Skip to main content Skip to main navigation menu Skip to site footer
  • Register
  • Login
  • Language
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Home
  • Current
  • Archives
  • Announcements
  • About
    • About the Journal
    • Submissions
    • Editorial Team
    • Lista recenzentów
    • Privacy Statement
    • Contact
  • Register
  • Login
  • Language:
  • English
  • Język Polski

Acta Universitatis Nicolai Copernici Archeologia

Identification and significance of Roman coins found at Barbaric settlement in Gustorzyn, site 9, Włocławek district
  • Home
  • /
  • Identification and significance of Roman coins found at Barbaric settlement in Gustorzyn, site 9, Włocławek district
  1. Home /
  2. Archives /
  3. Vol. 40 (2024): Acta Universitatis Nicolai Copernici. Archeologia. /
  4. Articles

Identification and significance of Roman coins found at Barbaric settlement in Gustorzyn, site 9, Włocławek district

Authors

  • Mr. Jakub Mosiejczyk Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej, Uniwersytet Warszawski https://orcid.org/0000-0003-4462-4731

DOI:

https://doi.org/10.12775/AUNC_ARCH.2024.009

Keywords

Roman imports, coin finds, denarii, silver, Przeworsk culture, lime kiln, Kuyavia

Abstract

Archaeological research in Gustorzyn, Brześć Kujawski commune, was carried out in April 2023. The excavations were planned prior to the construction of a gas pipeline and were conducted as a rescue operation. The survey area covered a long, strip-shaped space totaling 2,900 m². Beneath the layer of fertile black soil, relics of a Przeworsk culture settlement were uncovered, including numerous dwellings, wells, and production structures dating to the Roman period. The settlement in this area has a long-standing tradition, with traces of earlier Bronze Age cultures also being recorded.

Exploration of the layers, including the search for metal artifacts, led to the discovery of nine Roman coins, primarily denarii but also some bronze specimens. These findings suggest that the local Barbarian groups were involved in intertribal economic relations that extended to the limes of the Roman Empire. This article identifies the coins and

 

 

connects them to ongoing discussions regarding the influx of Roman currency into Polish territories during antiquity. The finds are presented within the broader economic context of the Barbarian settlement, which also included structures such as a lime kiln and several bloomeries, indicating the potential of this settlement as an iron production center.

The coin analysis revealed that they were minted between 70 and 210 AD. Most of the coins were Antonine denarii, with a few examples of Flavian and Severan coinage, as well as one unidentified bronze coin discovered in a kiln. The composition of the collection aligns with the characteristics of imported coins found at Przeworsk and Wielbark culture sites. According to current interpretations, the influx of denarii into Central European Barbaricum should be linked to the broad political contacts between the Germanic tribes and the Roman Empire. Silver tributes were sent beyond the limes during the Marcomannic Wars as various types of payments, including ransom for prisoners.

Given the previously established chronology of the site in Gustorzyn, the arrival of coins through intertribal trade towards the north appears to have occurred relatively quickly. Although it is too early to definitively conclude whether iron production was the primary source of silver income in the settlement, it remains a strong possibility. The hostilities along the limes likely increased the demand for weapons, which could have led to iron shortages, with supplies being sourced from areas further north.

References

Almgren O., 1923, Studien über nordeuropäische Fibelformen der ersten nachchristlichen Jahrhunderte mit Berücksichtigung der provinzialrömischen und südrussischen Formen, Mannus-Bibliothek 32, Leipzig.

Andrzejewski A., 2011, Gustorzyn, st. 9, gm. Brześć Kujawski, woj. kujawsko-pomorskie, AZP 47-46, Informator Archeologiczny 33. Badania 1999, Warszawa, s. 102–103.

Andrzejowski J., Cieśliński A., 2007, Germanie i Bałtowie u schyłku starożytności. Przyjazne związki czy wrogie sąsiedztwo?, [w:] Kultura bogaczewska w 20 lat później. Materiały z konferencji, Warszawa, 26–27 marca 2003, Seminarium Bałtyjskie I, red. A. Bit- ner-Wróblewska, Warszawa, s. 279–319.

Bartkowiak Z., 2012, Identyfikacja monet z badań wykopaliskowych w Janowicach, stan. 2, [w:] Wyniki badań osady wielokulturowej na trasie autostrady A1, Janowice stan. 2 (nr aut. 36) gm. Lubanie, woj. kujawsko-pomorskie, t. 3, red. A. Kowalczyk, Po- znań, maszynopis w Archiwum Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Warszawie, s. 145–146.

Bednarczyk J., Andrałojć M., 2013, Badania osiedli z okresu rzymskiego na Kujawach metodą elektromagnetyczną (z użyciem detektora metali), [w:] Badania archeologiczne w woje- wództwie kujawsko-pomorskim w latach 2011–2012, VI Konferencja Sprawozdawcza w Biskupinie 23–24 maja 2013, księga abstraktów, Biskupin, s. 15–16.

Bursche A., 1994, Die Markomannenkriege und der Zufluß römischer Münzen in das Barbari- cum, [w:] Markomannenkrige. Ursachen und Wirkungen, red. H. Friesinger, J. Tejral, A. Stuppner, Brünn, s. 471–485.

Bursche A., 2006, Relations between the Late Roman World and Barbarian Europe in the light of the coin finds, Bulletin du Cercle d’Études Numismatiques 43, s. 221–227.

Cofta-Broniewska A., 1979, Grupa kruszańska kultury przeworskiej, Poznań.

Dobrzańska H., 1980, Zagadnienie datowania ceramiki toczonej w kulturze przeworskiej, Archeologia Polski, t. 24, z. 1, s. 87–152.

Dymowski A., 2013, Chronologia napływu denarów rzymskich I–III wieku na ziemie Polski w świetle analizowanego materiału ze znalezisk drobnych, Wiadomości Numizma- tyczne, t. 57, z. 1, s. 93–149.

Dymowski A., Rudnicki M., 2012, Kujawskie znaleziska monet antycznych. Nowe źródła do dziejów pieniądza na ziemiach Polski w starożytności, Biuletyn Numizmatyczny, nr 4 (368), s. 241–258.

Dymowski A., Rudnicki M., 2015, Niekończąca się historia – znaleziska monet antycznych z Kujaw, Biuletyn Numizmatyczny, nr 4 (380), s. 241–270.

Dymowski A., Rudnicki M., 2020, Some Remarks on the Problem of Occurrence of Denarii Subaerati in Barbaricum, Notae Numismaticae – Zapiski Numizmatyczne, vol. 15, s. 167–178.

Godłowski K., 1977, Materiały do poznania kultury przeworskiej na Górnym Śląsku (część II), Materiały Starożytne i Średniowieczne 4, s. 7–237.

Godłowski K., 1981, Kultura przeworska, [w:] Prahistoria ziem polskich, t. 5: Późny okres lateński i okres rzymski, red. J. Wielowiejski, Wrocław, s. 57–135.

Godłowski K., 1985, Przemiany kulturowe i osadnicze w południowej i środkowej Polsce w młodszym okresie przedrzymskim i w okresie rzymskim, Prace Komisji Archeo- logicznej PAN 23, Kraków.

Jakubczyk I., 2014, Die eingliederigen Fibeln der Almgrens VI. Gruppe in der Przeworsk-Kul- tur – Fibeln des Typs A 158, Recherches Archéologiques, ns 5–6, s. 113–218.

Kokowski A., 2004, Wandalowie – Lugiowie – kultura przeworska, [w:] Wandalowie – strażnicy bursztynowego szlaku. Katalog wystawy, red. J. Andrzejowski, A. Kokowski, Ch. Leiber, Lublin, s. 3–10.

Kondracki J., 2002, Geografia regionalna Polski, Warszawa.

Kowalczyk A., 2016, Historia, metodyka i rezultaty badań, [w:] Osadnictwo społeczności neolitycznych na stanowisku 2 w Janowicach, woj. kujawsko-pomorskie, red. M. Szmyt, Poznań, s. 9–60.

Krut O., 1983, Sprawozdanie z badań powierzchniowych obszaru AZP 47-46, maszynopis w Archiwum Kujawsko-Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, del. Włocławek.

Kunisz A., 1965, Kontakty ludności ziem polskich z Imperium Rzymskim w świetle znalezisk monetarnych, Wiadomości Numizmatyczne, t. 9, z. 3/4, s. 155–191.

Kurpiewski A., Rakoczy J., 2015, Materiały kultury przeworskiej z Perkowa na Kujawach, Toruń.

Machajewski H., 1998, Die Fibeln der Gruppe V, Serie 8, im östlichen Teil Mitteleuropas, [w:] 100 Jahre Fibelformen nach Oscar Almgren. Internationale Arbeitstagung 25.–28. Mai 1997 in Klein Machnow, Land Brandenburg, Forschungen zur Archäologie im Land Brandenburg 5, Hrsg. J. Kunow, s. 187–196.

Maciejewska K., Badura M., Mosiejczyk J., 2023, Analiza archeobotaniczna materiałów z Gustorzyna stan. 9 (wczesna epoka brązu/okres wpływów rzymskich), Materiały z Sympozjum Sekcji Paleobotanicznej PTB, Warszawa, s. 29.

Marchelak I., Nierychlewska A., Nowak I., 2012, Badania ratownicze na stanowisku 3 w Ludwinowie, gm. Włocławek, woj. kujawsko-pomorskie, w latach 2007–2008, Raport 2007–2008 (I), Narodowy Instytut Dziedzictwa, Warszawa, s. 85–108.

Michałowski A., Sobucki A., 2011, Piece wapiennicze z młodszego okresu przedrzymskiego i okresu wpływów rzymskich w Wielkopolsce, [w:] Ogień – żywioł ujarzmiony i nie- ujarzmiony. IV Polsko-Niemieckie Seminaria Archeologiczne, Garbicz 5–6 czerwca 2008, red. A. Jaszewska, A. Michalak, Biblioteka Archeologii Środkowego Nadoo- drza, z. 4, s. 273–310.

Michałowski A., Teska M., 2015, Piece wapiennicze z południowo-zachodniej strefy osadnic- twa kultury wielbarskiej w fazie lubowidzkiej na tle porównawczym – przegląd źródeł, Folia Praehistorica Posnaniensia, t. 20, s. 317–337.

Mosiejczyk J., 2024, Sprawozdanie z konserwacji zabytków z poszukiwań przy użyciu wykrywacza metalu przeprowadzonych przez Stowarzyszenie Brzescy Poszuki- wacze Historii, maszynopis w Archiwum Kujawsko-Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, del. Włocławek.

Myzgin K., 2023, Analiza numizmatyczna skarbu, [w:] Skarb z Cichobórza. Studia nad depozytem rzymskich denarów oraz ich naśladownictw, red. B. Bartecki, A. Hyrchała, K. Myzgin, Hrubieszów, s. 38–89.

Olędzki M., 1992, Uwagi o niektórych odmianach fibul kapturkowatych serii wschodniej jako przyczynek do zagadnienia kwalifikacji kulturowej wschodnich obszarów kultury przeworskiej, Przegląd Archeologiczny, t. 40, s. 49–70.

Orzechowski Sz., 2013, Region żelaza. Centra hutnicze kultury przeworskiej, Kielce.

Pyrgała J., 1981, Wapiennictwo, [w:] Prahistoria ziem polskich, t. 5: Późny okres lateński i okres rzymski, red. J. Wielowiejski, Wrocław, s. 371–372.

RIC, 1962, vol. II: Vespasian-Hadrian (69–138). RIC, 1926, vol. III: Antoninus Pius (138–192). RIC, 1936, vol. IV: Pertinax – Caracalla (193–217).

Romanowski A., 2023, Znaleziska monet rzymskich z osad kultury przeworskiej, maszynopis rozprawy doktorskiej, Repozytorium Instytucjonalne Uniwersytetu Warszawskiego [dostęp 10.10.2024], Warszawa.

Rufus Fears J., 1981, The Cult of Virtues and Roman Imperial Ideology, [w:] Band 17/2. Teil- band Religion (Heidentum: Römische Götterkulte, Orientalische Kulte in der römischen Welt [Forts.], red. W. Haase, Berlin–Boston, s. 827–949.

Schuster J., 2006, O późnych zapinkach kapturkowych (A II 41), Wiadomości Archeologiczne, t. 58, s. 101–120.

Wielowiejski J., 1970, Kontakty Noricum i Pannonii z ludami północnymi, Wrocław.

Acta Universitatis Nicolai Copernici Archeologia

Downloads

  • pdf (Język Polski)

Published

2024-12-31

How to Cite

1.
MOSIEJCZYK, Jakub. Identification and significance of Roman coins found at Barbaric settlement in Gustorzyn, site 9, Włocławek district. Acta Universitatis Nicolai Copernici Archeologia. Online. 31 December 2024. Vol. 40, pp. 187-208. [Accessed 13 December 2025]. DOI 10.12775/AUNC_ARCH.2024.009.
  • ISO 690
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Download Citation
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Issue

Vol. 40 (2024): Acta Universitatis Nicolai Copernici. Archeologia.

Section

Articles

License

Copyright (c) 2024 Pan Jakub Mosiejczyk

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

Stats

Number of views and downloads: 249
Number of citations: 0

Search

Search

Browse

  • Browse Author Index
  • Issue archive

User

User

Current Issue

  • Atom logo
  • RSS2 logo
  • RSS1 logo

Information

  • For Readers
  • For Authors
  • For Librarians

Newsletter

Subscribe Unsubscribe

Language

  • English
  • Język Polski

Tags

Search using one of provided tags:

Roman imports, coin finds, denarii, silver, Przeworsk culture, lime kiln, Kuyavia
Up

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partners

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Nicolaus Copernicus University Accessibility statement Shop