Modernizacja interpunkcji w wersji pierwotnej Nie-Boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego
DOI:
https://doi.org/10.12775/SE.2014.006Słowa kluczowe
Zygmunt Krasiński, nowa edycja Nie-Boskiej komedii, pierwotna wersja Nie-Boskiej komedii, modernizacja interpunkcji, polskie systemy interpunkcyjneAbstrakt
Wydaje się, że problem interpunkcji jest argumentem rozstrzygającym kwestię zasadności wydawania wersji pierwotnej Nie-Boskiej komedii. Pierwsza wersja dramatu powstała bowiem w czasie, w którym w języku polskim wciąż ścierały się odmienne tradycje związane z dwoma różnymi sposobami przestankowania: retoryczno-intonacyjnym i logiczno-składniowym. Należy ją zatem traktować jako tekst podporządkowany zasadzie retoryczno-intonacyjnej, w którym interpunkcja służy do takiego rozczłonkowania strumienia mowy, jakiego pragnął autor w sytuacji odczytania na głos tekstu pisanego. Znaki przestankowe sygnalizują więc pauzy oraz powiązane z nimi spadki i wzniesienia głosów, co wyznacza rytmikę i intonację danego tekstu oraz rozgranicza intonacyjne jednostki. Dlatego często nie stawia się znaków oddzielających zdanie główne od zdań podrzędnych, oddziela się natomiast podmiot i orzeczenie, orzeczenie i dopełnienie oraz zdania współrzędne. Modernizacja interpunkcji wersji pierwotnej dramatu – wprowadzenie zasad przestankowania składniowo-logicznego – oznaczałoby wobec tego narzucenie tekstowi Krasińskiego zupełnie innego ukształtowania rytmiki i melodii zdania – zapewne takiego, jakiego autor by sobie nie życzył.Bibliografia
Bentkowski F., 1830, O znakach przecinkowych w piśmie, czyli o znakach pisarskich, Warszawa.
Bizior-Dombrowska M., 2012, „Nieszczęśliwe edycje” „Nie-Boskiej komedii” Zygmunta Krasińskiego, „Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie”, nr 2 (3): Autografy i edycje. Wokół tekstów Zygmunta Krasińskiego, pod red. M. Strzyżewskiego, s. 29–34.
Górski K., 1973, Zagadnienie interpunkcji w wydaniach klasyków polskich, „Pamiętnik Literacki”, z. 4.
Janion M., 1967, Wstęp, w: Krasiński Z., Nie-Boska komedia, oprac. M. Grabowska, Wrocław.
Jung A., 1848, Ein polnischer Dante, w: idem, Charaktere, Charakteristiken und vermischte Schriften, Königsberg.
Kleiner J., 1998, „Nie-Boska komedia”, w: idem, Zygmunt Krasiński. Szkice, oprac. J. Starnawski, Warszawa.
Kloch Z., 1995, Interpunkcja jako element wiedzy o języku i stylu, w: idem, Spory o język, Warszawa, s. 107–124.
Krasiński Z., 1931, Dzieła, t. 7, oprac. L. Piwiński, Warszawa.
Krasiński Z., 1967, Nie-Boska komedia, oprac. M. Grabowska, wstęp M. Janion, Wrocław.
Krasiński Z., 1904, Pisma. Wydanie krytyczne zupełne, t. 1, za zezwoleniem rodziny poety wydał T. Pini, ze słowem wstępnym J. Kallenbacha, Lwów.
Krasiński Z., 1912, Pisma. Wydanie Jubileuszowe, t. 3, oprac. J. Czubek, Kraków–Warszawa.
Małecki A., 1863, Gramatyka języka polskiego większa, Lwów.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 555
Liczba cytowań: 0