Co zrobić z Niedokończonym poematem Zygmunta Krasińskiego?
DOI:
https://doi.org/10.12775/SE.2014.004Słowa kluczowe
krytyczna edycja Niedokończonego poematu, Nie-Boska komedia, romantyzm, Adam Mickiewicz, Konstanty Gaszyński, Andrzej Edward KoźmianAbstrakt
Prezentowany artykuł zawiera porady dla kogoś, kto chciałby przygotować monografię lub krytyczną edycję Niedokończonego poematu. Autor przedstawił w nim tradycję badawczą, kwestię związków z gnozą, relację (a raczej kolizję) fabularno-problemową, jaka zachodzi między Nie-Boską komedią i wskazanym utworem, oraz problematykę nihilizmu oraz pierwiastek antyżydowski i aluzyjną obecności Adama Mickiewicza w interesującym nas tekście. Niedokończony poemat jest dla sympatyka literatury romantycznej utworem kłopotliwym z wielu powodów. Wprawdzie niektórzy przyjaciele poety, w tym tak trzeźwi w ocenach różnych zdarzeń literackich pisarze, jak Konstanty Gaszyński i Andrzej Edward Koźmian, byli skłonni utwór ten stawiać ponad Nie-Boską, także Cyprian Norwid docenił jego wartość, to jednak w romantycznej tradycji badawczej zajął on miejsce peryferyjne. Tekst nie cieszył się zainteresowaniem badaczy w XX wieku i – prawdę mówiąc – ten stan rzeczy dziwić nie powinien.Bibliografia
Bieńkowska E., 1974, Rzym 1848, „Znak”, nr 10.
Fabianowski A., 2003, Kwestia żydowska w twórczości Zygmunta Krasińskiego, w: Żydzi w literaturze, pod red. A. Szawerny-Dyrszki i M. Tramera, Katowice, s. 145–165.
Fiećko J., 2011, Ateizm, rewolucja, Rosja. Trzy wcielenia nihilizmu według Krasińskiego, w: idem, Krasiński przeciw Mickiewiczowi. Najważniejszy spór romantyków, Poznań, s. 297–329.
Fiećko J., 2012, Krasiński o gnozie. Nota o notatkach poety, w: Gnoza. Gnostycyzm. Literatura, pod red. B. Sienkiewicz, M. Dobkowskiego i A. Jocza, Kraków, s. 61–71.
Fiećko J., 2012, Nihilizm ateizmu (i ateistów) według Mickiewicza i Krasińskiego, w: Nihilizm i nowoczesność, pod red. E. Partygi i M. Januszkiewicza, Warszawa, s. 219–238.
Fiećko J., 2011, Spór o miejsce Żydów wśród Polaków, w: idem, Krasiński przeciw Mickiewiczowi. Najważniejszy spór romantyków, Poznań, s. 73–101.
Gaszyński K., 1971, List do Lucjana Siemieńskiego z 29 września 1859 roku, aneks w: Z. Krasiński, Listy do Konstantego Gaszyńskiego, oprac. i wstępem poprzedził Z. Sudolski, Warszawa.
Hertz P., 1973, Noty i uwagi, w: Z. Krasiński, Dzieła literackie, t. 3, wybrał, notami i uwagami opatrzył P. Hertz, Warszawa.
Janion M., 2009, Bohater, spisek, śmierć. Wykłady żydowskie, Warszawa.
Kleiner J., 1912, Zygmunt Krasiński. Dzieje myśli, t. 2, Lwów.
Koźmian A. E., 1977, List do rodziny z 13 kwietnia 1859 roku, aneks w: Z. Krasiński, Listy do Koźmianów, opracował i wstępem poprzedził Z. Sudolski, Warszawa, s. 626–627.
Krasiński Z., 1999, Gnosis, w: Pisma filozoficzne i polityczne, oprac. P. Hertz, Warszawa, s. 66–73.
Krasiński Z., 1975, List do Delfiny Potockiej z 20 marca 1840 roku, w: idem, Listy do Delfiny Potockiej, t. 1, opracował i wstępem poprzedził Z. Sudolski, Warszawa, s. 199–204.
Krasiński Z., 1975, List do Delfiny Potockiej z 20–21 marca 1848 roku, w: idem, Listy do Delfiny Potockiej, t. 3, opracował i wstępem poprzedził Z. Sudolski, Warszawa, s. 754.
Krasiński Z., 1991, List do Adama Mickiewicza z 1 lipca 1848 roku, w: idem, Listy do różnych adresatów, t. 2, zebrał, opracował i wstępem poprzedził Z. Sudolski, Warszawa, s. 208.
Krasiński Z., List do Augusta Cieszkowskiego z 13 – 14 lipca 1848 roku, w: idem, Listy do Augusta Cieszkowskiego, Edwarda Jaroszyńskiego, Bronisława Trentowskiego, t. 1, opracował i wstępem poprzedził Z. Sudolski, Warszawa 1988, s. 358.
Krasiński Z., 1973, Pierwsza część „Nie-Boskiej komedii” (Niedokończony poemat), w: idem, Dzieła literackie, t. 1, wybrał, notami i uwagami opatrzył P. Hertz, Warszawa, s. 423–557.
Kubale A., 1997, Dramat bólu istnienia w listach Zygmunta Krasińskiego, Gdańsk.
Norwid C., 1971, Pisma wszystkie, t. 10, oprac. J. W. Gomulicki, Warszawa.
Ruszkowski J., 1990, Wenecka „apokalipsa”. O „Niedokończonym poemacie” Zygmunta Krasińskiego, „Pamiętnik Literacki”, z. 3.
Sudolski Z., 1974, Zygmunt Krasiński, Warszawa.
Swoboda T., 2003, Żydzi w twórczości Zygmunta Krasińskiego, w: Żydzi w literaturze, pod red. A. Szawerny-Dyrszki i M. Tramera, Katowice, s. 166–176.
Szczeglacka E., 2003, Romantyczny „homo legens”. Zygmunt Krasiński jako czytelnik polskich poetów, Warszawa.
Troszyński M., 2005, Zapomniane ogniwo. „Niedokończony poemat” Zygmunta Krasińskiego, w: Zygmunt Krasiński. Pytania o twórczość, pod red. B. Kuczery-Chachulskiej, M. Prussak i E. Szczeglackiej, Warszawa, s. 95–109.
Weintraub W., 1949, Mickiewicz–Bakunin, „Kultura” (paryska), nr 8.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 909
Liczba cytowań: 0