Stanisław Tarnowski jako wydawca
DOI:
https://doi.org/10.12775/SE.2012.009Słowa kluczowe
Stanisław Tarnowski, dziewiętnastowieczne edytorstwo, Przegląd Polski, Zygmunt Krasiński, dziewiętnastowieczne przedmowy, przekłady literackie, Wypisy polskie dla szkół gimnazjalnych i realnychAbstrakt
Stanisław Tarnowski (1837–1917) to przede wszystkim czołowy polityk galicyjski okresu autonomii, jeden z głównych ideologów obozu stańczyków i uczony. Był arystokratą, posiadającym trwałe i zasobne źródła utrzymania, które pozwalały mu dostatnie żyć, ale także finansować i współfinansować wiele inicjatyw wydawniczych (między innymi „Przegląd Polski”, 1866–1914; Spółka Wydawnicza Polska, 1890–1916). Tarnowski wydał także Pisma cenionego przez siebie Zygmunta Krasińskiego, dzieła swoich przyjaciół – Józefa Szujskiego i Tadeusza Pilińskiego, własne przekłady esejów Thomasa Babingtona Macaulay’a i Juliana Klaczki. Patronował ponadto najrozmaitszym edycjom naukowym, źródłowym i pamiątkowym, które opatrywał wstępami i przedmowami (między innymi Pamiętniki Murawiewa, Wspomnienia Leona Sapiehy). Wreszcie wziął udział w przygotowaniu Wypisów polskich dla szkół gimnazjalnych i realnych, które, kilkukrotnie wydawane, służyły pokoleniom galicyjskich uczniów.
Bibliografia
AUJ, WF II 121 Habil., Opinia K. Mecherzyńskiego na Podaniu…, 4 maja 1869 roku.
AUJ, WF II 121 Habil., Podanie S. Tarnowskiego do Wydziału Filozoficznego UJ, 1 maja 1869 roku.
Archiwum do dziejów literatury i oświaty w Polsce AU, t. 5: Pamiętnik Zjazdu Historyczno-Literackiego imienia Jana Kochanowskiego, Kraków 1886.
Barycz H., 1981, Piliński Tadeusz (1836–1867), w: Polski słownik biograficzny, t. 26, Wrocław, s. 281–283.
Dziadzio A., 1988, Społeczne i polityczno-ideowe oblicze „Przeglądu Polskiego” w latach 1866–1870, „Studia Historyczne”, z. 2.
Dzieje Anglii od wstąpienia na tron Jakuba II, t. 1–10, Warszawa 1873–1874, 1876.
Gajak-Toczek M., 2010, Franciszek Próchnicki (1847–1911) dydaktyk – edytor – badacz literatury, Łódź.
Górski K., 1978, Tekstologia i edytorstwo dzieł literackich, Warszawa.
Gruca A., 1993, Spółka Wydawnicza Polska (1890–1916), wydawnictwo krakowskich konserwatystów, Kraków.
Kalisz B. (red.), 1997, Słownik wydawcy, Warszawa.
Karłowicz J., W. Kryński, W. Niedźwiedzki (red.), 1900, Słownik języka polskiego, t. 1, Warszawa.
Kijas J., 1966, Tarnowski jako profesor, uczony i działacz, w: Dzieje Katedry Historii Literatury Polskiej w Uniwersytecie Jagiellońskim, Kraków.
Klaczko J., 1904, Szkice i rozprawy literackie, Warszawa.
Klaczko J., 1880–1881, Wieczory florenckie, „Przegląd Polski”, t. 3–4.
Kocójowa M., 1990, Krakowski świat książki doby autonomii galicyjskiej. (Kształtowanie nowego modelu w latach 1867–1882), Kraków.
Krasiński Z., 1970, Listy do Adama Sołtana, oprac. i wstęp Z. Sudolski, Warszawa.
Loth R. (red.), 2003, Dawni pisarze polscy od początków piśmiennictwa do Młodej Polski. Przewodnik biograficzny i bibliograficzny, t. 4: S–T, Warszawa.
Myśliński J., 1976, Prasa polska w Galicji w dobie autonomicznej (1867–1918), w: Prasa polska w latach 1864–1918, red. J. Łojek, Warszawa.
Ostrzeżenie dla czytelnika, w: S. Tarnowski, Józef Szujski jako poeta, Kraków 1901.
Piliński T., 1872, Bezkrólewie po Zygmuncie Auguście i elekcja króla Henryka, Kraków.
Podroż Polki do Włoch w epoce napoleońskiej, 1803–1804, „Przegląd Polski” 1897, t. 1, s. 69–103.
Słownik pracowników książki polskiej, Warszawa–Łódź 1972.
Sternal T., 1892, Z powodu dzieła Stanisława Tarnowskiego o Zygmuncie Krasińskim, Lwów.
Szwejkowski Z., J. Maciejewski (red.), 1982, Bibliografia literatury polskiej „Nowy Korbut”, t. 16, cz. 1: Literatura pozytywizmu i Młodej Polski, Warszawa.
Tarnowski S., 2010, Domowa kronika dzikowska, wstęp i oprac. G. Nieć, Kraków–Rudnik.
Tarnowski S., 1901, Józef Szujski jako poeta, Kraków.
Tarnowski S., 1892, Szujskiego młodość, Kraków.
Tarnowski S., 1892, Zygmunt Krasiński, „Przegląd Polski”, t. 105, s. 439–476.
Tarnowski S., 1912, Zygmunt Krasiński, t. 1, Kraków.
Teka Stańczyka, oprac. i wstęp A. Dziadzio, Kraków 2007.
Zięba M., 2009, Wydania galicyjskie Zygmunta Krasińskiego, w: idem, Wielcy romantycy polscy w pozytywizmie galicyjskim, Kraków.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 577
Liczba cytowań: 0
