STAN I POTENCJAŁ ROZWOJU SIECI AKCEPTACJI KART PŁATNICZYCH W POLSCE
DOI:
https://doi.org/10.12775/AUNC_ECON.2015.002Słowa kluczowe
karta płatnicza, terminal płatniczy, obrót bezgotówkowy, sieć akceptacjiAbstrakt
Celem pracy jest ocena zasięgu akceptacji kart płatniczych w Polsce. Autor zaproponował trójpoziomowy model funkcjonowania sieci akceptacji płatności w fizycznych kanałach sprzedaży oraz zdefiniował pojęcie stanowiska sprzedaży, jako podstawowej jednostki pomiaru infrastruktury płatniczej. Wykorzystano wyniki badania empirycznego na ogólnopolskiej reprezentatywnej próbie 1140 podmiotów handlowo-usługowych. Określono zasięg akceptacji kart w ramach branż oraz wg wielkości firm i ich lokalizacji. Wskazano na istnienie dużego potencjału dla rozwoju sieci akceptacji kart w segmencie mikrofirm oraz na rolę innowacji płatniczych.Bibliografia
Arango, C., Eschelbach, M., Hernández, L., Bounie, D., & Hoffmann, M. (2014). Cash management and payment choices: A simulation model with international comparisons. DNB Working Paper, (409).
Arango, C., Huynh, K. P., & Sabetti, L. (2011). How do you pay? The role of incentives at the point-of-sale. ECB Working Paper Series, (1386).
Arango, C., Huynh, K. P., & Sabetti, L. (2015). Consumer payment choice: Merchant card acceptance versus pricing incentives. Journal of Banking & Finance, 55, 130–141. DOI: http://doi.org/10.1016/j.jbankfin.2015.02.005
Bagnall, J., Bounie, D., Huynh, K. P., Kosse, A., Schmidt, T., Schuh, S., & Stix, H. (2014). Consumer cash usage: A cross-country comparison with payment diary survey data. ECB Working Paper Series, (1685).
Bedre-Defolie, Ö., & Calvano, E. (2013). Pricing payment cards. American Economic Journal: Microeconomics, 5(3), 206–231. DOI: http://doi.org/10.1257/mic.5.3.206
Bolt, W., & Chakravorti, S. (2012). Digitization of retail payments. (M. Peitz & J. Waldfogel, Eds.)The Oxford Handbook of the Digital Economy. Oxford University Press, DOI: http://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780195397840.013.0005
Bolt, W., Humphrey, D. B., & Uittenbogaard, R. (2008). Transaction pricing and the adoption of electronic payments: A cross-country comparison. International Journal of Central Banking, 4(1), 89–123.
Bounie, D., François, A., & Van Hove, L. (2015). Consumer payment preferences, network externalities, and merchant card acceptance: An empirical investigation. SSRN Working Paper, (2405361). DOI: http://doi.org/10.2139/ssrn.2405361
Chakravorti, S., & Roson, R. (2006). Platform competition in two-sided markets: The case of payment networks. Review of Network Economics, 5(1), 118–142. DOI: http://doi.org/10.2202/1446-9022.1092
Church, J., Gandal, N., & Krause, D. (2008). Indirect network effects and adoption externalities. Review of Network Economics, 7(3), 337–358. DOI: http://doi.org/10.2202/1446-9022.1153
Eschelbach, M., & Schmidt, T. (2013). Precautionary motives in short-term cash management – evidence from German POS transactions. Annals of the New York Academy of Sciences, (38), 718–724.
Evans, D. S., & Schmalensee, R. (2004). Paying with Plastic. The Digital Revolution in Buying and Borrowing (2nd ed.). Cambridge, MA: MIT Press.
Fiszeder, P., & Polasik, M. (2009). Modelowanie liczby transakcji dokonywanych przy użyciu gotówki i kart płatniczych na rynku polskim. Acta Universitatis Nicolai Copernici. Ekonomia, 39, 93–104.
Fung, B. S. C., Huynh, K. P., & Sabetti, L. (2014). The impact of retail payment innovations on cash usage. Journal of Financial Market Infrastructures, 3(1), 3–31.
Górka, J. (2009). Konkurencyjność form pieniądza i instrumentów płatniczych. Warszawa: CeDeWu.
Górka, J. (2011). Instrumenty płatnicze – wycena kosztów i korzyści. Problemy Zarządzania, 9(4), 165–182.
Górka, J. (2012). Badanie akceptacji gotówki i kart płatniczych wśród polskich przedsiębiorców. Raport badawczy. Warszawa.
Górka, J. (2013). Efektywność instrumentów płatniczych w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego. DOI: http://doi.org/10.7172/978-83-63962-30-2
GUS. (2014). Działalność przedsiębiorstw niefinansowych w 2012 r. Warszawa.
Harasim, J. (2013). Współczesny rynek płatności detalicznych - specyfika, regulacje, innowacje. Katowice: Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach.
Harasim, J., & Klimontowicz, M. (2013). Payment habits as a determinant of retail payment innovations diffusion: the case of Poland. Journal of Innovation Management, 1(2), 86–102.
Hasan, I., De Renzis, T., & Schmiedel, H. (2013). Retail payments and the real economy. ECB Working Paper Series, (1572).
Humphrey, D. B. (2010). Retail payments: New contributions, empirical results, and unanswered questions. Journal of Banking & Finance, 34(8), 1729–1737. DOI: http://doi.org/10.1016/j.jbankfin.2010.04.008
Humphrey, D. B., Pulley, L. B., & Vesala, J. M. (1996). Cash, paper, and electronic payments: A cross-country analysis. Journal of Money, Credit and Banking, 28(4), 914–939, DOI: http://doi.org/10.2307/2077928
Jonker, N. (2007). Payment instruments as perceived by consumers – Results from a household survey. De Economist, 155(3), 271–303. DOI: http://doi.org/10.1007/s10645-007-9062-1
Jonker, N. (2011). Card acceptance and surcharging: The role of costs and competition. Review of Network Economics, 10(2). DOI: http://doi.org/10.2202/1446-9022.1249
Jonker, N., Plooij, M., & Verburg, J. (2015). Does a public campaign influence debit card usage? Evidence from the Netherlands (No. 470). DNB Working Paper (Vol. 470).
Kearney, A.T., Schneider, F. (2012). The shadow economy in Europe, 2013.
Kisiel, M. (2014). Niekartowe schematy płatności bezgotówkowych w Polsce. Wrocław.
Klepacz, R. (2013). Dotychczasowe działania NBP na rzecz rozwoju brotou bezgotówkowego. In H. Żukowska & M. Żukowski (Eds.), Obrót bezgotówkowy w Polsce (pp. 175–202). Lublin: Wydawnictwo KUL.
Koalicja na Rzecz Obrotu Bezgotówkowego i Mikropłatności. (2013). Program Rozwoju Obrotu Bezgotówkowego w Polsce na lata 2014-2020. Warszawa. Retrieved from Programu Rozwoju Obrotu Bezgotówkowego w Polsce na lata 2014 – 2020
Kuśnierek, A. (2014). Badanie obrotu kartowego wśród przedsiębiorców w Polsce. Warszawa.
Loke, Y. J. (2007). Determinants of merchant participation in credit card payment schemes. Review of Network Economics, 6(4), 474–494. DOI: http://doi.org/10.2202/1446-9022.1130
Maciejewski, K. (2013). Znaczenie opłaty interchange dla rozwoju rynku kart płatniczych w Polsce. Copernican Journal of Finance & Accounting, 2(2), 111–124. DOI: http://doi.org/10.12775/CJFA.2013.019
Madzharova, B. (2014). The impact of cash and card transactions on VAT collection efficiency. In The usage, costs and benefits of cash – revisited. Proceedings of the 2014 International Cash Conference (pp. 521–559). Frankfurt am Main: Deutsche Bundesbank.
Maison, D. (2010). Analiza barier dotyczących korzystania z obrotu bezgotówkowego oraz wskazanie działań ograniczających te bariery. Badanie jakościowe. Warszawa.
Maison, D. (2013). Postawy Polaków wobec obrotu bezgotówkowego. Raport z badania 2013 i analiza porównawcza z danymi z 2009 roku. Warszawa.
Marzec, J., Polasik, M., & Fiszeder, P. (2013). Wykorzystanie gotówki i karty płatniczej w punktach handlowo-usługowych w Polsce: zastosowanie dwuwymiarowego modelu Poissona. Bank I Kredyt, 44(4), 375–402.
McAndrews, J. J., & Wang, Z. (2012). The economics of two-sided payment card markets: Pricing, adoption and usage. Federal Reserve Bank of Richmond Working Paper Peries, (12-06).
Ministerstwo Finansów. (2010). Program rozwoju obrotu bezgotówkowego w Polsce na lata 2010-2013 (projekt). Warszawa.
Narodowy Bank Polski. (2012a). Analiza funkcjonowania opłaty interchange w transakcjach bezgotówkowych na rynku polskim. Warszawa.
Narodowy Bank Polski. (2012b). Program redukcji opłat kartowych w Polsce. Warszawa.
Narodowy Bank Polski. (2013). Diagnoza stanu rozwoju obrotu bezgotówkowego w Polsce. Warszawa.
Narodowy Bank Polski. (2015a). Analiza skutków obniżenia opłaty interchange w Polsce. Warszawa.
Narodowy Bank Polski. (2015b). Karty płatnicze (dane wg agentów rozliczeniowych): Liczba akceptantów, liczba punktów handlowo-usługowych, liczba urządzeń akceptujących oraz liczba i wartość transakcji bezgotówkowych w kolejnych kwartałach od 2003 r. Retrieved from http://www.nbp.pl/systemplatniczy/karty/akceptanci.xlsx
Polasik, M. (2013). Innowacje płatnicze stosowane w fizycznych punktach sprzedaży - szansa dla obrotu bezgotówkowego w Polsce. In H. Żukowska & M. Żukowski (Eds.), Obrót bezgotówkowy w Polsce (pp. 79–102). Lublin: Wydawnictwo KUL.
Polasik, M. (2014). Perspektywy rozwoju mobilnych płatności NFC na rynku polskim. Annales UMCS - Sectio H Oeconomia, XLVIII(4), 197–207.
Polasik, M. (2015). Potencjał rozwoju płatności mobilnych i zastosowania mPOS na rynku polskim: Wyniki badań empirycznych. Problemy Zarządzania, 13(3), 65–84. DOI: http://doi.org/10.7172/1644-9584.54.5
Polasik, M., Górka, J., Wilczewski, G., Kunkowski, J., Przenajkowska, K., & Tetkowska, N. (2013). Time efficiency of Point-of-Sale payment methods: Empirical results for cash, cards and mobile payments. In J. Cordeiro, L. A. Maciaszek, & J. Filipe (Eds.), Lecture Notes in Business Information Processing (Vol. 141, pp. 306–320). Springer Berlin Heidelberg. DOI: http://doi.org/10.1007/978-3-642-40654-6_19
Polasik, M., Kunkowski, J., & Maciejewski, K. (2012). Efekt siecowy na rynku usług płatniczych stosowanych w handlu internetowym. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług, (87), 546–553.
Polasik, M., & Maciejewski, K. (2009). Innowacyjne usługi płatnicze w Polsce i na świecie. Materiały I Studia, (241).
Polasik, M., Marzec, J., Fiszeder, P., & Górka, J. (2012). Modelowanie wykorzystania metod płatności detalicznych na rynku polskim. Materiały I Studia, (265).
Polasik, M., Wisniewski, T. P., & Lightfoot, G. (2012). Modelling customers’ intentions to use contactless cards. International Journal of Banking, Accounting and Finance, 4(3), 203–231. DOI: http://doi.org/10.1504/IJBAAF.2012.051590
Rochet, J.-C., & Tirole, J. (2003). Platform competition in two-sided markets. Journal of the European Economic Association, 1(4), 990–1029. DOI: http://doi.org/10.1162/154247603322493212
Rochet, J.-C., & Tirole, J. (2006). Two-sided markets: a progress report. RAND Journal of Economics, 37(3), 645–667. DOI: http://doi.org/10.1111/j.1756-2171.2006.tb00036.x
Rogers, E. M. (1983). Diffusion of innovations (3rd ed.). New York, NY, USA: Free Press.
Rysman, M. (2007). An empirical analysis of payment card usage. The Journal of Industrial Economics, 55(1), 1–36. DOI: http://doi.org/10.1111/j.1467-6451.2007.00301.x
Rysman, M. (2009). The economics of two-sided markets. Journal of Economic Perspectives, 23(3), 125–143. DOI: http://doi.org/10.1257/jep.23.3.125
Schmiedel, H., Kostova, G. L., & Ruttenberg, W. (2013). The social and private costs of retail payment instruments: a European perspective. Journal of Financial Market Infrastructures, 2(1), 37–75.
Sokołowska, E. (2015). Innovations in the payment card market: The case of Poland. Electronic Commerce Research and Applications. DOI: http://doi.org/10.1016/j.elerap.2015.07.005
Szpringer, W. (2013). Elektroniczne instrumenty płatnicze - tendencje rozwojowe. E-Mentor, (50), 89–100.
Szymański, G. (2013). Innowacje marketingowe w sektorze e-commerce. Łódź: Monografie Politechniki Łódzkiej. DOI: http://doi.org/10.1017/CBO9781107415324.004
Świecka, B. (2013). Analiza stanu i perspektyw rozwoju płatności bezgotówkowych w Polsce. In H. Żukowska & M. Żukowski (Eds.), Obrót bezgotówkowy w Polsce (pp. 399–410). Lublin: Wydawnictwo KUL.
Świecka, B. (2015). Płatności mobilne jako innowacje na rynku detalicznych płatności bezgotówkowych. Problemy Zarządzania, 13(3), 29–40. DOI: http://doi.org/10.7172/1644-9584.54.2
Wright, J. (2010). Why do merchants accept payment cards? Review of Network Economics, 9(3). DOI: http://doi.org/10.2202/1446-9022.1221
Wright, J. (2012). Why payment card fees are biased against retailers. RAND Journal of Economics, 43(4), 761–780. DOI: http://doi.org/10.1111/1756-2171.12007
Zandi, M., Singh, V., & Irving, J. (2013). The impact of electronic payments on economic growth. Moody’s Analytics.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Autorzy, których teksty zostaną przyjęte do publikacji, po uzyskaniu pozytywnych recenzji wydawniczych oraz zaakceptowaniu do publikacji przez Komitet Redakcyjny, podpisują umowę licencyjną.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 979
Liczba cytowań: 0
