Kanon i tradycja Władysława A. Kościelskiego. Edycje romantyków w serii „Wielka Biblioteka” Instytutu Wydawniczego „Biblioteka Polska”

Abstrakt

Historia oficyn wydawniczych XIX i XX wieku jest tematem dotychczas słabo rozpoznanym i opracowanym przez badaczy. Miarą tych „białych plam” (poza wyjątkami) jest brak opracowań o najważniejszym wydawnictwie polskim XIX stulecia – firmie Gebethner i Wolff. Jednym z powodów tego stanu jest rzecz jasna brak archiwów zniszczonych w czasie drugiej wojny światowej. Ale braków tych nie nadrabiają nawet bibliografie wydań, które mogłyby zostać sporządzone na podstawie dostępnych katalogów bibliotek. Wśród wielu zasłużonych wydawnictw międzywojnia, obok Gebethnera i Wolffa, Mortkowicza, Gubrynowicza, na uwagę zasługuje także Instytut Wydawniczy „Biblioteka Polska”. Został założony i był prowadzony przez przedstawiciela znanej na polu mecenatu kulturalnego pięknego wieku rodziny Kościelskich. Wykorzystując okres polonizacji przemysłu w dawnym zaborze pruskim, jego fundator wykupił nowoczesne zakłady poligraficzne w Bydgoszczy. Dzięki temu zwracały one uwagę poziomem typograficznym i edytorskim. Jednocześnie kultura literacka Kościelskiego i skupionych wokół niego twórców (m.in.  Leopolda Staffa, Jana Kasprowicza, Wacława Berenta, Aleksandra Guttrego) zapewniły tej instytucji przemyślaną politykę wydawniczą i wysoki poziom publikowanych dzieł. W tym świetle, biorąc pod uwagę zarówno tradycję, jak i współczesność – szczegółowej analizy jest warty program wydawniczy dzieł romantyków, jakie ukazały się nakładem Instytutu Wydawniczego „Biblioteka Polska”, który łączył w sobie dawne i nowe spojrzenie na tę epokę. Artykuł uzupełnia pełne zestawienie dzieł autorów romantycznych, które ukazały się w serii „Wielka Biblioteka” wydawanej w latach 1920–1931 w Instytucie Wydawniczym „Biblioteka Polska”.