. (ed.), Wahania klimatu w Krakowie (1792–1995), Instytut Geografii UJ, Kraków, 99–130.
Trepińska J., Piotrowicz K., Bąkowski R., Bolechała F., Trela P., 2005, Wpływ warunków meteorologicznych na przypadki samobójstw przez powieszenie, Przegl. Lekarski, 62, 788–794.
Wibig J., Głowicki B., 2002, Trends of minimum and maximum temperature in Poland, Clim. Res., 20, 123–133.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2009 Zuzanna Bielec-Bąkowska, Ewa Łupikasza
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 177
Number of citations: 0
