Miniaturowy globus Johannesa Deura z kolekcji Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego
DOI:
https://doi.org/10.12775/SG.2021.04Słowa kluczowe
kartografia globusowa, mapa Ziemi, mapa nieba, Jan Heweliusz, Johannes Deur, AmsterdamAbstrakt
Globus autorstwa Johannesa Deura (1667–1734) z Amsterdamu, znajdujący się w kolekcji Muzeum UJ jest egzemplarzem unikatowym. Na świecie zachowały się tylko trzy takie dzieła. Powstał na przełomie wieków XVII i XVIII w Amsterdamie. Jest przykładem globusa kieszonkowego, zaliczanego do miniaturowych. Analizowano stan zachowania obiektu, jego konstrukcję, mapę nieba i mapę Ziemi. Pozwoliło to na zadatowanie obiektu na lata 1699–1707.
Bibliografia
Źródła
Scherer H., Atlas Novus, Monachium 1702–1710.
van der Aa A.J., Biographisch Woordenboek der Nederlanden, t. 4, Haarlem 1858.
van der Aa P., Scheeps-Togt door Ferdinand Magellaan uit Kastilien gedaan na R. de laPlata en van daar door zyn Ontdekte Straat tot aan de Moluccas, Amsterdam 1707.
van der Aa P., T Noorder Deel Van Amerika door C. Kolumbus, Amstedam 1707.
Literatura
Bryden D.J., Early Printed Ephemera of London Instrument Makers. Trade Catalogues. Part. I: Joseph Moxon, 1673, „Bulletin of the Scientific Instrument Society”, 64, 2000, s. 13–16.
Dekker E., Globes at Greenwich. A catalogue of the globes and armillary spheres in the National Martime Museum, Oxford 1999.
Dekker E., Pocket globe, w: The History of Cartography, t. 4: Cartography in the European Enlightenment, ed. M.H. Edney, M.S. Pedly, Chicago 2020, s. 573–575.
Dobrowolski P., Watch your pocket – krótka historia zamożności, czyli kradzieże zegarków w Londynie w XVIII w., „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 63 (3), 2015, s. 451–470.
Edell S., Concave hemispheres of the starry orb., „Bulletin of the Scientific Instrument Society”, 7, 1985, s. 6–8.
Heweliusz J., Prodromus astronomiae cum catalogo fixarum et firmamentum Sobiescianum, Gdańsk 1690.
Jaillot H., Sanson N., Atlas Nouveau, 1692–1993, (https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:1691_Sanson_Map_of_the_World_on_Hemisphere_Projection_-_Geographicus_-_World2-sanson-1691.jpg, dotęp: 5 stycznia 2021).
Morpurgo E., Nederlandse klokkenen horlogemakers vanaf 1300, Amsterdam 1970.
Muller F., Index of Globes and Globe Makers, w: Catalogue de Geographie, Cartographie, Voyages, No. 93. Amsterdam 1891, s. 10–12.
Olszewicz B., Alte Globen in Polen, „Der Globusfreund”, 15/16, 1966/1967, s. 263–277.
Stevenson E.L., Terrestial nad celestial globes…, t. 2, Londyn 1921.
Sumira S., Globes: 400 Years of Exploration, Navigation, and Power, Chicago 2014.
Taborska M., Antique globes in Poland, 1480–1860. A new inventory, „Journal of the International Map Collectors’ Society”, 161, 2020, s. 18–30.
van der Krogt P., Globes. Made Portable for the Pocket, „Bulletin of the Scientific Instrument Society”, 7, 1985, s. 8–15.
van der Krogt P., Globi Neerlandici. The production of globes in the Low Countries, Utrecht 1993.
van der Krogt P., Old globes in the Netherlands. A catalogue of terrestrial and celestial globes made prior to 1850 and preserved in Dutch collections, Utrecht 1984.
Wallis H., Robinson A.H., Cartographical Innovations. An International Handbook of Mapping Terms to 1900, Tring, Hertfordshire 1987.
Webster R.S., Webster M.K., Signature Database, Adler Planetarium, (http://www.adlerplanetarium.org, dostęp: 6 stycznia 2021).
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Licencja
Autor/współautor upoważniony przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem. Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich. Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.
Autor/Współautor zgłasza utwór do publikacji w czasopiśmie „Studia Geohistorica” i tym samym potwierdza, że:
- Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
- Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
- Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
- Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
- Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.
Autor/Współautor udziela Instytutowi Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN i Polskiemu Towarzystwu Historycznemu nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Studia Geohistorica”, na następujących polach eksploatacji:
- Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
- Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
- Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
- Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.
Autor/Współautor wyraża zgodę na udzielanie udostępnianie utworu przez Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN i Polskie Towarzystwo Historyczne na licencji:
Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe,
której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 638
Liczba cytowań: 0