Historia, stan aktualny i potrzeby konserwatorskie wyposażenia kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Dzierzgoniu. Rozważania na kanwie prac przeprowadzonych w latach 2008–2015
DOI:
https://doi.org/10.12775/AUNC_ZiK.2016.006Słowa kluczowe
Dzierzgoń, Georg Ebert z Ornety, konserwacja i restauracja barokowego wyposażenia, problemy ponownej konserwacjiAbstrakt
Artykuł jest poświęcony historii barokowego wystroju kościoła parafialnego p.w. Trójcy Przenajświętszej w Dzierzgoniu. Zwraca uwagę na dzieło nieznanego warsztatu Georga Eberta z Ornety. Pokazuje stopniowe odkrywanie koncepcji wystroju przez łączenie informacji o historii obiektu i historii prowadzonych tam prac oraz wiedzy zdobytej w trakcie trwających w latach 2008–2015 badań i prac konserwatorsko-restauratorskich. Wskazuje na konieczność kontynuacji podjętych działań i wykonania w szerszym zakresie badań polichromii ściennych.
Bibliografia
Materiały archiwalne
Archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Gdańsku: „Protokół komisji odbytej w dniu 8 kwietnia 1965 r. przy ołtarzu bocznym z 1. poł. XVIII w. w kościele parafialnym pw. św. Trójcy w Dzierzgoniu”, maszynopis; „Sprawozdanie komisji powołanej na zlecenie z dn. 6.IV.1965 r. Wydziału Kultury Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku w sprawie konserwacji barokowego ołtarza ‘Matki Boskiej Śnieżnej’ w kościele parafialnym pw. św. Trójcy w Dzierzgoniu”, datowany na z 30.09.1965, maszynopis; „Opisy toku przewidzianych (z 30.11.1965) i przeprowadzonych (bez daty) prac, dotyczące konserwacji ołtarza MB w kościele parafialnym w Dzierzgoniu, adresowane do Wydziału Kultury Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku”, maszynopis.
Druki i opracowania
[Hasło:] „baldachim”. W Encyklopedia katolicka. T. 1 A i Ω – baptyści, 1275–1276. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1973.
[Hasło:] „baldachim”. W Słownik terminologiczny sztuk pięknych, 30. Warszawa: PWN, 2013.
Braunmüller, Bernd, red. Heimat zwischen Weichsel, Nogat und Sorge: ein Bildband über den Kreis Stuhm/Westpreuβen. Stuhm: Selbstverlag Heimatkreis, 1982.
Dehio, Georg. Handbuch der deutschen Kunstdenkmäler. T. 2 Nordostdeutschland. Berlin: Verlag bei Ernst Wasmuth, 1906.
Dehio, Georg, i Ernst Gall. Handbuch der deutschen Kunstdenkmäler. T. 4 Deutschordensland Preuβen. München–Berlin: Deutschen Kunstverlag, 1952.
Józefczyk, Mieczysław. Z dziejów religijnych Pomezanii w XVII wieku. T. 1 Synteza dziejów. Malbork: Muzeum Zamkowe, 2012.
Józefczyk, Mieczysław. Z dziejów religijnych Pomezanii w XVII wieku. T. 2 Źródła do dziejów XVII-wiecznej Pomezanii. Malbork: Muzeum Zamkowe, 2012.
Korczowski, Mieczysław. Dzieje Dzierzgonia od X wieku do 1990 roku. Dzierzgoń: Rada Miejska, 2006.
Korpysz, Ewa. „Gotycki kościół w Dzierzgoniu”. W Studia nad architekturą Gdańska i Pomorza, red. Andrzej Grzybkowski, 9–42. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2004.
Lorck, Carl von. Dome, Kirchen und Klöster in Ost- und Westpreussen: nach alten Verlagen. Frankfurt am Main: Wolfgang Weidlich, 1963.
Mojscy, Zofia i Zenon, Kazimierz Podolski. Dzierzgoń. Gdańsk: Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich, 1967.
Mroczko, Teresa, i Marian Arszyński, red. Architektura gotycka w Polsce. Katalog zabytków. T. 2. Warszawa: IS PAN, 1995.
[Hasło:] „ołtarz”. W Encyklopedia katolicka. T. 14 Nonet – Pastoralis Officii, 569. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 2010.
Piepkorn, Otto. Die Heimatchronik der Westpreuβischen Stadt Christburg und des Landes am Sorgefluβ. Eine neue Chronic. Detmold: Hermann Bösmann, 1962.
Pobłocki, Wojciech, oprac. Visitationes Ecclesiarum Dioecesis Culmensis et Pomesaniae Andrea Leszczyński episcopo a. 1647 factae. Toruń: Typis S. Buszczyński TN, 1900.
Rudniewski, Piotr. Pigmenty i ich identyfikacja. Warszawa: ASP, 1995.
Schmid, Bernhard. Die Bau- und Kunstdenkmäler der Provinz Westpreussen. T. 13 Bau- und Kunstdenkmäler Pomesaniens, z. 3 Kreis Sthum. Danzig: Selbstverlag des Provinzial-Verbandes von Westpreuszen: Kommissionsverlag von L. Sauniers Buchhandlung (Inhaber G. Horn), 1909.
„Spis dokumentacji konserwatorskich zabytków ruchomych, cz. I: dla zabytków znajdujących się poza muzeami, A–N”. Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków seria B 39 (1975).
Sulimierski, Filip, Bronisław Chlebowski, i Władysław Walewski, red. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 2. Warszawa: nakładem Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1881.
Szczepińska, Kinga. „Dokumentacja II etapu prac konserwatorskich i restauratorskich przy malowidle ściennym przedstawiającym ozdobną kotarę (baldachim) z II ćw. XVIII w., znajdującym się na ścianie tęczowej za ołtarzem bocznym północnym kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Dzierzgoniu”. Dokumentacja konserwatorska, Toruń 2013, Archiwum WUOZ w Gdańsku.
Szczepińska, Kinga. „Dokumentacja I etapu prac konserwatorskich przy malowidle ściennym przedstawiającym ozdobną kotarę (baldachim) z II ćw. XVIII w., znajdującym się na ścianie tęczowej za ołtarzem bocznym północnym kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Dzierzgoniu”. Dokumentacja konserwatorska, Toruń 2013, Archiwum WUOZ w Gdańsku.
Szczepińska, Kinga. „Dokumentacja prac konserwatorskich i restauratorskich przy barokowej, XVIII-wiecznej belce tęczowej z rozbudowaną sceną Ukrzyżowania Chrystusa z kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Dzierzgoniu”. Dokumentacja konserwatorska, Toruń 2008, Archiwum WUOZ w Gdańsku.
Szczepińska, Kinga. „Dokumentacja prac konserwatorskich i restauratorskich przy drewnianym konfesjonale barokowym, po 1730 r., z kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Dzierzgoniu”. Dokumentacja konserwatorska, Toruń 2009, Archiwum WUOZ w Gdańsku.
Szczepińska, Kinga. „Dokumentacja prac konserwatorskich i restauratorskich przy drewnianym, polichromowanym, złoconym i srebrzonym barokowym, z końca XVII w., tabernakulum umieszczonym w ołtarzu głównym, z kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Dzierzgoniu”. Dokumentacja konserwatorska, Toruń 2012, Archiwum WUOZ w Gdańsku.
Szczepińska, Kinga. „Dokumentacja prac konserwatorskich i restauratorskich przy drewnianym, polichromowanym, złoconym i srebrzonym barokowym, z 1739 r., ołtarzu bocznym północnym Narodzenia Pańskiego ze sceną rzeźbiarską Pokłonu Trzech Króli z kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Dzierzgoniu”. Dokumentacja konserwatorska, Toruń 2012–2013, Archiwum WUOZ w Gdańsku.
Szczepińska, Kinga. „Dokumentacja prac konserwatorskich i restauratorskich przy drewnianym, polichromowanym, złoconym i srebrzonym barokowym, z 1733 roku, ołtarzu głównym z dwoma obrazami olejnymi na płótnie ‘Przemienienie Pańskie’ i ‘Zaślubiny mistyczne św. Katarzyny’, z kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Dzierzgoniu”. Dokumentacja konserwatorska, Toruń 2009–2011, Archiwum WUOZ w Gdańsku.
Szczepińska, Kinga, i Sandra Benedyk. „Dokumentacja badań konserwatorskich polichromii na ścianie wschodniej prezbiterium kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Dzierzgoniu wraz z opracowaniem założeń projektu konserwatorskiego”. Dokumentacja badań konserwatorskich, Toruń 2010, Archiwum WUOZ w Gdańsku.
Szczepińska, Kinga, i Teresa Łękawa-Wysłouch. „Dokumentacja prac konserwatorskich i restauratorskich przy drewnianym, polichromowanym, złoconym i srebrzonym barokowym, z II ćw. XVIII wieku ołtarzu bocznym południowym Matki Boskiej Różańcowej z kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Dzierzgoniu”. Dokumentacja konserwatorska, Toruń 2015, Archiwum WUOZ w Gdańsku.
Szczepińska, Kinga, i Teresa Łękawa-Wysłouch. „Dokumentacja prac konserwatorskich i restauratorskich przy malowidle ściennym przedstawiającym ozdobną kotarę (baldachim) z II ćw. XVIII w., znajdującym się na ścianie tęczowej za ołtarzem bocznym południowym kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Dzierzgoniu”. Dokumentacja konserwatorska, Toruń 2015, Archiwum WUOZ w Gdańsku.
Szorc, Alojzy. Dzierzgoń od początku do dni naszych 1248–1988. Dzierzgoń: Rada Miejska Gminy Dzierzgoń, 1998.
Ulbrich, Anton. Kunstgeschichte Ostpreuβens: von der Ordenszeit bis zur Gegenwart. Königsberg: Gräfe und Unzer, 1932.
Wiśniewski, Jan. Kościoły i kaplice na terenie byłej diecezji pomezańskiej 1243–1821. Elbląg: „Hosianum”, 1999.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 797
Liczba cytowań: 0
