Piękna Madonna Gdańska i Madonna z kaplicy św. Anny we Fromborku w świetle badań petrograficznych
Uwagi o materiale i proweniencji artystycznej
DOI:
https://doi.org/10.12775/AUNC_ZiK.2021.004Słowa kluczowe
rzeźba kamienna XV wieku, Gdańsk, Frombork, Piękna Madonna Gdańska, Madonna z Dzieciątkiem z Fromborka, petrografia, instrumentalne badania skał, skała wapienna, złoża francuskie, styl piękny, Piękne Madonny, zachodnia tradycja artys, sztuka gotycka południowych NiderlandówAbstrakt
Studium jest poświęcone identyfikacji materiałoznawczej oraz potwierdzeniu wspólnoty warsztatowej i proweniencji stylu dwóch rzeźb z ok. 1420–1430, zachowanych z dziedzictwa artystycznego państwa zakonnego w Prusach: Pięknej Madonny Gdańskiej (w Bazylice Mariackiej w Gdańsku) i – silnie uszkodzonej – rzeźby Madonny z kaplicy św. Anny we Fromborku (obecnie w zbiorach Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku). Oba posągi, odosobnione na tle sztuki regionu przez swój kamienny surowiec, formę artystyczną oraz monumentalną skalę, zostały odkute z tej samej skały, pozyskanej najpewniej z kamieniołomów w dorzeczu Skaldy, w jednym warsztacie o zdecydowanie zachodniej formacji artystycznej. Choć rozpoznanie materiału nie rozstrzyga definitywnie o genezie artystycznej rzeźb, źródeł stylu ich obu można dzięki niemu o wiele pewniej niż dotychczas upatrywać w sztuce franko-niderlandzkiej. Nie można ostatecznie zawyrokować, czy rzeźby te powstały na Pomorzu w warsztacie niderlandzkiego twórcy, dla którego sprowadzono materiał pozyskiwany na obszarze Hainaut-Artois / Flandrii francuskiej, czy też są importami z południowych Niderlandów – ta druga możliwość, łącząca pochodzenie surowca i pochodzenie formy, wydaje się jednak dużo bardziej prawdopodobna. Tekst prezentuje szczegółowo metodykę badań próbek pobranych z obu rzeźb i płynące z nich wnioski, dające dowód wysokiego potencjału analiz petrograficznych dla historii sztuki, a także pogłębia charakterystykę porównawczą obu zabytków na tle rzeźby europejskiej pierwszej połowy XV wieku. Celem studium jest z jednej strony określenie ich proweniencji artystycznej w konfrontacji z wynikami badań skały (niezwykle istotne zarówno dla badań regionalnych, jak i dla światowych studiów nad stylem pięknym); z drugiej – wprowadzenie do szerszej dyskusji nad geografią złóż i tworzywem rzeźby średniowiecznej nieznanego dotąd materiału badawczego (z pełną dokumentacją badań petrograficznych, umożliwiającą dalsze analizy porównawcze).
Bibliografia
Baron, Françoise. „Sculptures.” W Les fastes du gothique: le siècle de Charles V, cat. Paris, Galeries nationales du Grand Palais, 9 octobre 1981–1er février 1982, red. Françoise Baron, 55–166. Paris: Éditions de la Réunion des Musées Nationaux, 1981.
Bartz, Wojciech. „Raport końcowy z realizacji projektu badawczego ‘Styl piękny w redakcji czeskiej w Prusach – rzeźba kamienna z lat 1380–1400’. Badania petrograficzne.” Dokumentacja badawcza, Wrocław 2019, Dział Dokumentacji Naukowej Muzeum Zamkowego w Malborku.
Bartz, Wojciech. „Sprawozdanie z realizacji projektu badawczego ‘Styl piękny w redakcji czeskiej w Prusach – rzeźba kamienna z lat 1380–1400’. Etap II,” Dokumentacja badawcza, Wrocław 2020, Dział Dokumentacji Naukowej Muzeum Zamkowego w Malborku.
Blanc, Annie, Lore L. Holmes, i Garman Harbottle. „Lutetian Limestones in the Paris region: Petrographic and Compositional examination. United States.” W Proceedings of Asmosia Five Conference, Boston, Ma (Us), 06/11/1998–06. Dostęp 20 maja 2020. https://www.osti.gov/servlets/purl/758976.
Bloom, Pamela Z., Annie Blanc, Lore Holmes, i Danielle Johnson. „Fingerprinting the Stone at Saint-Denis: A Pilot Study.” Gesta 33, nr 1 (1994): 19–28.
Boucherat, Véronique. „Nouveaux eclairages sur l’oeuvre de Claux de Werve.” W Les Princes des fleurs de lys. L’art ŕ la cour de Bourgogne. Le mécénat de Philippe le Hardi et de Jean sans Peur (1364–1419), catalogue Dijon, Musée des Beaux Arts / Cleveland, The Cleveland Museum of Art, red. Stephen N. Fliegel i Sophie Jugie, 317–328. Paris: Réunion des Musées Nationaux, 2004.
Böttcher, Claudia, Ernst Thomas Groll, i Ulrike Wende. „Die Untersuchung und Restaurierung des Skulpturenensembles des Magdeburger Reiters von 2011 bis 2015.” W Der Magdeburger Reiter. Bestandsaufnahme – Restaurierung – Forschung, red. Gabriele Köster, 82–85 (Schriftenreihe des Zentrums für Mittelalterausstellungen 3). Regensburg: Schell und Steiner, 2017.
Calvo, José P., i Manuel Regueiro. „Carbonate Rocks in the Mediterranean Region – from Classical to Innovative Uses of Building Stone.” Geological Society, London, Special Publications 331, nr 1 (2010): 32–33.
Castro, Kepa, Alfredo Sarmiento, Maite Maguregui, Irantzu Martínez-Arkarazo, Nestor Etxebarria, Manuel Angulo, María Urrutikoetxea Barrutia, Juan Manuel González--Cembellín, i Juan Manuel Madariaga. „Multianalytical Approach to the Analysis of English Polychromed Alabaster Sculptures: µRaman, µEDXRF, and FTIR Spectroscopies.” Analytical and Bioanalytical Chemistry 392 (2008): 755–776. DOI: 10.1007/s00216-008-2317-0. https://link.springer.com/article/10.1007%2Fs00216-008-2317-0
Clark, William W. „New Light on Old Stones: Quarries, Monuments, and Sculpture in Medieval France. An Introduction.” Gesta 33, nr 1 (1994): 3–9.
Clasen, Karl Heinz. Der Meister der Schönen Madonnen. Herkunft, Entfaltung und Umkreis. Berlin–New York: Walter de Gruyter, 1974.
Clasen, Karl Heinz. Die mittelalterliche Bildhauerkunst im Deutschordensland Preußen. Die Bildwerke bis zur Mitte des 15. Jahrhunderts. T. 1–2. Berlin: Deutscher Verein für Kunstwissenschaft, 1939.
Coccato, Alessia, Luciana Mantovani, Romano Ferrari, Danilo Bersani, Mario Tribaudino, i Pier Paolo Lottici. „The Deposition from the Cross in the Church of Saint-Germain-en-Laye (France): a Masterpiece of Romanesque sculpture? Materials Characterization to Solve a 20th c. Mystery.” Journal of Cultural Heritage 40 (2019): 133–142. https://doi.org/10.1016/j.culher.2019.05.019.
Debonne, Vincent, i Roland Dreesen. „Stenen immigranten in de Zwinstreek. Natuursteen in de Onze-Lieve-Vrouwhemelvaartkerk in Damme.” Relicta 12 (2015): 149–180.
Didier, Robert. „De H. Cornelius van het Sint-Janshospitaal en de Brugse beeldhouwkunst omstreeks 1400.” W Rond de restauratie van het 14de-eeuwse corneliusbeedl, red. Hilde Lobelle-Caluwé, 19–52. Brugge: Westvlaamse Gidsenkring, 1984.
Didier, Robert. „La Vierge Aynard ŕ Bruges, Beauneveu, la sainte Catherine de Courtrai et des sculptures brugeoises.” Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis te Brugge 146 (2009): 231–268.
Didier, Robert, i Roland Recht. „Paris, Prague, Cologne et la sculpture de la seconde moitié du XIVe siècle. A propos de l’éxposition des Parler a Cologne.” Bulletin Monumental 88 (1980): 173–219.
Die Parler und der Schöne Stil 1350–1400. Europäische Kunst unter den Luxemburgern. Ein Handbuch zur Ausstellung des Schnütgen-Museums in der Kunsthalle Köln. Red. Anton Legner. T. 1–4. Köln: Museen der Stadt Köln, 1978.
Dreesen, Roland, Veerle Cnudde, Michiel Dusar, Dominique Bossiroy, i Jan Dewanckele. „In het voetspoor van Camerman: de opmars van de Franse steen in België.” W 4de Vlaams-Nederlandse Natuursteendag Stenen van binnen, stenen van buiten: natuursteen in de jonge bouwkunst, 33–63. Delft: Delfftdigitalpress, 2012.
Dunham, Robert. „Classification of Carbonate Rocks According to Depositional Textures.” W Classification of Carbonate Rocks – A Symposium, red. Wiliam D. Ham, 108–121. Tulsa: American Association of Petroleum Geologists, 1962.
Feulner, Adolf. „Der Meister der Schönen Madonnen.” Zeitschrift des deutschen Vereins für Kunstwissenschaft 10, z. 1–2 (1943): 19–48.
Folk, Robert L. „Practical Petrographic Classification of Limestones.” AAPG Bulletin 43, nr 1 (1959): 1–38.
Földvári, Mária. Handbook of Thermogravimetric System of Minerals and Its Use in Geological Practice (Occasional Papers of the Geological Institute of Hungary 213). Budapest: Institute of Hungary, 2011.
Forsyth, Ilene M. „Five Sculptures from a Single Limestone Formation: The Case of Savigny.” Gesta 33, nr 1 (1994): 47–52.
Freedberg, David. „Art and the Iconoclasm, 1525–1580. The Case of the Northern Netherlands.” W Kunst voor de beeldenstorm: Noordnederlandse kunst 1525–1580, red. Jan Piedt, Filedt Kok, Willy Halsema-Kubes, i Wouter Kloek, 69–84. Amsterdam: Staatsuitgeverij, 1986.
French, Jean M. „From Périgord to the Paris Basin: Compositional Characterization of Medieval French Limestones.” Gesta 33, nr 1 (1994): 53–59.
Frisch, Gregorius. Der Sankt Marien Pfarrkirchen in Dantzig inwendige Abriss. Beschreibung der Oberpfarrkirche zu Sankt Marien in Danzig und der inneren Merkwürdigkeiten derselben, vorzüglich des berühmten Altargemäldes auf welchem das Jüngste Gericht abgebildet ist, Danzig 1689. Oprac. Katarzyna Cieślak (Bibliotheca Historica Gedanensis 1). Gdańsk: Fundacja Ferberowska, 1999.
Fronteau, Gilles, Claire Moreau, Céline Thomachot-Schneider, i Vincent Barbin. „Variability of Some Lutetian Building Stones from the Paris Basin, from Characterization to Conservation.” Engineering Geology 115, nr 3–4 (2010): 158–166. DOI: 10.1016/j.enggeo.2009.08.001.
Guillot de Souduirout, Sophie. Sculptures allemandes de la fin du Moyen Age dans les collections publiques françaises 1400–1530. Paris: Réunion des Musées Nationaux, 1991.
Hasse, Max. „Studien zur Skulptur des ausgehenden 14. Jahrhunderts.” Städel-Jahrbuch NF 6 (1977): 118–120.
Hawel, Peter. Schöne Madonnen. Meisterwerke gotischer Kunst. Würzburg: Echter, 1984.
Hladka, Kateřina. „Master Hartmann and Ulm at the Beginning of the 15th Century. Between the Middle Rhine and Bohemia.” Workshop de Estudos Medievais da Universidade do Porto, 2013–2014. Porto, Universidade do Porto. Faculdade de Letras. Biblioteca Digital, 2015, Incipit 3, 165–179. Dostęp 12 sierpnia 2021. https://ler.letras.up.pt/uploads/ficheiros/13134.pdf.
Hlobil, Ivo. „Těšínská Madona. Objev vzácné sochy z huti Petra Parléřa.” W Těšínská Madona a vzácné sochy Petra Parléře / Cieszyńska Madonna i cenne rzeźby Piotra Parlera / Techner Madonna und wertvolle Statuen von Peter Parler, red. Helena Dáňová i Ivo Hlobil, 13–34. Praha: Narodní galerie / Ústav Dějin Umění Akademie Věd ČR / Instytut Polski w Pradze, 2002.
Holmes, Lore L., i Garman Harbottle. „Compositional Characterization of French Limestone: a New Tool for Art Historians.” Archaeometry 36, nr 1 (1994): 25–39.
Holmes, Lore L., Garman Harbottle, i Annie Blanc. „Compositional Fingerprinting: New Directions in the Study of the Provenance of Limestone.” Gesta 33, nr 1 (1994): 10–18.
Holmes, Lore L., Charles T. Little, i Edward V. Sayre. „Elemental Characterization of Medieval Limestone Sculpture from Parisian and Burgundian Sources.” Journal of Field Archaeology 13, nr 4 (1986): 419–438.
Imitation and Illusion. Applied Brocade in the Art of the Low Countries in the Fifteenth
and Sixteenth Centuries. Red. Ingrid Geelen i Delphine Steyaert (Scientia Artis 6).
Brussels: KIK/IRPA, 2011.
Ingham, Jeremy P. Geomaterials under the Microscope a Colour Guide. London: CRC Press,
Jakubek, Magdalena. „Tzw. sztuczny kamień w średniowiecznych Prusach – nowe uwagi o materiale.” W Claritas et consonantia: funkcje, formy i znaczenia w sztuce średniowiecza. Księga poświęcona pamięci Kingi Szczepkowskiej-Naliwajek w dziesiątą rocznicę śmierci, red. Monika Jakubek-Raczkowska i Juliusz Raczkowski, 477–495. Toruń: Wydział Sztuk Pięknych UMK / Warszawa: Stowarzyszenie Historyków Sztuki, 2017.
Jakubek-Raczkowska, Monika. „Die ‘Schönen Madonnen' auf dem Gebiet des ehemaligen Deutschordensstaates Preußen – ein Beitrag zum Problem der künstlerischen Tradition im späten Mittelalter.” W Terra Sanctae Mariae. Mittelalterliche Bildwerke der Marienverehrung im Deutschordensland Preußen, red. Gerhard Eimer, Ernst Gierlich, Matthias Müller, i Kazimierz Pospieszny, 227–254 (Kunsthistorische Arbeiten der Kulturstiftung der deutschen Vertriebenen 7). Bonn: Kulturstiftung der deutschen Vertriebenen, 2009.
Jakubek-Raczkowska, Monika. Rzeźba gdańska przełomu XIV i XV wieku. Warszawa: DiG, 2006.
Jakubek-Raczkowska, Monika. „Uwagi o znaczeniu pięknych Madonn w sztuce i religijności państwa zakonnego w Prusach.” Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo 40 (2011): 39–94. https://doi.org/10.12775/AUNC_ZiK.2011.034
Jakubek-Raczkowska, Monika, i Monika Czapska. Bilde von Prage. Czeska rzeźba kamienna stylu pięknego koło 1400 w państwie krzyżackim w Prusach. Katalog wystawy w Muzeum Zamkowym w Malborku, 17 X 2020–3 I 2021. Malbork: Muzeum Zamkowe, 2020.
Jurkowlaniec, Tadeusz. Nagrobki średniowieczne w Prusach. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 2015.
Kloppman, Wolfram, Lise Leroux, i Philippe Bromblet. „Competing English, Spanish, and French Alabaster Trade in Europe over Five Centuries as Evidenced by Isotope Fingerprinting.” PNAS 114, nr 45 (November 7) (2007): 11856–11860. https://doi.org/10.1073/pnas.1707450114
Kunst um 1400 am Mittelrhein. Ein Teil der Wirklichkeit. Ausstellung im Liebighaus Museum alter Plastik. Red. Herbert Beck, Wolfgang Beeh, i Horst Bredekamp. Frankfurt am Main: Liebighaus Museum alter Plastik, 1975.
Leeuwenberg, Jaap. „Die Ausstrahlung Utrechter Tonplastik.” W Studien zur Geschichte der europäischen Plastik. Festschrift Theodor Müller, red. Kurt Martin, 151–166. München: Hirmer Verlag, 1965.
Lehr, Ralf. „Die Pläner des Nordböhmisch-Sächsischen Kreidebeckens und ihre Bedeutung als Naturwerkstein. Fazies, Diagenese, petrophysikalische und gesteinische Eigenschaften, Verwitterungsverhalten.” Dysertacja doktorska, Friedrich-Alexander- Universität Erlangen-Nürnberg, 2008, urn:nbn:de:bvb:29-opus-9827. Dostęp 10 maja 2021. https://opus4.kobv.de/opus4-fau/frontdoor/index/index/docId/655.
Les Princes des fleurs de lys. L’art ŕ la cour de Bourgogne. Le mécénat de Philippe le Hardi
et de Jean sans Peur (1364–1419). Cat. Dijon, Musée des Beaux Arts / Cleveland, The Cleveland Museum of Art. Red. Stephen N. Fliegel i Sophie Jugie. Paris: Réunion des Musées Nationaux, 2004.
Leuridan, Stijn. „Biodepositie op verschillende types kalksteen.” Praca dyplomowa, Universiteit Gent, 2010–2009. Dostęp 16 sierpnia 2021. https://lib.ugent.be/nl/catalog/rug01:001418654.
Lisiak, Ewa. „Problematyka technologiczno-konserwatorska Grupy św. Jerzego (ok. 1420) z kościoła NMP w Gdańsku – rekonstrukcja zabytkowej polichromii metodą mas mikrosferowych.” Dysertacja doktorska, Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku, 2020.
Lisiak, Ewa, Agnieszka Fejzer. „Dokumentacja prac konserwatorskich Pięknej Madonny Gdańskiej (ok. 1430) z kościoła NMP w Gdańsku.” Dokumentacja konserwatorska, Gdańsk 2012, archiwum Bazyliki Mariackiej w Gdańsku.
Little, Charles T., „Searching for Provenance of Medieval Stone Sculpture: Possibilities and Limitations.” Gesta 33, nr 1 (1994): 29–37.
Marcinkowski, Józef. „Piękna Madonna. Dokumentacja opisowa prac konserwatorskich w 1963 r.” Dokumentacja konserwatorska (rps), Gdańsk 1963, archiwum Bazyliki Mariackiej w Gdańsku.
Massowa, Zbigniew. Angielska rzeźba alabastrowa z XIV–XV wieku z zbiorach polskich. Katalog wystawy Muzeum Narodowego w Gdańsku. Gdańsk: Muzeum Narodowe, 1996.
Meredith, Jill. „Romancing Stone: Resolving Some Provenance Mysteries of the Brummer Collection at Duke University.” Gesta 33, nr 1 (1994): 38–46.
Metz, Peter. „Die Muttergottesstatue der Staatl. Kunstsammlungen Berlin. Die Muttergottesstatue von Hallgarten und ihre europäischen Stilzusammenhänge.” Mitteilungen des Oberhessischen Geschichtsvereins Ser. NF 44 (1960): 76–81.
Mittelalterliche Bildwerke aus Utrecht. Ausstellungskatalog. Red. Dagmar Preising i Michael Rief. Utrecht: Museum Catharijneconvent / Aachen: Suermondt-Ludwig Museum, 2012.
Olszewski, Andrzej M. „Gotyckie rzeźby alabastrowe pochodzenia angielskiego w Polsce.” Biuletyn Historii Sztuki 22, nr 1 (1960): 35–64.
Paris 1400. Les arts sous Charles VI. Kat. Louvre 22 mars–12 juilliet 2004. Red. Elisabeth Taburet-Delahay. Paris: Réunion des Musées Nationaux / Librairie Arthčme Fayard 2004.
Pinder, Wilhelm. Die deutsche Plastik vom ausgehenden Mittelalter bis zum Ende der Renaissance. 1. Teil (Handbuch der Kunstwissenschaft). Wildpark–Potsdam: Akademisches Gesellschaft-Verlag Athenaion, 1925.
Pinder, Wilhelm. „Zur Problem der Schönen Madonnen um 1400.” Jahrbuch der Preußischen Kunstsammlungen 44 (1923): 147–171.
Plehwe-Leisen, Esther von, i Hans Leisen. „Zum Steinmaterial von Baldachin, Figur und Konsole der Chropfeilerfiguren.” W Die Chorpfeilerfiguren des Kölner Domes, red. Klaus Hardering, 91–109 (Kölner Domblatt 77). Köln: Verlag Kölner Dom, 2012.
Pospieszny, Kazimierz. „‘Ueber den Gerbauch der gebrannten Erde zur Bildnerei'. Warsztaty ceglarskie i plastyka architektoniczna zamku w Malborku w XIII i XIV wieku.” W Cegła w architekturze środkowo-wschodniej Europy. Historia – metody badań – konserwacja, red. Marian Arszyński i Mariusz Mierzwiński, 163–179. Malbork: Muzeum Zamkowe, 2002.
Přikryl, Richard. „Understanding the Earth Scientist’s Role in the Pre-restoration Research of Monuments: an Overview.” W Building Stone Decay: from Diagnosis to Conservation, red. Richard Přikryl i Bernard John Smith, 9–21 (Geological Society Special Publications 271). London: Geological Society 2007.
Přikryl, Richard, Zuzana Weishauptová, Martin Racek, i Jiřina Přikrylová. „Opuka piet krásného slohu: srovnánací petrograficky rozbor Piety ze sbírky olomouckého kanovnika Petra Křiváka a Piety z Jihlavy.” W Piety krásného slohu. Příspěvky z mezinárodního symposia / Vesperbilder des Schönen Stils. Beiträge des internationalen Symposiums, red. Jana Hrbáčová, 84–95. Olomouc: Muzeum umění Olomouc / Praha: Královska kanonia premonstrátů na Strahově, 2017.
Raczkowski, Juliusz. Monumentalne zespoły kolegium apostolskiego na terenie dawnego państwa zakonnego w Prusach. Pelplin: Bernardinum, 2013.
Raczkowski, Juliusz. „Not Only the Golden Gate? A Newly Discovered Fragment from the Decoration of the Castle Chapel Portal in Althaus (Starogród) as a Contribution to the Identification of Ceramic Sculpture in the Teutonic Order’s State in Prussia.” Ordines Militares. Colloquia Torunensia Historica. Yearbook for the Study of the Military Orders 23 (2018): 339–357. https://doi.org/10.12775/OM.2018.012
Raczkowski, Juliusz. „Nowe uwagi o stylu i technice wykonania posągu Salomei Głogowskiej (na marginesie prac badawczych i konserwatorskich).” Studia Muzealne 22 (2017): 20–35.
Razani, Mehdi, Feli Martinez Conejero, Mahin Mansori Isfahani, i Hakimeh Afsharinezhad. „Preparation of Thin Sections of Porous Materials for Polarizing Microscope Investigation in Archaeometry.” Journal of Research on Archaeometry 3 (2017): 45–60. DOI: 10.29252/jra.3.2.45
http://jra-tabriziau.ir/article-1-34-en.html
Schmid, Bernhard. „Maler und Bildhauer in Preußen von 1350 bis 1450.” Altpreußische Forschungen 2 (1925), 39–52.
Schmidt, Gerhard. Recenzja z K. H. Clasen, Der Meister der Schönen Madonnen. Herkunft, Entfaltung und Umkreis. Berlin–New York: Walter de Gruyter, 1974. Zeitschrift für Kunstgeschichte 41 (1978): 61–92.
Schöne Madonnen am Rhein. Anlässlich der Ausstellung „Schöne Madonnen am Rhein” im LVR-Landes Museum Bonn, 26. November 2009 bis 25. April 2010. Red. Robert Suckale i Robert Didier. Leipzig: Seeman, 2009.
Šimunić Buršić, Marina, Dunja Aljinović, i Stefano Cancelliere. „Kirmenjak – Pietra d’Istria: a Preliminary Investigation of its Use in Venetian Architectural Heritage.” Geological Society, London, Special Publications 271, nr 1 (2015): 63–68. http://dx.doi.org/10.1144/GSL.SP.2007.271.01.07
Steyaert, John, i Monique Tahon-Vanroose (współpr.). Laat-gotische beeldhouwkunst in de Bourgondische Nederlanden. Ghent: Musem vor Schone Kunsten, 1994.
Suckale, Robert. „Schöne Madonnen am Rhein.” W Schöne Madonnen am Rhein. Anlässlich der Ausstellung „Schöne Madonnen am Rhein” im LVR-Landes Museum Bonn, 26. November 2009 bis 25. April 2010. Red. Robert Suckale i Robert Didier, 30–119. Leipzig: Seeman, 2009.
Szewczyk, Magdalena. „Konserwacja i restauracja figury Marii z Dzieciątkiem ze zbiorów Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku” / „Wokół późnogotyckiej kamiennej figury Marii z Dzieciątkiem z Fromborka.” Praca dyplomowa, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, 2009.
Szewczyk, Magdalena. „On Technological Research of a Gothic Masterpiece Found in Frombork.” W Interdisciplinary Research on the Works of Art, red. Justyna Olszewska-Świetlik i Bożena Szmelter-Fausek, 289–296. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK, 2012.
Šrámek, Jan. „Stone of Gothic Pieta from Magdeburg (Germany).” Geoscience Research Reports 37, 2003: 162–163.
Štastná, Aneta, Richard Přikril, i Jan Jehlička. „Methodology of Analytical Study for Provenance Determination of Calcitic, Calcite-Dolomitic and Impure Marbles from Historical Quarries in the Czech Republic.” Journal of Cultural Heritage 10 (2009): 82–93. https://doi.org/10.1016/j.culher.2008.09.004
Talbot, Charles W. „A ‘Schöne Madonna’ at Yale.” Yale University Art Gallery Bulletin 34,
nr 3 (1974): 64–73.
Tolboom, Hendrik-Jan, Michile Dusar, Wim Deubelaar, Roland Dreesen, Jan Elsen, Eric Groessens, i Carolien van der Star. „Avendersteen.” Geological Survey of Belgium Professional Paper 305, nr 1 (2009): 47–77.
Tolboom, Hendrik-Jan, i Wim Deubelaar. „Avendersteen in Nederland.” Bulletin KNOB 108 (2009): 173–182.
Tolboom, Hendrik-Jan, Wim Deubelaar, i Bertil van Os. „Avesner Stein.” W Mittelalterliche Bildwerke aus Utrecht. Ausstellungskatalog, red. Dagmar Preising i Michael Rief, 102–107. Utrecht: Museum Catharijneconvent / Aachen: Suermondt-Ludwig Museum, 2012.
Török, Ákos, i Richard Přikryl. „Current Methods and Future Trends in Testing, Durability Analysis and Provenance Studies of Natural Stones Used in Historical Monuments.” Engineering Geology 115 (2010): 139–142. https://doi.org/10.1016/j.enggeo.2010.07.003
Turmel, Aurélie, Gilles Fronteau, C. Tomachot-Schneider, i Vincent Barbin. „Stone Uses in Reims Cathedral: Provenance, Physical Properties and Restoration Phases.” W Stone in Historic Buildings: Characterization and Performance (Geological Society, London, Special Publications 391, nr 1), ed. J. Cassar et al., 17–30. London: The Geological Society, 2015. https://doi.org/10.1144/SP391.7
Vandeberghe, Stephanie. Maria in Beeld. Madonna’s uit Brugse musea en hospitalen (Museum Bulletin 2). Brugge: Musea Brugge, 2012. Dostęp 12 sierpnia 2021. https://issuu.com/museabrugge/docs/museumbulletin2012-nr2.
Vetter, Ewald M. „Die Verkündigungsmaria aus dem Umkreis des Meisters des Danziger Schönen Madonna.” Das Münster 21 (1968): 181–190.
Vidmar, Polona. „Ptujskogorska kiparska delavnica.” W Umetnost srednjega in zgodnjega novega veka 1200–1550, Ptuj, Grajska galerija / Ormož, Grajska pristava, red. Branko Vnuk, 29–69. Ptuj: Pokrajinski muzej Ptuj–Ormož, 2017.
Vlierden, Marieke van, Henri L. M. Defoer, i Hortense Höppener-Bouvy. Hout- en steen
sculptuur van Museum Catharijneconvent ca. 1200–1600. Zwolle: Waanders, 2004.
Wardzyński, Michał. „Import and Use of Belgian Marble and Limestone in Small Architecture and Stone Sculpture on Polish Territory from the Middle Ages to the Second Half of the Eighteenth Century.” W Actes du XVe Colloque International de Glyptographie de Cordue, 17–21 juillet 2006, red. Jean-Louis van Belle, 377–421. Braine-le-Château: Centre International des Recherches Glyptographiques, 2007.
Wardzyński, Michał. „Import kamieni i dzieł rzeźby z Gotlandii i Olandii do Rzeczypospolitej (od XIII do 2. połowy XVIII w.).” Aurea Porta 9 (2010): 45–119.
Wyrwicki, Ryszard. Analiza derywatograficzna skał ilastych. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 1988.
Zalewska, Katarzyna. Modlitwa i obraz. Średniowieczna ikonografia różańcowa. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 1999.
Ziemba, Antoni. Sztuka Burgundii i Niderlandów 1380–1500. T. 1 Sztuka dworu burgundzkiego oraz miast niderlandzkich. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2008.
Netografia
Antwerpia, Muzeum Meyer van der Bergh, dokumentacja Sint-Donaas-Madonna. Dostęp
sierpnia 2021. https://search.museummayervandenbergh.be/Details/collect/22
Bildindex Foto Marburg, dokumentacja Pięknej Madonny Gdańskiej. Dostęp 18 sierpnia
https://www.bildindex.de/document/obj05170206/rba_c000646/?part=0.
https://www.bildindex.de/document/obj20490856?part=0&medium=fm1023897
Bildindex Foto Marburg, dokumentacja fotograficzna Madonny z Dormmersheim. Dostęp 18 sierpnia 2021. www.bildindex.de/document/obj00070494
CDD PDF-2 database release 2003, International Centre for Diffraction Data (ICDD),
Cleveland, Cleveland Museum of Art, dokumentacja Madonny nr inv. 1970.13. Dostęp
sierpnia 2021 https://www.clevelandart.org/art/1970.13
KIRPA, dokumentacja Sint-Donaas-Madonna. Dostęp 12 sierpnia 2021. http://balat.kikirpa.be/photo.php?path=E029500&objnr=90529&lang=en-GB
Paryż, Musée du Louvre site des collections, dokumentacja Madonny z Eberbach. Dostęp 12 sierpnia 2021. https://collections.louvre.fr/en/ark:/53355/cl010093570
Réunion des Musées Nationaux, dokumentacja figury św. Katarzyny z Coutrai. Dostęp 20 września 2021. https://www.photo.rmn.fr/archive/82-000052-02-2C6NU0HCXBEN
Utrecht, Rijksmuseum Het Catharijneconvent, dokumentacja Madonny z Ankeveen. Dostęp 12 sierpnia 2021. https://adlib.catharijneconvent.nl/Details/collect/41556#docwindow200009223
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Wojciech Bartz, Monika Jakubek-Raczkowska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1108
Liczba cytowań: 0
