Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • English
  • Język Polski

Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie

Pan Tadeusz z przypisami
  • Strona domowa
  • /
  • Pan Tadeusz z przypisami
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 12 Nr 2 (2017): Filozofia przypisów, pod red. M. Bizior-Dombrowskiej i B. Kuczkowskiego /
  4. Artykuły i rozprawy

Pan Tadeusz z przypisami

Autor

  • Teresa Winek Instytut Badań Literackich PAN

DOI:

https://doi.org/10.12775/SE.2017.0022

Słowa kluczowe

historia edytorstwa naukowego, Wilhelm Bruchnalski, Stanisław Pigoń, Zofia Stefanowska, Zbigniew Jerzy Nowak, Pan Tadeusz

Abstrakt

W literaturze przedmiotu poświęconej przypisom zwracano uwagę przede wszystkim na praktyczne aspekty pracy edytora nad komentarzem rzeczowym; historyczny wymiar zagadnienia budził niewielkie zainteresowanie badaczy literatury. Tymczasem pobieżny nawet ogląd przypisów do jednego dzieła literackiego przekonuje, że komentarz rzeczowy bywa konsekwencją różnorakich tendencji nie tylko edytorskich, ale także dominujących w życiu literackim i kulturalnym. W artykule prześledzono je na przykładzie wydań z najbogatszą historią edytorską, czyli Pana Tadeusza. W analizach uwzględniono wydania Macierzy Polskiej, wychodzące we Lwowie od końca lat osiemdziesiątych XIX wieku do pierwszej wojny światowej, w łącznym nakładzie prawie dwustu tysięcy egzemplarzy, a przeznaczone dla ludowego czytelnika. Drugą grupę stanowi edycja poematu w opracowaniu Stanisława Pigonia dla serii „Biblioteka Narodowa”, mająca równie liczne wznowienia i bogaty adres czytelniczy. Kontekstem dla tych wydań jest opracowanie przygotowane przez Zofię Stefanowską dla serii „Nasza Biblioteka” oraz ostatnia ważna edycja poematu w ramach Wydania Rocznicowego dzieł zebranych Mickiewicza. Tło dla analiz stanowią istotne wypowiedzi edytorskie o charakterze teoretycznym: Romana Pilata, Wilhelma Bruchnalskiego, Konrada Górskiego, kształtujące praktykę polskich edytorów w XIX i XX wieku, oraz nieliczne recenzje omawiające zjawisko przypisów. Analizy prowadzą do wniosku o systematycznym pomnażaniu ilościowym objaśnień do poematu oraz próbach weryfikacji ich zawartości informacyjnej, nie zawsze korzystnych dla zrozumienia świata przedstawionego poematu i jego wartości artystycznych.

Bibliografia

Bruchnalski W., 1923, Próba kanonu wydawniczego w zastosowaniu do zbiorowej edycji „Dzieł wszystkich” Mickiewicza, „Pamiętnik Literacki”.

Cybulski R., 1972, Józef Zawadzki – księgarz, drukarz, wydawca, Wrocław.

Górski K., 1926, [dział] Recenzje, „Ruch Literacki”, nr 1.

Górski K., 1956, Sztuka edytorska. Zarys teorii, Warszawa.

Kronika życia i twórczości Mickiewicza, 1957, t. 1: Lata 1798–1824, oprac. M. Dernałowicz, K. Kostenicz i Z. Makowiecka, Warszawa.

Kridl M, 1925, [dział] Kronika, „Przegląd Warszawski”, t. 4.

Markiewicz M., 2004, O cytatach i przypisach, Kraków.

Mazurkowa B., 1993, Literacka rama wydawnicza dzieł Franciszka Dionizego Kniaźnina (na tle porównawczym), Katowice.

Mickiewicz A., 1913, Pan Tadeusz, czyli Ostatni zajazd na Litwie. Historia szlachecka z 1811 i 1812 r. w dwunastu księgach, wierszem, [oprac. W. Bruchnalski], Lwów.

Mickiewicz A., 1925, Pan Tadeusz, czyli Ostatni zajazd na Litwie. Historia szlachecka z roku 1811 i 1812. We dwunastu księgach wierszem, oprac. S. Pigoń, Kraków.

Mickiewicz A., 1957, Pan Tadeusz, czyli Ostatni zajazd na Litwie. Historia szlachecka z r. 1811 i 1812. We dwunastu księgach wierszem, oprac. Z. Stefanowska, wyd. 2, Wrocław.

Mickiewicz A., 1995, Dzieła, t. 4: Pan Tadeusz, czyli Ostatni zajazd na Litwie. Historia szlachecka z r. 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem, oprac. Z. J. Nowak, Warszawa.

Pilat R., 1886, Jak należy wydawać dzieła polskich pisarzów XVI i XVII w.?, „Archiwum do Dziejów Literatury i Oświaty w Polsce”, t. 5–6: Pamiętnik Zjazdu Historyczno-Literackiego imienia Jana Kochanowskiego.

Stefanowska Z., 1979, Pamiętnik domowy w „Panu Tadeuszu”, w: Mickiewicz. Sympozjum w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, Lublin.

Szperacz [M. Danilewicz], 1959, Ładunek powietrza soplicowskiego, „Wiadomości” (Londyn), nr 17.

Tazbir J., 1997, Edytorskie potknięcia, Gdańsk.

Zahorska A., 1925, [dział] Przegląd piśmiennictwa, „Przegląd Powszechny”, t. 4.

Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2018-02-09

Jak cytować

1.
WINEK, Teresa. Pan Tadeusz z przypisami. Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie [online]. 9 luty 2018, T. 12, nr 2, s. 79–87. [udostępniono 1.4.2023]. DOI 10.12775/SE.2017.0022.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 12 Nr 2 (2017): Filozofia przypisów, pod red. M. Bizior-Dombrowskiej i B. Kuczkowskiego

Dział

Artykuły i rozprawy

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 495
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • English
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

historia edytorstwa naukowego, Wilhelm Bruchnalski, Stanisław Pigoń, Zofia Stefanowska, Zbigniew Jerzy Nowak, Pan Tadeusz
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa