Skarb kultury łużyckiej z okresu halsztackiego z Nicwałdu, pow. grudziądzki
DOI:
https://doi.org/10.12775/AUNC_ARCH.2024.007Słowa kluczowe
skarb, Nicwałd, kultura łużycka, okres halsztackiAbstrakt
W 1885 roku w Nicwałdzie nad brzegiem jeziora Skąpe odkryto skarb złożony z trzech form obręczowych wykonanych z brązu: wielozwojowej bransolety, kolejnej bransolety i fragmentu naszyjnika. Skarb w dotychczasowej literaturze naukowej funkcjonuje jako dwuelementowy z bransoletą wielozwojową i fragmentem naszyjnika. Obecnie, na podstawie zachowanego negatywu szklanego przedstawiającego XIX-wieczne zbiory dawnego niemieckiego Muzeum Miejskie- go, udało się ustalić, że kolejnym elementem skarbu, dotychczas nieznanym, była bransoleta o niestykających się końcach. Skarb datowany jest na wczesny okres halsztacki i łączony z kulturą łużycką.
Bibliografia
Blajer W., 2001, Skarby przedmiotów metalowych z epoki brązu i wczesnej epoki żelaza na ziemiach polskich, Kraków.
Chudziakowa J., 1974, Kultura łużycka na terenie międzyrzecza Wisły, Drwęcy i Osy, Warszawa–Poznań 1974.
Gackowski J., 2012, Przestrzeń osadnicza Pojezierza Chełmińskiego i przyległych dolin Wisły, Drwęcy i Osy w młodszej epoce brązu i na początku epoki żelaza, Toruń.
Gackowski J., Kowalski Ł., Lorkiewicz W., Noryśkiewicz A.M., Jankowski M., Kamiński D., Molewski P., Purowski T., Wagner B., Garbacz-Klempka A., Osipowicz G., Przy- morska-Sztuczka M., Kowalski A.P., Sosnowski M., Podgórski A., Szczepańska G., 2024, The Sacred Lake Project: preliminary findings from the Lusatian site of Papowo Biskupie, Poland, Antiquity, vol. 98 (398): e10, 1–9.
Gackowski J., Rosołowski Sz., 2020, Wyroby z brązu i żelaza: analiza kulturowo-chronolo- giczna/Bronze and iron artefacts: cultural-chronological analysis, [w:] J. Gackowski, H.P. Dąbrowski, Znaleziska gromadne przedmiotów metalowych kultury łużyckiej w Brudzyniu, pow. żniński/The collective find of metal artefacts of the Lusation Culture from Brudzyn, Żnin County, VI Sprawozdania Biskupińskie, Archeologia Epok Brązu i Żelaza. Studia i materiały, t. 3, Biskupin–Toruń, s. 83–112.
Kirkowski R., 1980, Sprawozdanie z badań powierzchniowych, przeprowadzonych przez dział Archeologii Muzeum w Grudziądzu, w ramach „Archeologicznego Zdjęcia Polski” – obszar 30–46, mps, Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu.
Kirkowski R., 1996, Sprawozdanie z archeologicznych badań powierzchniowych obszaru AZP 31-46 woj. toruńskie, mps, Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu. Kirkowski R., 2007, Sprawozdanie z badań powierzchniowych przeprowadzonych w ramach
„Archeologicznego Zdjęcia Polski” na obszarze 30-46, mps, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Toruniu.
Kostrzewski J., 1954, Ze studiów nad wczesnym okresem żelaznym w Polsce, Slavia Antiqua, t. 4, s. 43–102.
Kostrzewski J., 1958, Kultura łużycka na Pomorzu, Poznań.
Kostrzewski J., 1966, Pradzieje Pomorza, Wrocław–Warszawa– Kraków.
Kowalski Ł., 2017, Wstępny raport z analiz metaloznawczych, mps, Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu, Toruń–Grudziądz–Kraków.
Kurzyńska M., 2001, Północna część ziemi chełmińskiej, [w:] R. Boguwolski, M. Kurzyńska, Archeologia północnej części ziemi chełmińskiej, Grudziądz, s. 17–70.
Kurzyńska M., 2003, Północna część ziemi chełmińskiej w pradziejach, [w:] R. Boguwolski, M. Kurzyńska, W. Pacuszka, Wystawy archeologiczne. Przewodnik, Grudziądz, s. 5–24.
Kurzyńska M., 2004, Zbiory Działu Archeologii, [w:] A. Wajler, 120 lat Muzeum w Grudzią- dzu, Grudziądz, s. 79–105.
Kurzyńska M., 2022, Skarby, depozyty, przedmioty codziennego użytku. Katalog wystawy, Grudziądz.
Łęga W., 1926, Przyczynki do poznania kultury „łużyckiej” na Pomorzu, Toruń.
Łęga W., 1930, Naszyjniki z epoki bronzowej i wczesnożelaznej w zbiorach Muzeum Miejskiego w Grudziądzu, [w:] J. Kostrzewski, Księga pamiątkowa ku czci Demetrykiewicza, s. 189–196, Tabl. XXVI: 2. Łuka L.J., 1979, Kultura wejherowska-krotoszyńska, [w:] Prahistoria ziem polskich, t. 4, s. 147–168.
Waga T., 1934, Pomorze w czasach przedhistorycznych, Toruń.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Małgorzata Kurzyńska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 40
Liczba cytowań: 0
