Liryki z czterech początkowych ksiąg Poezyj Franciszka Dionizego Kniaźnina ręką własną pisanych – z ustaleń edytora
DOI:
https://doi.org/10.12775/SE.2018.0019Słowa kluczowe
Franciszek Dionizy Kniaźnin, edytorstwo, autograf, liryki, poezja oświeceniowa, XVIII wiekAbstrakt
Celem artykułu jest zaprezentowanie najważniejszych ustaleń edytora, poczynionych podczas przygotowywania wydania czterech początkowych ksiąg liryków zamieszczonych w Poezyjach Franciszka Dionizego Kniaźnina ręką własną pisanych (tzw. Rękopis Puławski). Ustalenia te dotyczą: przekazów i pierwowzorów wierszy z rękopisu Kniaźnina, opublikowanych uprzednio w „Zabawach Przyjemnych i Pożytecznych”, drukach ulotnych oraz trzech zbiorach poety (Erotykach z 1779 roku, Wierszach z 1783 roku i Poezjach. Edycji zupełnej z 1787 roku); datacji i określenia przyczyn powstania tych utworów; obecności wśród nich tłumaczeń oraz odnoszących się do nich przypisów autorskich; doboru adresatów; a także zawartych w tekstach Kniaźnina odwołań do autentycznych miejsc i zdarzeń, związanych z codziennym życiem rodziny Czartoryskich lub ważnych dla wszystkich obywateli Rzeczpospolitej.
Bibliografia
Kniaźnin F. D., 1783, Wiersze, t. 1, Warszawa.
Poezyje Franciszka Dionizego Kniaźnina ręką własną pisane, cz. 1, t. 1–2, rkps Czart., sygn. 2223.
Poezyje Franciszka Dyjonizego Kniaźnina ręką własną pisane, 2006, t. 1–2, druk pomocniczy do zdjęć cyfrowych rękopisu Fundacji Książąt Czartoryskich przy Muzeum Narodowym w Krakowie, Kraków, Biblioteka Tradycji, nr 57.
A. K., 1777, Do Jaśnie Wielmożnej J[ej]m[oś]ci Pani Piaskowskiej, podkomorzyny krzemienieckiej, w dzień jej imienin, „Zabawy Przyjemne i Pożyteczne”, t. 15, cz. 2.
Aleksandrowska E., 1999, „Zabawy Przyjemne i Pożyteczne” 1770–1777. Monografia bibliograficzna, Warszawa.
Aleksandrowska E., 1967–1968, Kniaźnin Franciszek, w: Polski słownik biograficzny, t. 13, pod red. E. Rostworowskiego, Wrocław–Warszawa–Kraków.
Bednarek B., 2016, Kolacjonowanie przekazów wierszy Franciszka Dionizego Kniaźnina na podstawie wybranych liryków zawartych w autografie poety – dylematy edytorskie, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica”, z. 4 (34): „Na szlakach literatury…” Prace literaturoznawcze i edytorskie ofiarowane Profesor Barbarze Wolskiej z okazji siedemdziesiątych urodzin oraz czterdziestopięciolecia pracy naukowej, pod. red. M. Szymor-Rólczak.
Bernoulli J., 1963, Podróż po Polsce, w: Polska stanisławowska w oczach cudzoziemców, t. 1, oprac. i wstępem poprzedził W. Zawadzki, Warszawa.
Bibliografia literatury polskiej „Nowy Korbut”, t. 5: Oświecenie, 1966–1970, oprac. E. Aleksandrowska z zespołem, Warszawa.
Bion, 2007, Na śmierć Adonisa, w: Sielanka grecka. Teokryt i mniejsi bukolicy, przeł. A. Świderkówna, oprac. J. Łanowski, Wrocław.
Borkowska A., 2007, Dawniejsze Siedlce. Urywek z opowiadania mojej babki, w: Aleksandra Ogińska i Siedlce w trzech pamiętnikach z XIX wieku, teksty opracowali i wstępem opatrzyli R. Dmowski i A. Ziontek, Siedlce.
Coxe W., 1963, Podróż po Polsce, w: Polska stanisławowska w oczach cudzoziemców, t. 1, oprac. i wstępem poprzedził W. Zawadzki, Warszawa.
Czaplic Celestyn, 1938, w: Polski słownik biograficzny, t. 4, pod red. W. Konopczyńskiego, Kraków.
Czartoryski A. J., 1986, Pamiętniki i memoriały polityczne 1776–1809, wybrał, opracował, wstępem i przypisami opatrzył J. Skowronek, Warszawa.
Czartoryski A. J., 1860, Żywot Juliana Ursyna Niemcewicza, Berlin–Poznań.
Dębicki L., 1887, Puławy (1762–1830). Monografia z życia towarzyskiego, politycznego i literackiego na podstawie archiwum ks[iążąt] Czartoryskich w Krakowie, t. 1, Lwów.
Diariusz obchodu imienin Jaśnie Wielmożnego Jana Nepomucena Nałęcz Małachowskiego, marszałka Trybunału Koronnego, któren obchód przez J[aśnie] W[ielmożnych] deputatów wykonywany, całą oktawę obejmował roku 1787, dr. ulot., b.m.r. [Lublin, po 24 V 1787?], 4, IBL, sygn. XVIII.2.1058.
Fracastorii H., 1555, Fracastorius sive de anima, dialogus, w: idem, Opera omnia, Wenecja.
Guzek A. K., 1992, Franciszek Dionizy Kniaźnin (1750–1807), w: Pisarze polskiego oświecenia, t. 1, pod red. T. Kostkiewiczowej i Z. Golińskiego, Warszawa.
Heyking K. H. von, 1963, Wspomnienia z ostatnich lat Polski i Kurlandii. 1752–1796, w: Polska stanisławowska w oczach cudzoziemców, t. 1, oprac. i wstępem poprzedził W. Zawadzki, Warszawa.
Hoffmannowa K., 2007, Przejażdżka w Podlaskie. (W roku 1826), w: Aleksandra Ogińska i Siedlce w trzech pamiętnikach z XIX wieku, teksty opracowali i wstępem opatrzyli R. Dmowski i A. Ziontek, Siedlce.
Kaleta R., 1971, „Muzy puławskiej nowe coraz pienie”. O życiu, twórczości, drukach i autografach F. D. Kniaźnina, w: idem, Oświeceni i sentymentalni. Studia nad literaturą i życiem w Polsce w okresie trzech rozbiorów, Wrocław.
Karpiński F., 1987, Historia mego wieku i ludzi, z którymi żyłem, oprac. R. Sobol, Warszawa.
Kicka N., 1972, Pamiętniki, wstęp i przypisy J. Dutkiewicz, tekst opracował, przypisy uzupełnił oraz indeksy sporządził T. Szafrański, Warszawa.
Kniaźnin F. D., 1779, Erotyki, t. 1–2, Warszawa.
Kniaźnin F. D., 1787–1788, Poezje. Edycja zupełna, t. 1–3, Warszawa.
Korespondencja Jana Śniadeckiego. Listy z Krakowa, t. 1: 1780–1787, 1932, do druku przygotował L. Kamykowski, Kraków.
Koźmian K., 1816, Mowa o życiu i pismach Ignacego Nagurczewskiego czytana na posiedzeniu publicznym Towarzystwa Królewskiego Warszawskiego Przyjaciół Nauk, dnia 30 kwietnia 1811 roku, „Roczniki Towarzystwa Warszawskiego Królewskiego Przyjaciół Nauk”, r. 19.
Książka polska w ogłoszeniach prasowych XVIII wieku. Źródła, t. 1: „Gazeta Warszawska” 1774–1785, cz. 2, 1992, oprac. S. Grzeszczuk, D. Hombek, red. naukowa Z. Goliński, Wrocław.
Książka polska w ogłoszeniach prasowych XVIII wieku. Źródła, t. 2: „Gazeta Warszawska” 1786–1792, 1995, oprac. S. Grzeszczuk, D. Hombek, red, naukowa Z. Goliński, Kraków.
List Stanisława Augusta Poniatowskiego do Adama Kazimierza Czartoryskiego z 30 maja 1781 r., rkps Czart., sygn. 719.
Łucyk J., 1985, Powązki jako temat poezji oświeceniowej, „Zeszyty Naukowe Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Gdańskiego. Prace historycznoliterackie”, nr 8–9.
Maciesza A., 1923, Dr. med. Paweł Czenpiński, w: Epoka wielkiej reformy. Studia i materiały do dziejów oświaty w Polsce XVIII wieku, red. S. Łempicki, Lwów–Warszawa.
Mikulski T., 1956, Kniaźnin w bibliotece Załuskich, w: idem, Ze studiów nad Oświeceniem. Zagadnienia i fakty, Warszawa.
Naruszewicz A., 1851, Biograficzne opisania … sporządzone dla Stanisława Augusta do portretów tych osób, które król Imc zwykł był spraszać do siebie na czwartkowe obiady i uczone po nich posiedzenia, w: E. Rastawiecki, Słownik malarzów polskich tudzież obcych w Polsce osiadłych lub czasowo w niej przebywających, t. 2, Warszawa.
Niemcewicz J. U., 1957, Pamiętniki czasów moich, t. 1, tekst opracował i wstępem poprzedził J. Dihm, Warszawa.
Pietrkiewicz J., 1986, Literatura polska w perspektywie europejskiej. Studia i rozprawy, przeł. A. Olszewska-Marcinkiewicz i I. Sieradzki, teksty wybrał, oprac. i przedmową opatrzył J. Starnawski, Warszawa.
Pluta P., 2010, Uczony i „wiedmy”. „Babia Góra. Do Pawła Czenpińskiego, gdy objeżdżał góry krakowskie”, w: Czytanie Kniaźnina, pod red. B. Mazurkowej i T. Chachulskiego, Warszawa.
Poniatowski M., 1925, List okólny do zgromadzeń szkolnych, w: Ustawodawstwo szkolne za czasów Komisji Edukacji Narodowej. Rozporządzenia, ustawy pedagogiczne i organizacyjne (1773–1793), oprac. J. Lewicki, Kraków.
Protokoły posiedzeń Komisji Edukacji Narodowej, z. 39: 1781–1785, 1915, wyd. T. Wierzbowski, Warszawa.
Protokoły posiedzeń Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych 1775–1792, 1908, wyd. T. Wierzbowski, Warszawa.
Pseudo-Herodot, 2007, Żywot Homera, w: Homeriká, czyli żywoty Homera i poematy przypisywane poecie, przełożył, komentarzem i przypisami opatrzył W. Appel, Warszawa.
Szostowicz U., 1775, Bukiet na dzień imienin J[aśnie] W[ielmożnej] Joanny z Szaniawskich Piaskowski[ej], podkomorzyny krzemienieckiej, dnia 24 maja 1774, „Zabawy Przyjemne i Pożyteczne”, t. 11, cz. 1.
Szostowicz U., 1774, Do J[aśnie] W[ielmożnego] J[ego]m[oś]ci Mikołaja Piaskowskiego, podkomorzego krzemienieckiego, po szczęśliwym z ospy ozdrowieniu J[aśnie] W[ielmożnej] Podkomorzyny, małżonki jego. Powinszowanie i rada ogólna szczepienia ospy [z Voltaire’a], „Zabawy Przyjemne i Pożyteczne”, t. 10, cz. 2.
Szostowicz U., 1775, Miłość i Przyjaźń. Do Jaśnie Wielmożnych Piaskowskich, podkomorstwa krzemienieckich, „Zabawy Przyjemne i Pożyteczne”, t. 11, cz. 1.
Ścisłowska Z., 2007, Wspomnienia z przejażdżki po kraju, w: Aleksandra Ogińska i Siedlce w trzech pamiętnikach z XIX wieku, teksty opracowali i wstępem opatrzyli R. Dmowski i A. Ziontek, Siedlce.
Waniczkówna H., 1938, Czartoryski Adam Kazimierz, w: Polski słownik biograficzny, t. 4, red. W. Konopczyński, Kraków.
Wyciąg osób mających wyznaczenie miesięcznego, kwartalnego i zasług rocznych z opisaniem liberii in Junio 1787, rkps Czart., sygn. 6027, t. 1.
Wyciąg sumy pieniężnej w roku totalnym to jest a die prima junij 1782 ad u ejusdem 1783. Ile wynosić będzie rocznie do opłacenia osób niżej wyrażonych, rkps Czart., sygn. 6027, t. 1.
Ziontek A., 2008, Żywioł towarzyski Aleksandry Ogińskiej utrwalony w piśmiennictwie XVIII wieku, w: Kobieta epok dawnych w literaturze, kulturze i społeczeństwie, pod. red. I. Maciejewskiej i K. Stasiewicz, Olsztyn.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 393
Liczba cytowań: 0
