Historia, stan aktualny i potrzeby konserwatorskie wyposażenia kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Dzierzgoniu. Rozważania na kanwie prac przeprowadzonych w latach 2008–2015
DOI:
https://doi.org/10.12775/AUNC_ZiK.2016.006Słowa kluczowe
Dzierzgoń, Georg Ebert z Ornety, konserwacja i restauracja barokowego wyposażenia, problemy ponownej konserwacjiAbstrakt
Artykuł jest poświęcony historii barokowego wystroju kościoła parafialnego p.w. Trójcy Przenajświętszej w Dzierzgoniu. Zwraca uwagę na dzieło nieznanego warsztatu Georga Eberta z Ornety. Pokazuje stopniowe odkrywanie koncepcji wystroju przez łączenie informacji o historii obiektu i historii prowadzonych tam prac oraz wiedzy zdobytej w trakcie trwających w latach 2008–2015 badań i prac konserwatorsko-restauratorskich. Wskazuje na konieczność kontynuacji podjętych działań i wykonania w szerszym zakresie badań polichromii ściennych.
Bibliografia
Materiały archiwalne
Archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Gdańsku: „Protokół komisji odbytej w dniu 8 kwietnia 1965 r. przy ołtarzu bocznym z 1. poł. XVIII w. w kościele parafialnym pw. św. Trójcy w Dzierzgoniu”, maszynopis; „Sprawozdanie komisji powołanej na zlecenie z dn. 6.IV.1965 r. Wydziału Kultury Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku w sprawie konserwacji barokowego ołtarza ‘Matki Boskiej Śnieżnej’ w kościele parafialnym pw. św. Trójcy w Dzierzgoniu”, datowany na z 30.09.1965, maszynopis; „Opisy toku przewidzianych (z 30.11.1965) i przeprowadzonych (bez daty) prac, dotyczące konserwacji ołtarza MB w kościele parafialnym w Dzierzgoniu, adresowane do Wydziału Kultury Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku”, maszynopis.
Druki i opracowania
[Hasło:] „baldachim”. W Encyklopedia katolicka. T. 1 A i Ω – baptyści, 1275–1276. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1973.
[Hasło:] „baldachim”. W Słownik terminologiczny sztuk pięknych, 30. Warszawa: PWN, 2013.
Braunmüller, Bernd, red. Heimat zwischen Weichsel, Nogat und Sorge: ein Bildband über den Kreis Stuhm/Westpreuβen. Stuhm: Selbstverlag Heimatkreis, 1982.
Dehio, Georg. Handbuch der deutschen Kunstdenkmäler. T. 2 Nordostdeutschland. Berlin: Verlag bei Ernst Wasmuth, 1906.
Dehio, Georg, i Ernst Gall. Handbuch der deutschen Kunstdenkmäler. T. 4 Deutschordensland Preuβen. München–Berlin: Deutschen Kunstverlag, 1952.
Józefczyk, Mieczysław. Z dziejów religijnych Pomezanii w XVII wieku. T. 1 Synteza dziejów. Malbork: Muzeum Zamkowe, 2012.
Józefczyk, Mieczysław. Z dziejów religijnych Pomezanii w XVII wieku. T. 2 Źródła do dziejów XVII-wiecznej Pomezanii. Malbork: Muzeum Zamkowe, 2012.
Korczowski, Mieczysław. Dzieje Dzierzgonia od X wieku do 1990 roku. Dzierzgoń: Rada Miejska, 2006.
Korpysz, Ewa. „Gotycki kościół w Dzierzgoniu”. W Studia nad architekturą Gdańska i Pomorza, red. Andrzej Grzybkowski, 9–42. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2004.
Lorck, Carl von. Dome, Kirchen und Klöster in Ost- und Westpreussen: nach alten Verlagen. Frankfurt am Main: Wolfgang Weidlich, 1963.
Mojscy, Zofia i Zenon, Kazimierz Podolski. Dzierzgoń. Gdańsk: Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich, 1967.
Mroczko, Teresa, i Marian Arszyński, red. Architektura gotycka w Polsce. Katalog zabytków. T. 2. Warszawa: IS PAN, 1995.
[Hasło:] „ołtarz”. W Encyklopedia katolicka. T. 14 Nonet – Pastoralis Officii, 569. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 2010.
Piepkorn, Otto. Die Heimatchronik der Westpreuβischen Stadt Christburg und des Landes am Sorgefluβ. Eine neue Chronic. Detmold: Hermann Bösmann, 1962.
Pobłocki, Wojciech, oprac. Visitationes Ecclesiarum Dioecesis Culmensis et Pomesaniae Andrea Leszczyński episcopo a. 1647 factae. Toruń: Typis S. Buszczyński TN, 1900.
Rudniewski, Piotr. Pigmenty i ich identyfikacja. Warszawa: ASP, 1995.
Schmid, Bernhard. Die Bau- und Kunstdenkmäler der Provinz Westpreussen. T. 13 Bau- und Kunstdenkmäler Pomesaniens, z. 3 Kreis Sthum. Danzig: Selbstverlag des Provinzial-Verbandes von Westpreuszen: Kommissionsverlag von L. Sauniers Buchhandlung (Inhaber G. Horn), 1909.
„Spis dokumentacji konserwatorskich zabytków ruchomych, cz. I: dla zabytków znajdujących się poza muzeami, A–N”. Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków seria B 39 (1975).
Sulimierski, Filip, Bronisław Chlebowski, i Władysław Walewski, red. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 2. Warszawa: nakładem Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1881.
Szczepińska, Kinga. „Dokumentacja II etapu prac konserwatorskich i restauratorskich przy malowidle ściennym przedstawiającym ozdobną kotarę (baldachim) z II ćw. XVIII w., znajdującym się na ścianie tęczowej za ołtarzem bocznym północnym kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Dzierzgoniu”. Dokumentacja konserwatorska, Toruń 2013, Archiwum WUOZ w Gdańsku.
Szczepińska, Kinga. „Dokumentacja I etapu prac konserwatorskich przy malowidle ściennym przedstawiającym ozdobną kotarę (baldachim) z II ćw. XVIII w., znajdującym się na ścianie tęczowej za ołtarzem bocznym północnym kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Dzierzgoniu”. Dokumentacja konserwatorska, Toruń 2013, Archiwum WUOZ w Gdańsku.
Szczepińska, Kinga. „Dokumentacja prac konserwatorskich i restauratorskich przy barokowej, XVIII-wiecznej belce tęczowej z rozbudowaną sceną Ukrzyżowania Chrystusa z kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Dzierzgoniu”. Dokumentacja konserwatorska, Toruń 2008, Archiwum WUOZ w Gdańsku.
Szczepińska, Kinga. „Dokumentacja prac konserwatorskich i restauratorskich przy drewnianym konfesjonale barokowym, po 1730 r., z kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Dzierzgoniu”. Dokumentacja konserwatorska, Toruń 2009, Archiwum WUOZ w Gdańsku.
Szczepińska, Kinga. „Dokumentacja prac konserwatorskich i restauratorskich przy drewnianym, polichromowanym, złoconym i srebrzonym barokowym, z końca XVII w., tabernakulum umieszczonym w ołtarzu głównym, z kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Dzierzgoniu”. Dokumentacja konserwatorska, Toruń 2012, Archiwum WUOZ w Gdańsku.
Szczepińska, Kinga. „Dokumentacja prac konserwatorskich i restauratorskich przy drewnianym, polichromowanym, złoconym i srebrzonym barokowym, z 1739 r., ołtarzu bocznym północnym Narodzenia Pańskiego ze sceną rzeźbiarską Pokłonu Trzech Króli z kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Dzierzgoniu”. Dokumentacja konserwatorska, Toruń 2012–2013, Archiwum WUOZ w Gdańsku.
Szczepińska, Kinga. „Dokumentacja prac konserwatorskich i restauratorskich przy drewnianym, polichromowanym, złoconym i srebrzonym barokowym, z 1733 roku, ołtarzu głównym z dwoma obrazami olejnymi na płótnie ‘Przemienienie Pańskie’ i ‘Zaślubiny mistyczne św. Katarzyny’, z kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Dzierzgoniu”. Dokumentacja konserwatorska, Toruń 2009–2011, Archiwum WUOZ w Gdańsku.
Szczepińska, Kinga, i Sandra Benedyk. „Dokumentacja badań konserwatorskich polichromii na ścianie wschodniej prezbiterium kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Dzierzgoniu wraz z opracowaniem założeń projektu konserwatorskiego”. Dokumentacja badań konserwatorskich, Toruń 2010, Archiwum WUOZ w Gdańsku.
Szczepińska, Kinga, i Teresa Łękawa-Wysłouch. „Dokumentacja prac konserwatorskich i restauratorskich przy drewnianym, polichromowanym, złoconym i srebrzonym barokowym, z II ćw. XVIII wieku ołtarzu bocznym południowym Matki Boskiej Różańcowej z kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Dzierzgoniu”. Dokumentacja konserwatorska, Toruń 2015, Archiwum WUOZ w Gdańsku.
Szczepińska, Kinga, i Teresa Łękawa-Wysłouch. „Dokumentacja prac konserwatorskich i restauratorskich przy malowidle ściennym przedstawiającym ozdobną kotarę (baldachim) z II ćw. XVIII w., znajdującym się na ścianie tęczowej za ołtarzem bocznym południowym kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Dzierzgoniu”. Dokumentacja konserwatorska, Toruń 2015, Archiwum WUOZ w Gdańsku.
Szorc, Alojzy. Dzierzgoń od początku do dni naszych 1248–1988. Dzierzgoń: Rada Miejska Gminy Dzierzgoń, 1998.
Ulbrich, Anton. Kunstgeschichte Ostpreuβens: von der Ordenszeit bis zur Gegenwart. Königsberg: Gräfe und Unzer, 1932.
Wiśniewski, Jan. Kościoły i kaplice na terenie byłej diecezji pomezańskiej 1243–1821. Elbląg: „Hosianum”, 1999.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
CC BY-ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 879
Liczba cytowań: 0
