Przestrzenne zróżnicowanie wysokości cen żyta, pszenicy, jęczmienia i owsa na terenie Królestwa Polskiego w lustracjach królewszczyzn z lat 1564–1565

Autor

DOI:

https://doi.org/10.12775/SG.2019.12

Słowa kluczowe

historia gospodarcza, geografia gospodarcza, historia cen

Abstrakt

Artykuł jest analizą przestrzennego rozmieszczenia cen czterech zbóż (pszenicy, żyta, jęczmienia i owsa) opracowanego na podstawie informacji zawartych w lustracjach majątków królewskich. Porusza także problem ich wiarygodności. Zgromadzone dane obejmują całe terytorium Królestwa Polskiego w granicach sprzed 1569 r. oraz włączone do niego w 1569 r. Podlasie.

Biogram autora

Krzysztof Boroda - Uniwersytet w Białymstoku

dr hab. Krzysztof Boroda – pracownik Wydziału Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu w Białymstoku oraz Zakładu Atlasu Historycznego w Instytucie Historii PAN. W swoich badaniach skupia się na historii gospodarczej i społecznej oraz geografii historycznej

Bibliografia

Źródła publikowane

Inwentarz dóbr i dochodów biskupów poznańskich r. 1564, wyd. E. Długopolski, w: Archiwum Komisji Historycznej, seria 2, t. 3, Kraków 1939, s. 267–348.

Inwentarz dóbr i dochodów biskupstwa włocławskiego z r. 1534, wyd. B. Ulanowski, Kraków 1902.

Inwentarz dóbr stołowych biskupstwa włocławskiego z roku 1582, wyd. L. Żytkowicz, Toruń 1953.

Inwentarz dóbr stołowych biskupstwa włocławskiego z roku 1598, wyd. L. Żytkowicz, Toruń 1950.

Lustracja województw malborskiego i chełmińskiego 1565, wyd. S. Hoszowski, Gdańsk 1961.

Lustracja województw wielkopolskich i kujawskich 1564–1565, cz. 1–2, wyd. A. Tomczak, C. Ohryzko-Włodarska, J. Włodarczyk, Bydgoszcz 1961.

Lustracja województw wielkopolskich i kujawskich 1616–1620, cz. 1–2, wyd. Z. Górski, R. Kabaciński, J. Pakulski, Wrocław–Warszawa–Kraków 1994.

Lustracja województw wielkopolskich i kujawskich 1628–1632, cz. 1–2, wyd. Z. Guldon, Wrocław–Warszawa–Kraków 1967.

Lustracja województw wielkopolskich i kujawskich 1628– 1632, cz. 3, wyd. Z. Guldon, Bydgoszcz 1967.

Lustracja województwa krakowskiego 1564, cz. 1–2, wyd. J. Małecki, Warszawa 1962.

Lustracja województwa lubelskiego 1565, wyd. A. Wyczański, Wrocław–Warszawa 1959.

Lustracja województwa mazowieckiego 1565, cz. 1–2, wyd. I. Gieysztorowa, A. Żaboklicka, Warszawa 1967.

Lustracja województwa pomorskiego 1565, wyd. S. Hoszowski, Gdańsk 1961.

Lustracja województwa sandomierskiego 1564–1565, wyd. W. Ochmański, Wrocław–Warszawa–Kraków 1963.

Lustracje województwa płockiego 1565–1789, wyd. A. Sucheni-Grabowska, S.M. Szacherska, Warszawa 1965.

Lustracje województwa rawskiego 1565 i 1570, wyd. Z. Kędzierska, Warszawa 1959.

Архивъ юго-западной Россіи, ч. 7, т. 2, Кіевъ 1890.

Жерела до істориї України-Руси, т. 1, ред. М. Грушевський, Львів 1895.

Opracowania

VIII Powszechny Zjazd Historyków Polskich. Referaty i dyskusje, t. 2: Historia gospodarcza Polski, red. N. Gąsiorowska, Warszawa 1960.

Adamczyk W., Ceny w Lublinie od XVI do końca XVIII wieku, Lwów 1935.

Adamczyk W., Ceny w Warszawie w XVI i XVII wieku, Lwów 1938.

Falniowska-Gradowska A., Miary zbożowe w województwie krakowskim w XVIII w., „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 13 (4), 1965, s. 663–688.

Furtak T., Ceny w Gdańsku w latach 1701–1815, Lwów 1935.

Gurgul J., Ceny czterech podstawowych zbóż w XVI wieku. Próba porównania, „Rocznik Muzeum Narodowego Rolnictwa w Szreniawie”, 17, 1989, s. 319–337.

Hoszowski S., Ceny we Lwowie w XVI i XVII wieku, Lwów 1928.

Hoszowski S., Rewolucja cen w Polsce w XVI–XVII wieku, w: VIII Powszechny Zjazd Historyków Polskich. Referaty i dyskusje, t. 2: Historia gospodarcza Polski, red. N. Gąsiorowska, Warszawa 1960, s. 105–120.

Hoszowski S., Rewolucja cen w środkowej Europie w XVI i XVII w., „Kwartalnik Historyczny”, 68 (2), 1961, s. 297–312.

Madurowicz-Urbańska H., Ceny zboża w zachodniej Małopolsce w drugiej połowie XVIII wieku, Warszawa 1963.

Mączak A., Ceny jako wyznacznik powiązań rynkowych: na marginesie prac H. Madurowicz-Urbańskiej i S. Mielczarskiego, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 12 (1), 1964, s. 95–112.

Mączak A., Ceny, płace i koszty utrzymania w Europie Środkowej. W poszukiwaniu nowych źródeł do dziejów XVI wieku, „Przegląd Historyczny”, 64 (4), 1973, s. 741–769.

Mączak A., Export of grain and the problem of distribution of national income in the years 1550–1650, „Acta Poloniae Historica”, 18, 1968, s. 75–98.

Mączak A., Pieniądz i społeczeństwo w Rzeczpospolitej XVI–XVII wieku, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych”, 37, 1977, s. 63–85.

Mączak A., Płace i pieniądze w gospodarce rolnej Polski XVI–XVII wieku. Problem niedoceniany, „Zapiski Historyczne”, 41 (3), 1976, s. 51–65.

Жерела до істориї України-Руси, т. 2, ред. М. Грушевський, Львів 1897.

Жерела до істориї України-Руси, т. 3, ред. М. Грушевський, Львів 1900.

Mączak A., Z metodyki badań rynku w XVI–XVII wieku. Uwagi polemiczne, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 12 (4), 1964, s. 681–707.

Mielczarski S., Rynek zbożowy na ziemiach polskich w drugiej połowie XVI i pierwszej połowie XVII wieku. Próba rejonizacji, Gdańsk 1962.

Muszyńska J., Gospodarstwo chłopskie w starostwie sandomierskim 1510–1663, Kielce 1991.

Pelc J., Ceny w Gdańsku w XVI i XVII wieku, Lwów 1937.

Pelc J., Ceny w Krakowie w latach 1369–1600, Lwów 1935.

Rychlikowa I., Lustracja 1564–1566 jako podstawa szacunków dochodów z gospodarki polowej, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 22 (4), 1974, s. 673–716.

Rychlikowa I., Niektóre zagadnienia metodyczne w badaniach cen i rynku w drugiej połowie XVIII wieku, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 12 (3), 1964, s. 375–409.

Słownik polszczyzny XVI wieku, red. M.R. Mayenowa, t. 14, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1982.

Szpak J., Rewolucja cen XVI wieku a funkcjonowanie gospodarki dworskiej w starostwach Prus Królewskich, Kraków 1982.

Tomaszewski E., Ceny w Krakowie w latach 1601–1795, Lwów 1934.

Topolski J., Gospodarstwo wiejskie w dobrach arcybiskupstwa gnieźnieńskiego od XVI do XVIII wieku, Poznań 1958.

Wawrzyńczykowa A., Gospodarstwo dworskie w dobrach Pabianice 1559–1570, Wrocław–Warszawa–Kraków 1967.

Wolański M., Ceny we Wrocławiu w latach 1506–1618, Wrocław 1996.

Wolański M., Ceny zboża i jego przetworów oraz owoców i warzyw we Wrocławiu w latach 1506–1618, Wrocław 1993.

Wyczański A., Studia nad folwarkiem szlacheckim w Polsce w latach 1500–1580, Warszawa 1960.

Wyczański A., Studia nad gospodarką starostwa korczyńskiego 1500–1660, Warszawa 1964.

Wyczański A., Studia nad konsumpcją żywności w Polsce w XVI i pierwszej połowie XVII w., Warszawa 1969.

Studia Geohistorica

Pobrania

Opublikowane

2020-03-01

Jak cytować

1.
BORODA, Krzysztof. Przestrzenne zróżnicowanie wysokości cen żyta, pszenicy, jęczmienia i owsa na terenie Królestwa Polskiego w lustracjach królewszczyzn z lat 1564–1565. Studia Geohistorica [online]. 1 marzec 2020, nr 7, s. 235–247. [udostępniono 22.3.2025]. DOI 10.12775/SG.2019.12.

Numer

Nr 7 (2019)

Dział

Atlas Fontium

Licencja

Licencja

Autor/współautor upoważniony przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem. Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich. Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.

Autor/Współautor zgłasza utwór do publikacji w czasopiśmie „Studia Geohistorica” i tym samym potwierdza, że:

  1. Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
  2. Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
  3. Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
  4. Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
  5. Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.

Autor/Współautor udziela Instytutowi Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN i Polskiemu Towarzystwu Historycznemu nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Studia Geohistorica”, na następujących polach eksploatacji:

  1. Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
  2. Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
  3. Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
  4. Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.

Autor/Współautor wyraża zgodę na udzielanie udostępnianie utworu przez Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN i Polskie Towarzystwo Historyczne na licencji:
Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe,
której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 1258
Liczba cytowań: 0