Przegląd metod wizualizacji wiarygodności dawnych map pod względem dokładności geometrycznej na przykładzie mapy Śląska Cieszyńskiego
DOI:
https://doi.org/10.12775/SG.2021.05Słowa kluczowe
kartometryczność dawnych map, konferencja pokojowa w Paryżu 1919–1920, HGIS, wizualizacja zniekształceń mapAbstrakt
W artykule dokonano przeglądu sposobów wizualizacji wyników oceny wiarygodności dawnych map pod kątem możliwości ich zautomatyzowania. Badanie wykonano na przykładzie mapy Le Duche de Cieszyn (Teschen) Silesie, z zasobu pozostałego po konferencji pokojowej kończącej pierwszą wojnę światową. Oceniono formy prezentacji wyników, oferowane przez twórców aplikacji MapAnalyst, QGIS oraz ArcMap i ArcScene z pakietu ArcGIS. Otrzymane obrazy oceniono pod kątem możliwości interpretacyjnych, tj. wyobrażenia sobie na ich podstawie stopnia deformacji powierzchni i odległości na mapie przez odbiorców niekorzystających na co dzień z kartograficznych metod prezentacji. Wskazano siatkę zniekształceń i wizualizację 3D sumy błędów odległości jako najbardziej użyteczne.
Bibliografia
Baiocchi V., Lelo K., Georeferencing the Historical Maps of Rome Between the Seventeenth and Eighteenth Centuries, CIPA XX International Symposium, Turin 2005.
Beineke D., Verfahren zur Genauigkeitsanalyse für Altkarten, „Schriftenreihe des Studiengang Geodäsie und Geoinformation der Universität der Bundeswehr München”, 71, 2001.
Blakemore M.J., Harley J.B., Concepts in the history of cartography. Are view and perspective, „Cartographica”, 17, 1980, s. 1–120.
Borowicz D., Dawne mapy przedmiotem manipulacji i narzędziem propagandy, „Z Dziejów Kartografii”, 21, 2017, s. 183–202.
Jenny B., Hurni L., Studying cartographic heritage. Analysis and visualization of geometric distortions, „Computers & Graphics”, 35 (2), 2011, s. 402–411.
Jenny B., Weber A., Hurni L., Visualizing the Planimetric Accuracy of Historical Maps with MapAnalyst, „Cartographica”, 42 (1), 2007, s. 89–94.
Konopska B., Funkcje map przemysłu Polski w atlasach wydanych w okresie PRL a sposób prezentacji danych, w: Z dziejów przemysłu po 1945 roku. Wrocławskie Spotkania z Historią Gospodarczą – Spotkanie VII, red. E. Kościk, R. Klementowski, Wrocław 2012, s. 21–32.
Konopska B., Wpływ aparatu władzy w latach 1944– 1989 na polskie publikacje kartograficzne do użytku powszechnego, Warszawa 2012.
Konopska B., The Cartographic Materials Auxiliary in the Determination of the Borders of Poland during the Paris Peace Conference (1919–1920) in the Light of Archival Records, „Polish Cartographical Review”, 48 (2), 2016, s. 67–75.
Konopska B., Barwiński M., Przegląd odnalezionych źródeł kartograficznych i tekstowych. Część pierwsza – Mapy Polski, 2019 (https://doi.org/10.13140/ RG.2.2.17544.55041).
Konopska B., Barwiński M., Przegląd odnalezionych źródeł kartograficznych i tekstowych. Część czwarta – Granica zachodnia i północna, 2021 (https://doi. org/10.13140/RG.2.2.12728.47366).
Konopska B., Barwiński M., Przegląd odnalezionych źródeł kartograficznych i tekstowych. Część trzecia – Mapy Śląska Cieszyńskiego, Orawy i Spisza, 2021 (https://doi.org/10.13140/RG.2.2.33442.76485).
Krzywicka-Blum E., Nowa metoda analizy i prezentacji zmienności skali dawnych map dużych obszarów, „Polski Przegląd Kartograficzny”, 26 (2), 1994, s. 75–84.
Kuźma M., The use of GIS Tools in the Automation of Examining the Cartometry of Old Maps, „Polish Cartographical Review”, 52 (4), 2020, s. 152–161.
Monmonier M., How to Lie with Maps, Chicago 1996.
Monnet J., The Symbolism of Place. A Geography of Relationships between Space, Power and Identity, „Cybergeo. European Journal of Geography. Political, Cultural and Cognitive Geography”, 562, 2011 (http://cybergeo.revues.org/24747, dostęp: 14 października 2021).
Nicolai R., Analysing MapAnalyst and its Application to Portolan Charts, „e-Perimetron”, 13 (3), 2018, s. 121–140.
Nieścioruk K., Analiza i ocena XVIII-wiecznego planu Lublina jako przykład kompleksowych badań dawnych materiałów kartograficznych, „Polski Przegląd Kartograficzny”, 39 (2), 2007, s. 146–158.
Noszczyński P., „Analiza kartometryczności historycznych źródeł kartograficznych w środowisku GIS przy wykorzystaniu danych archeologicznych z obszaru średniowiecznego palatium w Ingelheim am Rhein”, praca magisterska, Uniwersytet Jagielloński, 2012 (https://unigis.sbg.ac.at/files/Mastertheses/Full/40123.pdf, dostęp: 14 października 2021).
Palczewski M., „Ocena kartometryczności planów miast Polski i krajów sąsiednich wydanych w okresie zimnej wojny”, praca magisterska, UMCS, 2020 (https://apd.umcs.pl/diplomas/145718/?_s=1, dostęp: 14 października 2021).
Perthus S., Faehndrich J., Visualizing the Map-Making Process. Studying 19th Century Holy Land Cartography with MapAnalyst, „e-Perimetron”, 8 (2), 2013, s. 60–84.
Przybytek D., Kartograficzna wizja odradzającej się Polski w latach 1916–1921 i zmiana jej granic po 1945 roku, „Z Dziejów Kartografii”, 23, 2020, s. 121–136.
Szaniawska L., Obraz granic państwowych Polski w latach 1945–1958 na mapach towarzyszących bilateralnym umowom państwowym, „Z Dziejów Kartografii”, 23, 2020, s. 137–162.
Watson D., Philip G., A Refinement of Inverse Distance Weighted Interpolation, „Geoprocessing”, 2, 1985, s. 315–327.
Wood D., The Power of Maps, New York 1992.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Licencja
Autor/współautor upoważniony przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem. Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich. Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.
Autor/Współautor zgłasza utwór do publikacji w czasopiśmie „Studia Geohistorica” i tym samym potwierdza, że:
- Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
- Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
- Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
- Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
- Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.
Autor/Współautor udziela Instytutowi Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN i Polskiemu Towarzystwu Historycznemu nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Studia Geohistorica”, na następujących polach eksploatacji:
- Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
- Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
- Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
- Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.
Autor/Współautor wyraża zgodę na udzielanie udostępnianie utworu przez Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN i Polskie Towarzystwo Historyczne na licencji:
Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe,
której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 622
Liczba cytowań: 0
