Über zwei Dimensionen hinaus Die sakrale Geographie der mittelalterlichen Stadt „nach innen“ und „nach oben“
DOI:
https://doi.org/10.12775/BPMH.2017.003Słowa kluczowe
średniowiecze, geografia sakralna, przestrzeń miejska, świętośćAbstrakt
Ponad dwa wymiary. Geografia sakralna miasta średniowiecznego „do wewnątrz” oraz „wzwyż”
Autorzy odróżniają pojęcie „geografia sakralna” od określeń „topografia sakralna” i „topografia kościelna” (w znaczeniu „instytucjonalno-społecznym”). W artykule podkreślono więc znacznie percepcji przestrzeni i czasu, przeprowadzono analizę relacji między tymi kategoriami oraz rozważano zjawiska symbolicznej manifestacji sacrum (hierofania). Geografia sakralna jest tu rozumiana jako kategoria społecznych wyobrażeń, praktyki i percepcji, która w stopniu co najmniej znaczącym wpływa na kształt miasta. Autorzy odwołują się do przykładów najsłynniejszych (najświętszych) miast: Jerozolimy, Rzymu i Akwizgranu i ich oddziaływania na miasta Europy Środkowo-Wchodniej.
Bibliografia
Adalberti Vita Heinrici II imperatoris, hg. v. G. Waitz, in: Annales, chronica et historiae aevi Carolini et Saxonici, hg. v. G. H. Pertz, (Monumenta Germaniae Historica, Scriptores 4, 1841), cap. 7, S. 794.
Canonici Wissegradensis continuatio Cosmae, hg. v. J. Elmer, (Fontes rerum Bohemicarum 2, 1874), S. 201-237.
Curiositäten der physisch-literarisch-artistisch-historischen Vor- und Mitwelt, hg. v. C. A. Vulpius, 3 (1814).
Das Constitutum Constantini, hg. v. H. Fuhrmann, (Monumenta Germaniae Historica, Fontes iuris Germanici antiqui, in usum scholarum 10, 1968), S. 56–98.
Iohannis Beleth, Summa de ecclesiasticis officiis, hg. v. H. Douteil, (Corpus Christianorum Continuatio Maedievalis 41 A, 1975).
Isidori Hispalensis episcopi Etymologiarum sive Originvm libri XX, hg. v. W. M. Lindsay, 1 (1911).
Isidoro de Sevilla. Diferencias, libro I. Introducción, edición crítica, traducción y notas, hg. v. C. Codoñer, (Auteurs Latins du Moyen Âge 1992).
Sigmund Meisterlins Chronik der Reichstadt Nürnberg, 1488, in: Die Chroniken der fränkischen Städte. Nürnberg, 3 (Die Chroniken der deutschen Städte vom 14. bis ins 16. Jahrhundert 3, 11864, ²1961), S. 1−256.
Arnold K., Bilder und Texte. Stadtbeschreibung und Städtelob bei Hartmann Schedel, in: Acta Conventus Neo-Latini Hafniensis. Proceedings of the Eighth International Congress of Neo-Latin Studies, (Medieval Texts and Studies 120, 1994), s. 121–132.
Bek L., The Changing Architectonic Aspect of the Ideal City in the Early Renaissance, in: Acta Conventus Neo-Latini Hafniensis. Proceedings of the Eighth International Congress of Neo-Latin Studies, (Medieval Texts and Studies 120, 1994), S. 143–153.
Brown P., The Cult of the Saints: Its Rise and Function in Latin Christianity, (1981).
Certeau M. de, L'Invention du quotidien, 1: Arts de faire (1990).
Crossley P., The Politics of Presentation: The Architecture of Charles IV of Bohemia, in: Courts and regions in Medieval Europe, hg. v. S. Rees Jones, R. Marks, A. J. Minnis, (2000), S. 99–172.
Delehaye H., Loca sanctorum, (1930).
Friedman D., ‘Fiorenza’ Geography and Representation in a Fifteenth Century City View, „Zeitschrift für Kunstgeschichte“, 64 (2001), S. 56–77.
Halbwachs M., La topographie légendaire des Évangiles en Terre sainte. Étude de mémoire collective, (1941).
Hledíkova Z., Fundace českých králů ve 14. Století, „Sbornik Historický“, 28 (1981), S. 5–55.
Hochmuth C., Rau S., Stadt – Macht – Räume. Eine Einführung, in: Machträume der frühneuzeitlichen Stadt, hg. v. C. Hochmuth, S. Rau, (2006), S. 13–40.
Iogna-Prat D., La Maison Dieu. Une histoire monumentale de l'Église au Moyen Âge (v. 800–v. 1200), (2006).
Kavka F., K otázce sjednocení pražských měst v letech 1368–1377 a k místu Prahy v Karlově státní koncepci, „Documenta Pragensia“, 4 (1984), S. 100–120.
Kotrba V., Nové Město pražské: „Karlstadt“ v univerzální koncepci císaře Karla IV., in: Z tradic slovanské kultury v Čechách (Sázava a Emauzyv dějinách české kultury), hg. v. J. Petr, S. Šabouk, (1975), S. 53–66.
Kühne H., Ostensio reliquiarum. Untersuchungen über Entstehung, Ausbreitung, Gestalt und Funktion der Heiltumsweisungen im römisch-deutschen Regnum, (2000).
Lauwers M., La mémoire des ancêtres. Le souci des morts. Morts, rites et société au Moyen Âge, (1966).
Ledvinka V., Pešek J., Prag, (2000).
Lefebvre H., La production de l'espace, (1974).
Lehmann-Brockhaus O., Schriftquellen zur Kunstgeschichte des 11. und 12. Jahrhunderts für Deutschland, Lotharingen und Italien, (1938).
Lorenc V., Das Prag Karls IV: Die Prager Neustadt, (1982).
Lorenc V., Nové Město pražské, (1973).
Luoghi sacri e spazi della santità, hg. v. S. Boesch Gajano, L. Scaraffia, (1990).
Manikowska H., Geografia sakralna miasta, in: Animarum cultura. Studia nad kulturą religijną na ziemiach polskich w średniowieczu, hg. v. H. Manikowska, W. Brojer, (2008), S. 95–131.
Méhu D., Locus, transitus, peregrinatio. Remarques sur la spatialité des rapports sociaux dans l’Occident médiéval (Xie–XIIIe siècle), in: Construction de l’espace au Moyen Âge: pratiques et représentations. XXXVIIe Congrès de la SHMES (Mulhouse, 2–4 juin 2006), (2007), S. 275–293.
Mengel D. Ch., Bones, Stones and Brothels: Religion and Topography in Prague under emperor Charles IV (1346–78), (2003).
Michałowski R., Princeps fundator. Studium z dziejów kultury politycznej w Polsce X–XIII wieku, (1993).
Morelowski M., Początki świadomej myśli urbanistycznej w Polsce przed kolonizacją XIII w., in: Sztuka i historia. Księga pamiątkowa ku czci profesora Michała Walickiego, (1966), S. 39.
Morlet V., Recueil de textes relatifs à l'histoire de l'architecture et à la condition des architectes en France au moyen âge, XI–XII siècles, (1911).
Nové Město pražské ve 14.–20. století, hg. v. V. Ledvinka, J. Pešek, „Documenta Pragensia“, 17 (1998).
Pařez J., Kláštery na Novém Městě pražském do husitských válek a jejich právní a ekonomické postavení, in: Nové Město pražské ve 14.–20. století, hg. v. V. Ledvinka, J. Pešek, „Documenta Pragensia“, 17 (1998), S. 75–91.
Pařez J., Kláštery na Novém Městě pražském do husitských válek. Přispěvek k jejich historické geografii, in: Klasztor w mieście średniowiecznym i nowożytnym, hg. v. M. Derwich, A. Pobóg-Lenartowicz, (Opera ad historiam monasticam spectantia, series I: Colloquia 4, 2000), S. 235–241.
Pauly M., Scheutz M., Der Raum und die Geschichte am Beispiel der Stadtgeschichtsforschung, in: Cities and their spaces: Concepts and their use in Europe, hg. v. M. Pauly, M. Scheutz, (Stadtforschung A 88, 2014), S. 1–14.
Pleszczyński A., Przestrzeń i polityka. Studium rezydencji władcy wcześniejszego średniowiecza. Przykład czeskiego Wyszehradu, (2000).
Roth G., Das „Heilige Grab“ in Görlitz, in: Der Jakobuskult in Ostmitteleuropa. Austausch – Einflüsse – Wirkungen, hg. v. K. Herbers, D. R. Bauer, (Jakobus-Studien 12, 2003), S. 259–284.
Schlosser J. von, Quellenbuch zur Kunstgeschichte des abendländischen Mittelalters, (1896).
Skwierczyński K., Custodia civitatis. Sakralny system ochrony miasta w Polsce wczesnego średniowiecza na przykładzie siedzib biskupich, „Kwartalnik Historyczny“, 53, 3 (1996), S. 3–51.
Słoń M., Miasta podwójne i wielokrotne w średniowiecznej Europie, (2011), S. 285–332.
Souza M. de, La question de la tripartition des catégories du droit divin dans l’Antiquité romaine, (2004).
Vaníček V., Vratislav II. (I.) – První český král. Čechy v době evropského kulturního obratu v 11. Století, (2004).
Witkowska A., Kulty pątnicze piętnastowiecznego Krakowa. Z badań nad miejską kulturą religijną, (1984).
Pobrania
Sklep wydawnictwa:
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Autor zgłaszający tekst do publikacji zobowiązany jest do ujawnienia wszystkich autorów uczestniczących w przygotowaniu tekstu oraz (jeśli dotyczy) wskazanie źródeł finansowania publikacji, wkładzie instytucji naukowo-badawczych, stowarzyszeń i innych podmiotów („financial disclosure”). W wypadku tekstów przygotowanych przez dwóch lub wielu Autorów, Autorzy zobowiązani są do przesłania do Redakcji oświadczenia o wkładzie poszczególnych Autorów w powstanie publikacji (z podaniem ich afiliacji oraz wskazaniem Autora/Autorów koncepcji, założeń, metod itp.). Główną odpowiedzialność za tekst ponosi Autor zgłaszający go Redakcji.
Informujemy, że Redakcja Biuletynu Polskiej Misji Historycznej korzysta z programu antyplagiatowego iThenticate, od 2016 roku każdy artykuł jest sprawdzany pod względem oryginalności. Redakcja oświadcza, że wykryte przypadki nierzetelności naukowej będą dokumentowane oraz upubliczniane poprzez powiadomienie odpowiednich podmiotów (instytucje zatrudniające Autorów, instytucje i stowarzyszenia naukowe itp.).
Autorzy/Autorki przesyłając artykuł przez stronę APCz składają oświadczenia dotyczące praw autorskich oraz przygotowania artykułu zgodnie z zasadami etycznymi dla prac naukowych. Oswiadczenie jest także dostępne w formie dokumentu word (oświadczenie).
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 475
Liczba cytowań: 0
