Konserwacja szkieletu słonia leśnego Palaeoloxodon antiquus (80–100 tys. lat) ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Koninie – badania i praktyka konserwatorska
DOI:
https://doi.org/10.12775/AUNC_ZiK.2019.004Słowa kluczowe
konserwacja, konsolidacja, kości archeologiczne, szkielet słonia leśnego, paleontologiaAbstrakt
W artykule zaprezentowano problematykę badawczo-konserwatorską związaną ze stanem kości należących do szkieletu słonia leśnego Palaeoloxodon antiquus (Falconer& Cautley, 1847), żyjącego w czasie interglacjału eemskiego (80–100 tys. lat temu). Konserwowany szkielet ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Koninie jest szczególnie cenny, ponieważ należy do największych i najbardziej kompletnych szkieletów dawnych zwierząt w Europie. Powodem podjęcia działań konserwatorskich był głównie zły stan zachowania obiektu, częściowo degradacja materiałów konserwatorskich użytych w latach osiemdziesiątych i później, a także liczne zniszczenia tkanki kostnej oraz możliwość zastosowania materiałów i zabiegów poprawiających cechy estetyczne i ekspozycyjne szkieletu. W opracowaniu omówiono historię zabytku i jego konserwacji, stan zachowania, zarys budowy kości oraz wyniki badań ATR-FTIR materiałów wtórnych. Przedstawiono ponadto założenia oraz przebieg prac konserwatorsko-restauratorskich. Efektem przeprowadzonych zabiegów jest ustabilizowanie szkieletu, ograniczenie możliwości powstawania nowych spękań i ubytków oraz przywrócenie walorów dydaktycznych i ekspozycyjnych, a w konsekwencji powrót szkieletu na ekspozycję muzealną. Wykonane prace zostały dwukrotnie nagrodzone I nagrodą w kategorii „konserwacja i ochrona dziedzictwa kulturowego” w prestiżowym konkursie Wydarzenie Muzealne Roku „Izabella 2018” i „Izabella 2019” organizowanym przez Fundację Muzeów Wielkopolskich pod patronatem Marszałka Województwa Wielkopolskiego.
Bibliografia
Bochenek, Adam, i Reicher, Michał. Anatomia człowieka, t. 1. Warszawa: PZWL, 1990.
Ciabach, Jerzy. Badania nad przemianami żywic termoplastycznych pod wpływem promieniowania nadfioletowego. Toruń: UMK, 1982.
Gordon, Claire, C., i Buikstra, Jane, E. ”Soil, pH, bone preservation, and sampling bias at mortuary sites,” American Antiquity, Vol. 46, No. 3, (1981): pp. 566–571.
Gralińska-Grubecka, Aleksandra, Niemcewicz Piotr, Polak Katarzyna, „Dokumentacja prac konserwatorsko-restauratorskich kości należących do szkieletu słonia leśnego Palaeoloxodon antiquus (80-100 000 lat temu) ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Koninie (I etap).” Conservator's documentation, Toruń 2017, District Museum in Konin.
Gralińska-Grubecka, Aleksandra, Niemcewicz Piotr, Polak Katarzyna, „Dokumentacja prac konserwatorsko-restauratorskich przy siedmiu kręgach należących do szkieletu słonia leśnego Palaeoloxodon antiquus (80-100 000 lat temu) ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Koninie” (conservator's documentation, Toruń 2018, District Museum in Konin).
Jakubowski, Gwidon. Stanowisko słonia leśnego - Palaeoloxodon antiquus (Falconer & Cautley, 1847) w górnym plejstocenie odkrywki Jóźwin kopalni węgla brunatnego „Konin”. Konin: Muzeum Okręgowe w Koninie, Zeszyty Muzealne 2, 1988.
Johnson, Jessica, S. ”Consolidation of archaeological bone: a conservation perspective”, Jornal of field archaeology Vol. 21, No.2 (1994).
Larramendi, Asier. “Shoulder height, body mass, and shape of proboscideans”. Acta Palaeontologica Polonica 61 (3) (2016): 537–574.
Stefaniak, Krzysztof. Analiza konserwatorska szkieletu słonia leśnego Palaeoloxodon antiquus (Falconer & Cautley, 1847) ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Koninie. Wrocław: Department of Paleozoology, the Institute of Environmental Biology, University of Wrocław, H. Sienkiewicza 21, 50-335 Wrocław, 2017).
Stodder, Ann., L., W. “Taphonomy and the Nature of Archaeological Assemblages,” w: Biological Anthropology of the Human Skeleton, red. A. Katzenberg, S. Saunders, Second Edition. Wiley – Liss, 2008.
Szczepińska, Kinga. Historycznie stosowane impregnaty do wzmacniania zniszczonego drewna polichromowanego – próba przeglądu. Część II: Impregnaty syntetyczne. Toruń: AUNC Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo XLVI, 2015.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 68
Liczba cytowań: 0
