Toponomastyka w warsztacie badawczym geografii historycznej
DOI:
https://doi.org/10.12775/SG.2021.09Abstrakt
Artykuł, pierwotnie planowany jako rozdział w podręczniku z geografii historycznej, przeznaczony jest głównie dla historyków i archeologów zajmujących się osadnictwem. Autorka przypomina dzieje badań toponomastycznych w Polsce oraz istniejące klasyfikacje nazw miejscowych, wodnych i terenowych. Zwraca uwagę na pułapki nazewnicze, które czyhają na badaczy, przywołując jednocześnie przykłady poprawnych, ale i z gruntu błędnych interpretacji nazw, np. w badaniach nad obronnością ziem polskich, zasięgiem osadnictwa plemiennego czy odtwarzaniem sieci drogowej.
Bibliografia
Źródła publikowane
Anonim tzw. Gall, Kronika polska, tłum. R. Grodecki, wyd. M. Plezia, Wrocław 1968.
Herbarz Ignacego Kapicy Milewskiego (dopełnienie Niesieckiego), wyd. Z. Gloger, Kraków 1870.
Komoniecki A., Dziejopis żywiecki, wyd. J. Radwański, Kraków 1866.
Kronika wielkopolska, wyd. B. Kürbis, Warszawa 1965.
Mistrz Wincenty (tzw. Kadłubek), Kronika Polska, wyd. B. Kürbis, Warszawa 1974.
Nowy kodeks dyplomatyczny Mazowsza, cz. 2: Dokumenty z lat 1249–1355, wyd. I. Sułkowska-Kuraś, S. Kuraś, wsp. K. Pacuski, H. Wajs, Wrocław 1989.
Peter von Dusburg, Chronicon terrae Prussiae, Hrsg. M. Toeppen, w: Scriptores Rerum Prussicarum, Bd. 1, Hrsg. T. Hirsch, M. Toeppen, E. Strehlke, Leipzig 1861.
Полное собрание русских летописей, т. 2: Ипатьевская летопись, Москва 1962.
Literatura przedmiotu
Archeologia w teorii i praktyce, red. A. Buko, P. Urbańczyk, Warszawa 2000.
Arnold S., Terytoria plemienne w ustroju administracyjnym Polski Piastowskiej (w. XII–XIII), w: Prace Komisji dla Atlasu Historycznego Polski, z. 2, Kraków 1927.
Atlas historyczny Polski. Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku, cz. 2: Komentarz, indeksy, red. W. Pałucki, Warszawa 1973.
Atlas podziału hydrograficznego Polski, cz. 1: Mapy w skali 1:200 000, cz. 2: Zestawienie zlewni, red. H. Czarnecka, Warszawa 2005.
Babik Z., Najstarsza warstwa nazewnicza na ziemiach polskich w granicach wczesnośredniowiecznej Słowiańszczyzny, Kraków 2001.
Badania z dziejów osadnictwa i toponimii, red. J. Janczak, T. Ładogórski, Wrocław 1978.
Bańkowski A., A. Wolff, E. Rzetelska-Feleszko, „Mazowieckie nazwy terenowe do końca XVI wieku”, Warszawa 1982 [rec.], „Slavia Occidentalis”, 41, 1984.
Bibliografia onomastyki, „Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk” (https://onomastyka.ijp.pan.pl, dostęp: 2 lipca 2020).
Bibliografia onomastyki polskiej do roku 1958 włącznie, oprac. W. Taszycki, Kraków 1960.
Bibliografia onomastyki polskiej od roku 1959 do roku 1970, oprac. W. Taszycki, wsp. M. Karaś, A. Turasiewicz, Warszawa–Kraków 1972.
Bibliografia onomastyki polskiej od roku 1971 do roku 1980 włącznie, oprac. K. Rymut, Wrocław 1983.
Bibliografia onomastyki polskiej od roku 1981 do roku 1990 włącznie, oprac. R. Przybytek, K. Rymut, Kraków 1992.
Bibliografia onomastyki polskiej od roku 1991 do roku 2000 włącznie, oprac. R. Przybytek, K. Rymut, Kraków 2001.
Bibliografia onomastyki polskiej od roku 2001 do roku 2005 włącznie, oprac. I. Nobis, wsp. R. Przybytek, Kraków 2016.
Bibliografia onomastyki polskiej od roku 2001 do roku 2010 włącznie. Suplement, oprac. I. Nobis, wsp. R. Przybytek, Kraków 2016.
Bibliografia onomastyki polskiej od roku 2006 do roku 2010, oprac. I. Nobis, Kraków 2016.
Bibliografia onomastyki polskiej od roku 2011 do roku 2015 włącznie, oprac. I. Nobis, Kraków 2020.
Bijak U., Chojnowo (5), hasło w: Nazwy miejscowe Polski. Historia. Pochodzenie. Zmiany, t. 2, Kraków 1997.
Biolik M., Gewässernamen im Flussgebiet der Narew von der Quelle bis zur Einmündung der Biebrza, Tl. 1: Die fliessenden Gewässer) = Nazwy wodne dorzecza Narwi od źródeł do ujścia Biebrzy, cz. 1: Nazwy wód płynących, Hrsg. W.P. Schmid, Stuttgart 2005 (Hydronymia Europaea, 19).
Biolik M., O nazwie wodnej Wkra, „Zeszyty Naukowe Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Gdańskiego. Filologia Polska. Prace Językoznawcze”, 8, 1982.
Borek H., Nazwy miejscowe jako źródło historyczno-osadnicze, w: Badania z dziejów osadnictwa i toponimii, red. J. Janczak, T. Ładogórski, Wrocław 1978.
Borek H., Nazwy relacyjne w toponimii, w: V Ogólnopolska Konferencja Onomastyczna. Księga referatów, red. K. Zierhoffer, Poznań 1988.
Chwalibińska J., Ród Prusów w wiekach średnich, „Roczniki TNT”, 52 (2), 1948.
Cieślikowa A., Historia onomastyki, w: Słowiańska onomastyka. Encyklopedia, t. 1, red. E. Rzetelska-Feleszko, A. Cieślikowa, wsp. J. Duma, Warszawa–Kraków 2002.
Człowiek, sacrum, środowisko. Miejsca kultu we wczesnym średniowieczu, red. S. Moździoch, Wrocław 2000 (Spotkania Bytomskie, 4).
Czopek-Kopciuch B., Adaptacje niemieckich nazw miejscowych w języku polskim, Kraków 1995.
Damroth K., Die älteren Ortsnamen Schlesiens ihre Entstehung und Bedeutung. Mit einem Anhange über die schlesisch-polnischen Personennamen. Beiträge zur schlesischen Geschichte und Volkskunde, Beuthen 1896.
Danielewski M., O osadach służebnych: uwagi historyka i archeologa na marginesie książki Iwony Nobis [rec.], „Historia Slavorum Occidentis”, 1 (10), 2016.
D[uma] J., Wpływy obce, substraty, adstraty, superstraty, w: Słowiańska onomastyka. Encyklopedia, t. 1, red. E. Rzetelska-Feleszko, A. Cieślikowa, wsp. J. Duma, Warszawa–Kraków 2002.
Dzieje Sokołowa Podlaskiego i jego regionu, red. J. Kazimierski, Warszawa 1982.
„Elektroniczny Słownik Hydronimów Polski” (https:// eshp.ijp.pan.pl/search/, dostęp: 15 lipca 2020).
Florek M., Czy „grodzisko” to dawny, zniszczony gród? O niebezpieczeństwach korzystania ze źródeł toponomastycznych, „Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego”, 25, 2014.
Gause F., Neue Ortsnamen in Ostpreussen seit 1800, Königsberg 1935.
Genealogia. Studia nad wspólnotami krewniaczymi i terytorialnymi w Polsce średniowiecznej na tle porównawczym, red. J. Hertel, J. Wroniszewski, Toruń 1987.
Gerullis G., Die altpreussischen Ortsnamen gesammelt und sprachlich behandelt, Berlin–Leipzig 1922.
Gierlach B., Studia nad archeologią średniowiecznego Mazowsza, Warszawa 1975.
Gochna M., Kowalczyk-Heyman E., Nazwy przeniesione na Mazowszu wschodnim i północno-wschodnim (koniec XIV–XV w.), w: Onomastyka – neohumanistyka – nauki społeczne, red. U. Bijak, H. Górny, M. Magda-Czekaj, Kraków 2018.
Gołębiowska T., Nazwy polskich młynów, „Onomastica”, 14 (1–2), 1969.
Górnowicz H., Studia nad rodowymi nazwami miejscowymi w języku polskim, Gdańsk 1968.
Graber E., Ruppersberg O., Verzeichnis der Ortsnamen-Änderungen in der Provinz Posen, Posen 1919.
Halicka I., Nazwy miejscowe środkowej i zachodniej Białostocczyzny. Dzierżawcze, patronimiczne i rodzinne, Warszawa 1976.
Hensel W., Kształtowanie się osadnictwa słowiańskiego w okresie wczesnośredniowiecznym, „Slavia Antiqua”, 2 (1), 1949/1950.
Hydronimia Wisły, cz. 1: Wykaz nazw w układzie hydrograficznym, red. P. Zwoliński, Wrocław 1965.
Hydronymia Europaea, t. 1–20, Hrsg. W.P. Schmid, Stuttgart 1985–2005.
Jankowski J., Polskie terytoria plemienne w świetle toponimów obronnych, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Historia”, 960 (67), 1988.
Jurkowski M., Jeszcze o nazwach miejscowych typu Białystok, Górny stok, Ponikłystok, „Onomastica”, 10, 1965.
Kaleta Z., Historia i stan dzisiejszy onomastyki w Polsce. Publikacje onomastyczne. Instytucje, w: Polskie nazwy własne. Encyklopedia, red. E. Rzetelska-Feleszko, Warszawa–Kraków 1998.
Kamińska J., Grody wczesnośredniowieczne ziem Polski środkowej na tle osadnictwa, Łódź 1953.
Karaś M., Słowiańskie nazwy miejscowe i ich klasyfikacje (Uwagi i propozycje), „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego”, 28, 1971.
Kiełczewska-Zalewska M., Osieki na Pomorzu Gdańskim, „Przegląd Zachodni”, 11 (1–4), 1955.
Knie J.G., Alphabetisch-statistisch-topographische Uebersicht der Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuss. Provinz Schlesien, Breslau 1845.
Kolendo J., Kalisia i Leukaristos: dwa „miasta” w „Geografii” Ptolemeusza i zagadnienie współrzędnych geograficznych w „Wielkiej Germanii”, „Światowit”, 7 (49), 2009–2010, fasc. B.
Kondratiuk M., Nazwy miejscowe południowo-wschodniej Białostocczyzny, Wrocław 1974.
Kopertowska D., Problem wieloznaczności nazw miejscowych, „Onomastica”, 32, 1988.
Kowalczyk E., Bogdan Wetoszka, „Analiza materiału toponomastycznego na Mazowszu północnym. Zagadnienia wstępne”, „Zeszyty Regionalne. Pismo poświęcone dziejom i kulturze północno-wschodniego Mazowsza”, z. 1, 2003, s. 73–120 [rec.], „Rocznik Mazowiecki”, 16, 2004.
Kowalczyk E., Dzieje granicy mazowiecko-krzyżackiej (między Drwęcą a Pisą), Warszawa 2003.
Kowalczyk E., J. Jankowski, „Polskie terytoria plemienne w świetle toponimów obronnych”, „Acta Universitatis Wratislaviensis”, nr 960, Historia 67, 1988 [rec.], „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 37 (3–4), 1989.
Kowalczyk E., K. Szcześniak, „Nazwy miejscowości byłych powiatów gołdapskiego i oleckiego”, Gdańsk 1994 [rec.], „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 44 (1), 1996.
Kowalczyk E., Mazowsze, Mazowszanie. W stronę badań podstawowych, w: Archeologia w teorii i praktyce, red. A. Buko, P. Urbańczyk, Warszawa 2000.
Kowalczyk E., „Nazwy obronne” Słup, Samborza i Zawada a zagadnienie obrony stałej ziem polskich w średniowieczu, Warszawa 1992.
Kowalczyk E., O pożytkach i niebezpieczeństwach korzystania ze źródeł kartograficznych w badaniach archeologicznych, Toruń 1996 (Archaeologia Historica Polona, 3).
Kowalczyk E., Powracający temat: Przewłoka, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 43 (4), 1995.
Kowalczyk E., Powracający temat: Sieciechów. Z problematyki organizacji grodowej w Polsce, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 42 (1), 1994.
Kowalczyk E., Sacrum. Z dziejów mitów toponomastycznych w archeologii, w: Człowiek, sacrum, środowisko. Miejsca kultu we wczesnym średniowieczu, red. S. Moździoch, Wrocław 2000 (Spotkania Bytomskie, 4).
Kowalczyk E., W. Makarski, „Pogranicze polsko-ruskie do połowy XIV wieku. Studium językowo-etniczne”, Lublin 1996 [rec.], „Kwartalnik Historyczny”, 105 (3), 1998.
Kowalczyk-Heyman E., I. Nobis, „Służebne nazwy miejscowe w Polsce piastowskiej”, Rozprawy Wydziału Filologicznego PAU, t. 82, Kraków 2013, ss. 284 [rec.], „Studia Źródłoznawcze”, 52, 2014.
Kowalczyk-Heyman E., Językoznawstwo i onomastyka, w: Vademecum historyka mediewisty, red. J. Nikodem, D.A. Sikorski, Warszawa 2012.
Kowalczyk-Heyman E., Nikienki – o niebezpieczeństwie pochopnych interpretacji toponomastycznych dla badań nad osadnictwem wczesnośredniowiecznym, „Onomastica”, 53, 2008/2009.
Kowalczyk-Heyman E., O meandrach identyfikacji średniowiecznych nazw wodnych na obszarze północno-wschodniego i wschodniego Mazowsza, „Onomastica”, 63, 2019.
Kowalenko W., Grody i osadnictwo grodowe Wielkopolski (od VII do XII wieku), Poznań 1938.
Kowalenko W., Przewłoka na szlaku żeglugowym Warta–Gopło–Wisła, „Przegląd Zachodni”, 3 (5–6), 1952.
Leyding G., Słownik nazw miejscowych okręgu mazurskiego, t. 1, Olsztyn 1947.
Leyding-Mielecki G., Słownik nazw miejscowych okręgu mazurskiego, t. 2: Nazwy fizjograficzne (zlokalizowane), Poznań 1959.
Łowmiański H., Patronimiczne nazwy miejscowe jako źródło do dziejów osadnictwa polskiego, „Zapiski Historyczne”, 47 (4), 1982.
Łowmiański H., Początki Polski. Z dziejów Słowian w I tysiącleciu n.e., t. 2, Warszawa 1963.
Łowmiański H., Początki Polski. Z dziejów Słowian w I tysiącleciu n.e., t. 3, Warszawa 1967.
Makarski W., Pogranicze polsko-ruskie do połowy XIV wieku. Studium językowo-etniczne, Lublin 1996.
Makula-Kosek W., Grudziądz, hasło w: Nazwy miejscowe Polski. Historia. Pochodzenie. Zmiany, t. 3, Kraków 1999.
Marczak E., „Nikienki”, czyli Prusowie na Mazowszu? Wstępne wyniki badań archeologicznych w Truszkach Zalesiu, woj. podlaskie, w: Przez granice czasu. Księga jubileuszowa poświęcona Profesorowi Jerzemu Gąssowskiemu, red. A. Buko, W. Duczko, Pułtusk 2008 (Acta Archaeologica Pultuskiensia, 1).
Miodek J., Nazwy miejscowe kulturalne. Postulaty klasyfikacyjne, Wrocław 1973 (Rozprawy Komisji Językowej WTN, 9).
Miodunka W., Nazwy karczem polskich, „Językoznawca”, 18–19, 1968.
Modrzewska H., Osadnictwo obcoetniczne i innoplemienne w Polsce wcześniejszego średniowiecza, Warszawa 1984.
Modzelewski K., Organizacja gospodarcza państwa piastowskiego. X–XIII wiek, Wrocław 1974.
Moszyński K., Kultura ludowa Słowian, t. 2: Kultura duchowa, cz. 2, Warszawa 1968 (wyd. 1: 1939).
Moszyński K., O posługiwaniu się w nauce nazwami miejscowymi przez niefachowców, „Onomastica”, 5 (1), 1959.
Moszyński L., Da˛(d)ŭbogŭ – rzekomy prasłowiański teonim, „Slavia Orientalis”, 38 (3–4), 1989.
Mrózek R., Nazwy terenowe (mikrotoponimia, anojkonimia), w: Słowiańska onomastyka. Encyklopedia, t. 2, red. E. Rzetelska-Feleszko, A. Cieślikowa, wsp. J. Duma, Warszawa–Kraków 2003.
Mrózek R., Nazwy górskie (oronimia), w: Słowiańska onomastyka. Encyklopedia, t. 2, red. E. Rzetelska-Feleszko, A. Cieślikowa, wsp. J. Duma, Warszawa–Kraków 2003.
Nazwy miejscowe Polski. Historia. Pochodzenie. Zmiany, t. 1–7, red. K. Rymut, Kraków 1996–2007.
Nazwy miejscowe Polski. Historia. Pochodzenie. Zmiany, t. 8–9, red. K. Rymut, B. Czopek-Kopciuch, Kraków 2009–2013.
Nazwy miejscowe Polski. Historia. Pochodzenie. Zmiany, t. 10–14, red. K. Rymut, B. Czopek-Kopciuch, U. Bijak, Kraków 2015–2017.
Nazwy miejscowe Polski. Historia. Pochodzenie. Zmiany, t. 15, red. B. Czopek-Kopciuch, U. Bijak, Kraków 2018.
Nobis I., Służebne nazwy miejscowe w Polsce piastowskiej, Kraków 2013 (Rozprawy Wydziału Filologicznego PAU, 82).
Onomastyka – neohumanistyka – nauki społeczne, red. U. Bijak, H. Górny, M. Magda-Czekaj, Kraków 2018.
Opuscula Medievistica. Studia nad historią społeczną Polski wczesnopiastowskiej, red. S. Trawkowski, Warszawa 2005.
Osiemnaście wieków Kalisza. Studia i materiały do dziejów miasta Kalisza i regionu kaliskiego, t. 1, red. A. Gieysztor, Kalisz 1960.
Pałucki W., Nazwy miejscowe typu Białystok, Górny stok, Ponikłystok, „Onomastica”, 7, 1961.
Pawłowski E., Dwuznaczne nazwy miejscowe (na materiale nazw wsi i przysiółków Sądecczyzny), „Onomastica”, 17, 1972.
[Piąta] V Ogólnopolska Konferencja Onomastyczna. Księga referatów, red. K. Zierhoffer, Poznań 1988.
Płocha J., Najdawniejsze dzieje opactwa benedyktynów w Mogilnie, Wrocław 1969.
Polskie nazwy własne. Encyklopedia, red. E. Rzetelska-Feleszko, Warszawa–Kraków 1998.
Popowska-Taborska H., Wczesne dzieje Słowian w świetle ich języka, Wrocław 1991.
Powierski J., Studia nad strukturą administracyjno-terytorialną ziemi chełmińskiej i michałowskiej w okresie piastowskim, Bydgoszcz 1973 (Prace Wydziału Nauk Humanistycznych Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego. Seria C, 13, Prace Komisji Historii, 9).
Prace Komisji dla Atlasu Historycznego Polski, z. 2, Kraków 1927.
Przez granice czasu. Księga jubileuszowa poświęcona Profesorowi Jerzemu Gąssowskiemu, red. A. Buko, W. Duczko, Pułtusk 2008 (Acta Archaeologica Pultuskiensia, 1).
Przybytek R., Brodowo (2), hasło w: Nazwy miejscowe Polski. Historia. Pochodzenie. Zmiany, t. 1, Kraków 1996, s. 342.
Rauhut L., Wczesnośredniowieczne cmentarzyska w obudowie kamiennej na Mazowszu i Podlasiu, „Materiały Starożytne i Wczesnośredniowieczne”, 1, 1971.
Rieger J., Wolnicz-Pawłowska E., Nazwy rzeczne w dorzeczu Warty, Wrocław 1975.
Rospond S., Historia osadnictwa w świetle toponomastyki, w: Badania z dziejów osadnictwa i toponimii, red. J. Janczak, T. Ładogórski, Wrocław 1978.
Rospond S., Klasyfikacja strukturalno-gramatyczna słowiańskich nazw geograficznych, Wrocław 1957.
Rospond S., Słownik nazw geograficznych Polski Zachodniej i Północnej, t. 1–2, Wrocław 1951.
Rospond S., Toponomastyka w badaniach historyka a językoznawcy, Warszawa 1963 (Prace Filologiczne, 18).
Rozwadowski J., Studia nad nazwami wód słowiańskich, Kraków 1948.
Rymut K., Nazwy miejscowe północnej części dawnego województwa krakowskiego, Wrocław 1967.
Rymut K., Nazwy wodne (hydronimia), w: Słowiańska onomastyka. Encyklopedia, t. 2, red. E. Rzetelska-Feleszko, A. Cieślikowa, wsp. J. Duma, Warszawa–Kraków 2003.
Rymut K., Służebne i zawodowe nazwy miejscowe w Małopolsce, „Onomastica”, 20, 1975.
Rymut K., Toponomastyka w służbie badań historycznoosadniczych (Na marginesie III t. Początków Polski H. Łowmiańskiego), „Onomastica”, 15, 1970.
Rzetelska-Feleszko E., Nazwy miejskie (urbanonimia), w: Słowiańska onomastyka. Encyklopedia, t. 2, red. E. Rzetelska-Feleszko, A. Cieślikowa, wsp. J. Duma, Warszawa–Kraków 2003.
Rzetelska-Feleszko E., Nazwy własne wsi i miast (ojkonimia), w: Słowiańska onomastyka. Encyklopedia, t. 2, red. E. Rzetelska-Feleszko, A. Cieślikowa, wsp. J. Duma, Warszawa–Kraków 2003.
Safarewiczowa H., Nazwy miejscowe typu Mroczkowizna, Klimontowizna, Wrocław 1956.
Semkowicz W., Geograficzne podstawy Polski Chrobrego, Kraków 1925.
Sędziak H., Nazwy wsi drobnoszlacheckich w Łomżyńskiem, Łomża 2009.
Skorowidz Królestwa Polskiego, czyli spis alfabetyczny miast, wsi, folwarków, kolonii i wszystkich nomenklatur w guberniach Królestwa Polskiego, t. 1–2, wyd. I. Zinberg, Warszawa 1875–1877.
Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorialnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, t. 1–3, uzupełnienia, red. T. Bystrzycki, Przemyśl–Warszawa 1931–1937.
Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych, t. 1–16, Warszawa 1923–1926.
Skorowidz polsko-niemiecki i niemiecko-polski miejscowości Województwa Pomorskiego i w.m. Gdańska, Poznań 1920.
Słowiańska onomastyka. Encyklopedia, t. 1–2, red. E. Rzetelska-Feleszko, A. Cieślikowa, wsp. J. Duma, Warszawa–Kraków 2002–2003.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 1–15, red. F. Sulimirski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880–1902.
Słownik historyczno-geograficzny ziemi liwskiej w średniowieczu, red. T. Jurek, oprac. M. Piber-Zbieranowska, A. Salina, wsp. E. Kowalczyk-Heyman, Warszawa 2017.
Słownik historyczno-geograficzny ziemi wyszogrodzkiej w średniowieczu, oprac. A. Wolff, A. Borkiewicz-Celińska, Wrocław 1971.
Słownik terminów używanych przy standaryzacji nazw geograficznych, red. N. Kadmon, tłum. M. Łukasik, Warszawa 2014.
Smoczyński P., Problematyka polskich nazw służebnych w oświetleniu historyków i językoznawców, „Annales UMCS. Sectio F”, 27, 1972.
Smolka S., Mieszko Stary i jego wiek, Warszawa 1959 (wyd. 1: 1881).
Spis miejscowości Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Warszawa 1966–1968.
Studia i materiały do dziejów powiatu grajewskiego, t. 1, red. M. Gnatowski, H. Majecki, Warszawa 1975.
Szcześniak K., Nazwy miejscowości byłych powiatów gołdapskiego i oleckiego, Gdańsk 1994.
Szymański J., Nauki pomocnicze historii, Warszawa 2001.
Tabella miast, wsi, osad, Królestwa Polskiego, z wyrażeniem ich położenia i ludności, t. 1–2, Warszawa 1827.
Taszycki W., Dwa studia z polskiej toponomastyki, w: W. Taszycki, Rozprawy i Studia polonistyczne, t. 4, Onomastyka i historia języka polskiego, Wrocław–Warszawa–Kraków 1968.
Taszycki W., Rozprawy i studia polonistyczne, t. 1: Onomastyka, Wrocław–Kraków 1958.
Taszycki W., Rozprawy i studia polonistyczne, t. 4: Onomastyka i historia języka polskiego, Wrocław– Warszawa–Kraków 1968.
Taszycki W., Rzekomo dzierżawcze nazwy miejscowe (Znaczenie przyrostków -ów, -owa, -owo oraz -in, -ina, -ino), w: W. Taszycki, Rozprawy i studia polonistyczne, t. 1: Onomastyka, Wrocław–Kraków 1958.
Taszycki W., Rzekomo patronimiczne nazwy miejscowe (Znaczenie przyrostka -ic), w: W. Taszycki, Rozprawy i studia polonistyczne, t. 1: Onomastyka, Wrocław– Kraków 1958.
Taszycki W., Słowiańskie metronimiczne nazwy miejscowe, w: W. Taszycki, Rozprawy i studia polonistyczne, t. 4: Onomastyka i historia języka polskiego, Wrocław–Warszawa–Kraków 1968.
Taszycki W., Słowiańskie nazwy miejscowe (Ustalenie podziału), w: W. Taszycki, Rozprawy i studia polonistyczne, t. 1: Onomastyka, Wrocław–Kraków 1958.
Trawkowski S., Geneza regionu kaliskiego, w: Opuscula Medievistica. Studia nad historią społeczną Polski wczesnopiastowskiej, red. S. Trawkowski, Warszawa 2005.
Treder J., Nazwy ponowione wśród nazw przeniesionych, „Onomastica”, 24, 1979.
Triest F., Topographisches Handbuch von Oberschlesien, 1 Hälfte, Breslau 1864.
Udolph J., Die Stellung der Gewässernamen Polens innerhalb der alteuropäischen Hydronymie, „Beiträge zur Namenforschung. Neue Folge”, 31, 1990.
Urzędowe nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych, red. W. Taszycki, nr 1–197 [niekompletne], [Warszawa] 1963–1972.
Vademecum historyka mediewisty, red. J. Nikodem, D.A. Sikorski, Warszawa 2012.
Wasilewski T., Topograficzne nazwy rodowe w Polsce średniowiecznej i ich znaczenie dla badań nad genezą rodu, w: Genealogia. Studia nad wspólnotami krewniaczymi i terytorialnymi w Polsce średniowiecznej na tle porównawczym, red. J. Hertel, J. Wroniszewski, Toruń 1987.
Wąsowicz T., Kalisz na tle wczesnośredniowiecznej sieci drogowej, w: Osiemnaście wieków Kalisza. Studia i materiały do dziejów miasta Kalisza i regionu kaliskiego, t. 1, red. A. Gieysztor, Kalisz 1960.
Wąsowicz T., Wczesnośredniowieczna sieć drożna na Podlasiu, w: Dzieje Sokołowa Podlaskiego i jego regionu, red. J. Kazimierski, Warszawa 1982.
Wetoszka B., Analiza materiału toponomastycznego na Mazowszu północnym. Zagadnienia wstępne, „Zeszyty Regionalne. Pismo poświęcone dziejom i kulturze północno-wschodniego Mazowsza”, 1, 2003.
Wiśniewski J., Dzieje osadnictwa w powiecie grajewskim do połowy XVI w., w: Studia i materiały do dziejów powiatu grajewskiego, t. 1, red. M. Gnatowski, H. Majecki, Warszawa 1975.
Wiśniewski J., Nazwy młynów w Polsce, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 18 (3), 1970.
Wiśniewski J., Początek i rozwój nowego osadnictwa w ziemi łomżyńskiej w końcu XIV i w XV wieku, „Studia Łomżyńskie”, 1, 1989.
Wojtyła-Świerzowska M., Prasłowiańskie abstractum. Słowotwórstwo. Semantyka, [t.] 1: Formacje tematyczne, Warszawa 1992.
Wolff A., Mazowieckie zapiski herbowe z XV i XVI wieku, Kraków 1937.
Wolff A., Nazwy miejscowe na Mazowszu, cz. 1, „Onomastica”, 1, 1955.
Wolff A., Nazwy miejscowe na Mazowszu, cz. 2: Nazwy miejscowe herbowe, „Onomastica”, 2 (1), 1956.
Wolff A., Rzetelska-Feleszko E., Mazowieckie nazwy terenowe do końca XVI wieku, Warszawa 1982.
Wykaz urzędowych nazw miejscowości w Polsce, t. 1–3, Warszawa 1980–1982.
Zajączkowski S., O przejściach przez błota łęczyckie w średniowieczu, w: Ziemia i ludzie dawnej Polski. Studia z geografii historycznej, red. A. Galos, J. Janczak, Wrocław 1976.
Zierhoffer K., Nazwy miejscowe północnego Mazowsza, Wrocław 1957.
Zierhoffer Z., Kalisz (3), hasło w: Nazwy miejscowe Polski. Historia. Pochodzenie. Zmiany, t. 4, Kraków 2001.
Zierhofferowa Z., Nazwy typu „Osiek Mały”, „Koźminek” i inne derywowane od nazw miejscowych. Na przykładzie materiału dawnego województwa kaliskiego, Wrocław 1989.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Licencja
Autor/współautor upoważniony przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem. Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich. Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.
Autor/Współautor zgłasza utwór do publikacji w czasopiśmie „Studia Geohistorica” i tym samym potwierdza, że:
- Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
- Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
- Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
- Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
- Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.
Autor/Współautor udziela Instytutowi Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN i Polskiemu Towarzystwu Historycznemu nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Studia Geohistorica”, na następujących polach eksploatacji:
- Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
- Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
- Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
- Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.
Autor/Współautor wyraża zgodę na udzielanie udostępnianie utworu przez Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN i Polskie Towarzystwo Historyczne na licencji:
Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe,
której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1832
Liczba cytowań: 0