„To straszne, ale ja tak muszę pisać”. Dzienniki Anny Pogonowskiej – próba lektury
DOI:
https://doi.org/10.12775/SE.2022.0007Słowa kluczowe
Anna Pogonowska, dzienniki, krytyka genetyczna, edytorstwo naukowe, archiwum, Muzeum LiteraturyAbstrakt
Celem artykułu jest przedstawienie i wstępne opracowanie dziennika Anny Pogonowskiej (1922–2005), polskiej poetki i eseistki, której twórczość wciąż nie doczekała się należytej recepcji. Choć Pogonowska opublikowała za życia niemal dwadzieścia tomów poetyckich – większość w oficynach, takich jak Czytelnik czy Państwowy Instytut Wydawniczy – pozostaje na uboczu historii literatury. Podobny los spotkał jej monumentalny dziennik, prowadzony w latach 1930–1992, na który składa się kilkadziesiąt gęsto zapisanych notesów. Mimo że od 2004 roku znajduje się on w archiwach Muzeum Literatury w Warszawie, nie skupili się na nim ani badacze-edytorzy, ani wydawcy. Artykuł jest więc pierwszą próbą wprowadzenia dziennika do obiegu historycznoliterackiego; próbą zarysowania najważniejszych cech diariusza poetki i opisania jego zawartości, a także – dzięki możliwościom, które oferuje krytyka genetyczna – zeszytów, w jakich Pogonowska sporządzała notatki. Autor szkicu zastanawia się też nad możliwością wydania dziennika: stara się odpowiedzieć na pytanie, z jakimi wyzwaniami musieliby zmierzyć się wydawcy dziennika i jak mogłaby wyglądać edycja diariusza.
Bibliografia
http://annapogonowska.pl, dostęp: 15.05.2021.
Biasi de P.-M., 2015, Genetyka tekstów, przeł. F. Kwiatkowski, M. Prussak, Warszawa.
Bibliografia i ekspresja twórcza Anny Pogonowskiej, 1975, „Tygodnik Kulturalny”, nr 5, z 2 lutego.
Buryła S., 2019, „Dziennik wojenny” Leopolda Buczkowskiego – wyzwanie dla (młodego) edytora, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica”, nr 4 (55).
https://cmentarze.um.warszawa.pl/pomnik.aspx?pom_id=46037, dostęp: 15.05.2021.
Czermińska M., 2014, Autobiograficzny trójkąt. Świadectwo, wyznanie i wyzwanie, Kraków.
Janicka E., 2019, Obserwatorzy uczestniczący i inne kategorie. O nowy paradygmat opisu polskiego kontekstu Zagłady, w: Świadek: jak się staje, czym jest?, red. A. Dauksza i K. Koprowska, Warszawa.
Kowalczyk J. R., Anna Pogonowska, „Culture.pl”, https://culture.pl/pl/tworca/anna-pogonowska, dostęp: 15.05.2021.
Kuczyńska-Koschany K., 2018, Anna Pogonowska: kobiecość jako (polemiczne) samo-rozpoznanie, w: Formy (nie)obecności, red. A. Kwiatkowska, E. Sołtys-Lewandowska i J. Grądziel-Wójcik, Kraków.
Lemann N., 2011, Dziennik, hasło, w: Słownik rodzajów i gatunków literackich, red. G. Gazda, Warszawa.
Mikołajewski Ł., 2011, Pamięć fabularyzowana. Powojenne poprawki w „Szkicach piórkiem” Andrzeja Bobkowskiego, w: Buntownik, cyklista, kosmopolak. O Andrzeju Bobkowskim i jego twórczości, red. J. Klejnocki i A. S. Kowalczyk, Warszawa.
Pogonowska A., 2018, Wiersze (nie)zapomniane, wybór i posłowie K. Kuczyńska-Koschany, Lublin.
Rodak P., 2011, Między zapisem a literaturą. Dziennik polskiego pisarza w XX wieku, Warszawa.
Rodak P., 2012, Czas dzienników, „Znak”, https://www.miesiecznik.znak.com.pl/6812011pawel-rodakczas-dziennikow/, dostęp: 15.05.2021.
Staff L., 1966, W kręgu literackich przyjaźni. Listy, Warszawa.
Szczepański J. J., 2008, Dziennik, Kraków.
Trzebiński A., 2001, Pamiętnik, Warszawa.
Wilkoń T., 1992, Polska poezja socrealistyczna w latach 1949–1955, Gliwice.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Maciej Libich
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 466
Liczba cytowań: 0