Materialność wojennych zapisów Adama Bunscha
DOI:
https://doi.org/10.12775/SE.2024.0006Słowa kluczowe
Adam Bunsch, dzienniki, kalendarzyki, szkicownik, archiwum, semioforyAbstrakt
Celem artykułu jest zaprezentowanie wojennych zapisów Adama Bunscha, zmobilizowanego w sierpniu 1939 roku polskiego oficera i artysty. Składają się na nie kalendarzyki roczne, dzienniczek z jednego roku, wspomnienia, niewysłane listy do żony, szkicownik, zachowany zespół dokumentów ze służby w Polskich Siłach Zbrojnych, kalendarium, które zostały przywiezione do kraju, a obecnie są przechowywane w rodzinnym archiwum. Teoretycznym i metodologicznym zapleczem dla przeprowadzonych rozpoznań jest zaproponowana przez Pawła Rodaka do opisu materialności dzienników kategoria semioforów Krzysztofa Pomiana, wydobywająca przede wszystkim aspekt widzialny, materialny, teraźniejszy przedmiotów. Dla badacza dokumentów osobistych Adama Bunscha z czasów wojny istotne jest rozpatrywanie ich w całości. W całości bowiem ujawniają się ich wszystkie aspekty: rozmaitość i multiplikacja form, suplementarność i redundancja treści. Opisywanie materialności dokumentów pozwala wejrzeć w okoliczności ich powstawania, wydobyć ich odmienne funkcje.
Bibliografia
ADAM BUNSCH (1896 - 1969), http://www.adambunsch.pl/ (dostęp: 28.06.2023).
Akta personalne i odznaczeniowe, I.481.B.15008, CAW.
Benken P., 2019, Artysta i artylerzysta – o służbie wojskowej Adama Bunscha w latach 1915–1945, „Klio. Czasopismo poświęcone dziejom Polski i powszechnym”, nr 3 (50).
Czermińska M., 2014, Autobiograficzny trójkąt. Świadectwo, wyznanie i wyzwanie, Kraków.
Dudek-Bujarek T., Szczypka-Gwiazda B., Pyka H., 1992, Adam Bunsch (1896–1969), Bielsko-Biała.
Firma Papiernicza "Regina Aleksandrowicz i Synowie" w Krakowie (ul. Basztowa 11), „Wirtualny Sztetl”, https://sztetl.org.pl/pl/miejscowosci/k/512-krakow/103-handel-przemysl-uslugi/192348-firma-papiernicza-regina-aleksandrowicz-i-synowie-w-krakowie-ul-basztowa-11 (dostęp: 28.06.2023)
Kowalska J., 2017, Adam Bunsch – artysta w mundurze, w: Politycy i Artyści. Materiały XXXVIII Sesji Stałej Konferencji Muzeów, Archiwów i Bibliotek Polskich na Zachodzie, Londyn–Warszawa.
Kudliński T., 1984, Młodości mej stolica, Kraków–Wrocław.
Lejeune Ph., 2010, „Drogi zeszycie…”, „drogi ekranie…” O dziennikach osobistych, przeł. A. Karpowicz, M. i P. Rodakowie, Warszawa.
Lewicki R., 1929, Zarys historji wojennej 1-go pułku artylerji polowej Legjonów, Warszawa.
Pomian K., 1995, Jak uprawiać historię kultury, „Przegląd Historyczny”, z. 1.
Pomian K., 2006, Historia. Nauka wobec pamięci, Lublin.
Regina i Róża Aleksandrowicz, „Kraków.pl”, https://www.krakow.pl/instcbi/255901,inst,87898,2661,instcbi.html (dostęp: 28.06.2023).
„Rocznik Bibliograficzny Druków w Języku Polskim oraz w Językach Obcych o Polsce Wydanych poza Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej 1 IX 1939–31 XII 1941. Bibliographical Year Book. Works in Polish and Works Relating to Poland 1 IX 1939–31 XII 1941”, 1942, oprac. T. Sawicki, London, w dziale „Varia”, poz. 521–522, s. 53 (https://rcin.org.pl/dlibra/publication/83941/edition/65609/content, dostęp: 29.06.2023), „Rocznik Bibliograficzny Druków w Języku Polskim oraz w Językach Obcych o Polsce Wydanych poza Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obejmującego okres 1 I 1942–31 XII 1942”, London 1943, dział „Varia”, poz. 1133, s. 118 (https://rcin.org.pl/dlibra/publication/83942/edition/65608/content, dostęp: 29.06.2023).
Rodak P., 2008, Dziennik osobisty i historia, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 1.
Rodak P., 2011, Między zapisem a literaturą. Dziennik polskiego pisarza w XX wieku (Żeromski, Nałkowska, Dąbrowska, Gombrowicz, Herling-Grudziński), Warszawa.
Steblik W., 1989, Armia „Kraków” 1939, posł. E. Kozłowski, Warszawa.
Supruniuk M. A., 2006, „Trwałość i płynność”. Sztuka polska w Wielkiej Brytanii w XX wieku – wstęp do opisu, „Archiwum Emigracji. Studia – Szkice – Dokumenty”, z. 1–2.
Wart A., 1942, Ołtarz Mariacki Wita Stwosza. Sztuka w 3-aktach, Edynburg.
Wart A., 1943, Gołębie Brata Alberta, Glasgow.
Wichrowska E., 2018, Szkicownik jako dokument autobiograficzny (XVIII/XIX wiek), „Teksty Drugie”, nr 6.
Wniosek o odznaczenie Krzyżem Walecznych podchor. Adama Bunscha po raz pierwszy, 4 II 1921 r., CAW, k. 39.
Wniosek o odznaczenie Krzyżem Walecznych podchor. Adama Bunscha po raz drugi, 4 II 1921 r., CAW, k. 40.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Beata Gontarz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 126
Liczba cytowań: 0
