Holenderski Podręcznik do porządkowania i opisu archiwów autorstwa S. Mullera, J. Feitha i R. Fruina z 1898 roku i jego późniejsze wydania
DOI:
https://doi.org/10.12775/AKZ.2021.005Słowa kluczowe
archiwoznawstwo, metodyka archiwalna, teoria archiwalna, podręcznik archiwistyki, Samuel Muller, Johan Adriaan Feith, Robert FruinAbstrakt
Wydany w 1898 r. holenderski Podręcznik do porządkowania i opisu archiwów S. Mullera, J. Feitha i R. Fruina jest jedną z najbardziej przełomowych publikacji w historii archiwistyki. Książka jako jedna z pierwszych na świecie podaje szczegółowe wskazówki odnośnie do organizacji archiwów i pracy archiwistów, a jej autorzy mieli na celu ujednolicenie zasad panujących w archiwach europejskich. Dzięki tłumaczeniom dokonanym na języki obce podręcznik wzbudził szerokie zainteresowanie poza Holandią i wywołał dyskusję na temat zasadności stosowania w archiwach zasady proweniencji. Ostatecznie stał się również motorem napędowym do jej przyjęcia przez większość europejskich archiwów, czego wyrazem była uchwała w tej sprawie podjęta na I Międzynarodowym Kongresie Archiwistów i Bibliotekarzy w Brukseli w 19010 r. Artykuł odpowiada na pytania o to, jaki był kontekst historyczny napisania podręcznika, jakie motywy kierowały autorami przy pisaniu poszczególnych rozdziałów i jaki był przebieg prac edytorskich. Dalsza część tekstu zawiera prezentację i analizę treści przedstawionych w książce. Ostatnia część artykułu stanowi krótkie omówienie kontekstu powstania poszczególnych wydań podręcznika oraz zawiera wykaz jego tłumaczeń na języki obce.
Bibliografia
„Arhiivide korraldamise ja kirjeldamise käsiraamat”. Tuna, 1 (1998): 91–105; 1 (1999): 109–21; 2 (1999): 73–87; 3 (1999): 117–24; 4 (1999): 115–20; 1 (2000): 125–32; 3 (2000): 113–21; 4 (2000): 98–107; 1 (2001): 49–53; 2 (2001): 132–9; 3 (2001): 107–14.
Bailleu, Paul. „Internationaler Kongress der Archivare und Bibliothekare in Brüssel”. Korrespondenzblatt des Gesamtvereins der Deutschen Geschichts und Alterthumsvereine 11/12 (1910): 573–78.
Baritt, Marjorie R. „Coming to America: Dutch «Archivistiek» and American Archival Practice”. Archival Issues 18, nr 1 (1993): 43–54.
„Bestimmungen aus dem Geschäftsbereich der Preußischen Archivverwaltung“. Mitteilungen der Preußischen Archivverwaltung 10 (1908): 16–20.
Biernat, Czesław. „Zasada przynależności zespołowej w ujęciu archiwistów holenderskich”. Archeion 37 (1962): 121–27.
Brenneke, Adolf. Archivkunde: ein Beitrag zur Theorie und Geschichte des europäischen Archivwesens. Wydał Wolfgang Leesch. Lipsk: Koehler & Amelang, 1953.
Brichford, Maynard. „The origins of European modern archival theory”. The Midwestern Archivist 7, nr 2 (1982): 87–101.
„De vierde jaarvergadering gehouden te Amsterdam op 26 Juni 1895, in de „Salle des congrès“ op de Wereld-Tentoonstelling te Amsterdam”. Nederlandsch Archievenblad 2 (1895/1896): 23–27.
Degen, Robert. „Myśl archiwalna Ryszarda Mienickiego”. W Ryszard Mienicki (1886–1956). Archiwista i historyk, zredagowali Waldemar Chorążyczewski i Robert Degen, 67–88. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2009.
Golubcov, Ivan Aleksandrovič. „Arhivisty Gollanndii o privedenii v porjadok i opisanii arhivov”. Arhivnoe delo 2 (1925): 17–40; 3/4 (1925): 82–102.
Gratama, Seerp. „Eenige regelen voor ordening en inventarisatie der archieven van kleinere steden en waterschappen”. Nederlandsch Archievenblad 3 (1892): 36–41.
Hansen, Georg. „Ein neuer Leitfaden für die Ordnung und Repertorisirung der Archive”. Archivalische Zeitschrift 8 (neue Folge) (1899): 284–91.
Horsman, Peter, Eric Ketelaar, i Theo Thomassen, „New Respect for the Old Order: The Context of the Dutch Manual”. The American Archivist 66, nr 2 (2003): 249–70.
Horsman, Peter, Eric Ketelaar, i Theo Thomassen. Tekst en context van de Handleiding voor het ordenen en beschrijven van archieven van 1898. Hilversum: Verloren, 1998.
„In Memoriam. Jhr. Mr. Th. H. F. Van Riemsdijk”. Nederlandsch Archievenblad 2 (1922/1923): 84–87.
Ketelaar, Eric. „Archival Theory and the Dutch Manual”. Archivaria 41 (1996): 31–40.
Ketelaar, Eric. „S. Muller, J.A. Feith, and R. Fruin”. W Encyclopedia of Archival Writers 1515–2015, zredagowały Luciana Duranti i Patricia C. Franks, 411–13. Lanham; Boulder; Nowy Jork; Londyn: Rowman & Littlefield Publishers 2019.
Keussen, Hermann. „Die Vereinigung von Archivaren in den Niederlanden”. Archivalische Zeitschrift 6 (neue Folge) (1896): 299–308.
Klumpenhouwer, Richard. „Dutch archivists and the development of modern archives”. Canadian journal on Netherlandic studies/Revue canadienne d’études néerlandaises 7 (1986): 17–23.
Mienicki, Ryszard. „Podręcznik archiwistyki: Przekład pracy: S. Muller, J.A. Feith, R. Fruin”, b.d. Rkp. 950 II. Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu, Oddział Zbiorów Specjalnych.
Muller, Samuel. Catalogus van het archief van het kapitel van St. Pieter's. Gravenhage: Van Weelden en Mengelen, 1886.
Muller, Samuel. „Het hoofdbeginsel voor de ordening van archieven”. Nederlandsch Archievenblad 1 (1893): 9–21.
Muller, Samuel, Johan A. Feith i Robert Fruin, Anleitung zum Ordnen und Beschreiben von Archiven. Przetłumaczył Hans Kaiser. Lipsk; Groningen: Otto Harrasowitz; Erven B. van der Kamp, 1905.
Muller, Samuel, Johan A. Feith i Robert Fruin, Dang' an de zhengli yu bianmu shouce. Pekin, 1959.
Muller, Samuel, Johan A. Feith i Robert Fruin, Handleiding voor het ordenen en beschrijven van archieven. Groningen: Erven B. van der Kamp, 1898.
Muller, Samuel, Johan A. Feith i Robert Fruin, Manual de arranjo e descrição de arquivos. Przetłumaczył Manoel A. Wanderley. Rio de Janeiro: Arquivo Nacional, 1973.
Muller, Samuel, Johan A. Feith i Robert Fruin, Manual for the arrangement and description of archives. Przetłumaczył Arthur H. Leavitt. Nowy Jork: The H. W. Wilson Co., 1940.
Muller, Samuel, Johan A. Feith i Robert Fruin, Manual for the arrangement and description of archives. Przetłumaczył Arthur H. Leavitt. Chicago: Society of American Archivists, 2003.
Muller, Samuel, Johan A. Feith i Robert Fruin, Manuel pour le classement et la description des archives. Przetłumaczył Joseph Cuvelier i Henri Stein. La Haye: A. de Jager, 1910.
Muller, Samuel, Johan A. Feith i Robert Fruin, Ordinamento e Inventario degli Archivi. Przetłumaczyli Giuseppe Bonelli i Giovanni Vittani. Turyn: Unione Tipografico-Editrice Torinese, 1908.
Mûler, Samuel, Johan Feit i Robert Frjin R, R“kovodstvo za klasirane i opisanie na arhivite. Przetłumaczył Dimitri Pop Iliev. Sofia: Nadezda, 1912.
Nesmith, Tom. „Principle of provenance”. W Encyclopedia of Archival Science, zredagowały Luciana Duranti i Patricia C. Franks, 284–88. Lanham; Boulder; Nowy Jork; Londyn: Rowman & Littlefield Publishers 2015.
Paese, Theodore C. „Manual for the Arrangement and Description of Archives Drawn up by direction of the Netherlands Association of Archivists by S. Muller, J.A. Feith, R. Fruin, Arthur H. Leavitt”. The American Archivist 3, nr 2 (1940): 116–17.
„Riemsdijk (Jhr. Mr. Theodorus Helenus Franciscus)”. W Biographisch woordenboek der Noord- en Zuidnederlandsche letterkunde. Opracowali Frans J. van den Branden i Johannes G. Frederiks, 648–49. Amsterdam: Veen, 1888–1891.
Schellenberg, Theodore R. Modern Archives. Principles and Techniques. Chicago: University of Chicago Press, 1956.
Schellenberg, Theodore R. The Management of Archives. Waszyngton: National Archives and Records Administration, 1988.
Stryjkowski, Krzysztof. „Zespoły a zbiory. Kształtowanie zasobu i jego opracowanie w archiwach”. W Zasada zespołowości w praktyce archiwów państwowych. Studia i materiały, zredagowała Ewa Rosowska, 49–58. Warszawa: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, 2017.
Trace, Ciaran B. „Archival arrangement”. W Encyclopedia of Archival Science, zredagowali Luciana Duranti i Patricia C. Franks, 21–24. Lanham; Boulder; Nowy Jork; Londyn: Rowman & Littlefield Publishers 2015.
Wimmer, Mario. Archivkörper: eine Geschichte historischer Einbildungskraft, Konstancja: Konstanz University Press, 2012.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Archiwa - Kancelarie - Zbiory
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 354
Liczba cytowań: 0
