Potencjalna rola badań UX w projektowaniu książki drukowanej
DOI:
https://doi.org/10.12775/SE.2022.00029Słowa kluczowe
doświadczenie użytkownika, user experience, UX, użyteczność produktu, projektowanie książki, typografia elektroniczna, historia typografii, czytelność, legibility, readability, estetyka książkiAbstrakt
W artykule zostały poruszone kwestie dotyczące potencjalnej roli badań z użytkownikami w procesie projektowania książki drukowanej ze szczególnym uwzględnieniem zagadnienia projektowania doświadczenia lektury czytelnika. Przedstawiono metodologię badań stosowaną w procesie projektowania zorientowanego na użytkownika (user centered-design) i projektowania doświadczenia użytkownika (user experience) opracowaną przez Igę Mościchowską i Barbarę Rogoś-Turek. Autorki przedstawiają tę tematykę w kontekście projektowania produktów interaktywnych, na potrzeby tego artykułu podjęto jednak próbę zaimplementowania przedstawionej metodologii do badania user experience książki drukowanej. Drugą istotną perspektywę dla poniższych rozważań stanowi koncepcja przedstawiona w publikacji Tomasza Bierkowskiego i Ewy Repucho Typografia dla humanistów, gdzie zostały wymienione czynniki, które należy przeanalizować i uwzględnić podczas projektowania doświadczenia lektury. Artykuł wskazuje na korzyści mogące płynąć ze stosowania badań doświadczenia użytkownika w korzystaniu z książek oraz podejmuje polemikę z zarzutami dyskredytującymi możliwość wykorzystania tego typu metod przy tworzeniu książek papierowych. W tekście przedstawione zostały również najważniejsze założenia badań user experience oraz zaproponowano, jak pojmować funkcję typografii i zagadnienia związane z czytelnością w kontekście badań UX.
Bibliografia
Bierkowki T., 2008, O typografii, Gdańsk.
Bierkowski T., 2013, Legibility. Problematyka badań – wyniki – praktyka, „Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie”, nr 2.
Bierkowski T., 2013, Racjonalna relatywizacja w stosowaniu reguł typograficznych, „Acta Poligraphica”, t. 1.
Bierkowski T., 2015, Jak korzystać z wyników badań w tworzeniu komunikatów typograficznych?, „Toruńskie Studia Bibliologiczne”, nr 1.
Bringhurst R., 2007, Elementarz stylu w typografii, przeł. D. Dziewońska, Kraków.
Encyklopedia książki, 2017, t. 1: Eseje, A–J, pod red. A. Żbikowskiej-Migoń i M. Skalskiej-Zlat, Wrocław.
Encyklopedia książki, 2017, t. 2 , pod red. A. Żbikowskiej-Migoń i M. Skalskiej-Zlat, Wrocław.
Felici J., 2006, Kompletny przewodnik po typografii. Zasady doskonałego składania tekstu, przeł. M. Kotwicki i P. Biłda, Gdańsk.
French N., 2017, InDesign i tekst Profesjonalna typografia w Adobe InDesign, przeł. M. Włodarz, wyd. 3, Warszawa.
Frutiger A., 2015, Człowiek i jego znaki, przeł. C. Tomaszewska, Kraków.
Highsmith C., 2015, Niezbędnik typograficzny czyli o akapitach w kilku paragrafach, przeł. A. Goroń, Kraków.
Hochuli J., 2018, Detal w typografii, przeł. A. Buk, Kraków.
Larson K., Hazlett R. L., Chaparro B. S., Picard R. W., Measuring the Aesthetics of Reading https://www.researchgate.net/publication/334549568_Measuring_the_Aesthetics_of_Readin (dostęp: 28.04.2021).
Mrowczyk J., 2008, Niewielki słownik typograficzny, Miejsce wydania.
Pelli D. G., Tillman K. A., 2007, Parts, Wholes, and Context in Reading: A Triple Dissociation, „PLOS ONE”, No. 2 (8).
Pomirska Z., 2011, Wokół czytania. Proces czytania i jego zaburzenia oraz drogi do efektywnego czytania, Warszawa.
Repucho R., 2016, Od sztuki pięknego składu do narzędzia komunikacji wizualnej. Przemiany pojęcia typografii na przestrzeni XX i początków XXI w., „Acta Poligraphica”, vol. 8.
Repucho E., Bierkowski T., 2018, Typografia dla humanistów. O złożonych problemach projektowania edycji naukowych, Warszawa.
Reuss R., 2017, Perfekcyjna maszyna do czytania. O ergonomii książki, przeł. P. Piszczatowski, Kraków.
Rogoś-Turek B., Mościchowska I., 2015, Badania jako podstawa projektowania user experience, Warszawa.
Ruch Wydawniczy w liczbach. Książki 2019, 2020, t. 69, oprac. O. Dawidowicz-Chymkowska, Warszawa.
Ruch Wydawniczy w liczbach. Książki 2020, 2021, t. 71, Warszawa.
Stan czytelnictwa w Polsce w 2019 r., https://www.bn.org.pl/raporty-bn/stan-czytelnictwa-w-polsce/stan-czytelnictwa-w-polsce-w-2019-r. (dostęp: 29.09.2021).
Tinker M., 1980, Podstawy efektywnego czytania, przeł. K. Dudziak, Warszawa.
Tomaszewski A., 2008, Dopisek do przypisów alias notek, Warszawa.
Tomaszewski A., 2012, Tożsamość książki, https://www.youtube.com/watch?v=7fJBoNhikXU (dostęp: 8.06.2021).
Tomaszewski A., 2018, Architektura książki, Warszawa.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Katarzyna Janik
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 678
Liczba cytowań: 0
