„Pisma” czy „dzieła”? O edycjach epistolografii Norwida w wydaniach zbiorowych
DOI:
https://doi.org/10.12775/SE.2019.0006Słowa kluczowe
autoportret, Cyprian Norwid, edycja zbiorowa, epistolografia, Zenon Przesmycki, Juliusz Wiktor GomulickiAbstrakt
Artykuł dotyczy pośmiertnych wydań zbiorowych „pism” Norwida zawierających również listy. Edycje, które służyły zarazem „odkrywaniu” poety, ujawniają problematyczny status między „pismami” a „dziełami”) epistolariów, udostępnianych publiczności nieomal równocześnie i na tych samych zasadach jak twórczość literacka. Co więcej, rękopiśmienny charakter sporej części Norwidowej spuścizny oraz nieomal równoczesne udostępnianie zarówno tekstów stricte literackich, jak i pism prywatnych determinował sposób funkcjonowania tych ostatnich w recepcji naukowej. Zwykle zapoznawano ich gatunkową specyfikę, traktując fragmenty listów jako bezpośrednią ekspresję poglądów poety, zapis jego myśli. Kiedy zaś zainteresowano się listami jako osobną domeną aktywności Norwida, podnosząc m.in. problem konstrukcji podmiotu epistolarnego, ich postać edytorska znacząco wpływała na wyniki analizy. Listy czytane były bowiem jako dzieło, spójna, konsekwentnie skonstruowana całość. Lektura listów jako listów – wypowiedzi uwikłanych sytuacyjnie, zdarzeniowych – wymagałaby najpierw destrukcji ich postaci książkowej.
Bibliografia
Beaujour M., 1979, Autobiografia i autoportret, „Pamiętnik Literacki”, z. 1.
Bojko P., 2004, Oblicze człowieka. Rysy autoportretu w listach Norwida, Piotrków Trybunalski.
Chmielowski P., 1904, [recenzja] „Chimera”: miesięcznik poświęcony sztuce i literaturze, t. 1–6 „Pamiętnik Literacki”.
Chomiuk A., 2016, Listy Henryka Sienkiewicza do Konrada Dobrskiego. Autoportret pisarza z czasów młodości, „Wiek XIX”, R. 9.
Ciapała-Gędłek K., 2000, Epistolarny autoportret artysty, „Teksty Drugie”, nr 4.
Cysewski K., 1985–1986, Uwagi o listach Norwida, „Studia Norwidiana”, nr 3–4.
Dąbrowicz E., 1997, Cyprian Norwid. Osoby i listy, Lublin.
Inglot M., 1994–1995, Epistolarny autoportret Cypriana Norwida, „Studia Norwidiana”, t. 12–13.
Kuziak M., 2008, Obsesyjność Norwida? Zarys problemu, „Nowe Pismo”, z 1 kwietnia, http://filologia-polska.pwa.edu.pl/?page=publikacja&id=62 (dostęp: 12.02.2019).
Norwid C., 1971, Pisma wszystkie, t. 2, oprac. J. W. Gomulicki, Warszawa.
Pigoń S., 1938, Wszystkie pisma Cypriana Norwida do dziś w całości albo we fragmentach odszukane, t. 8–19, Warszawa 1937, „Pamiętnik Literacki”.
Rybicka E., 2004, Antropologiczne i komunikacyjne aspekty dyskursu epistolograficznego, „Teksty Drugie”, nr 4.
Strzyżewski M., 2017, Zygmunt Krasiński. Edycja nowa, w: Z. Krasiński, Dzieła zebrane. Nowe wydanie, pod red. M. Strzyżewski, t. 1: Wiersze, opracowanie edytorskie M. Szargot, Toruń.
Wstępne uwagi edytorskie, 2008, w: C. Norwid, Dzieła wszystkie, t. 10: Listy I, 1839–1854, oprac. J. Rudnicka, Lublin.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 518
Liczba cytowań: 0