„Myśli o państwie” i „Kilka myśli, co nienowe”. Zagadki okupacyjnej publicystyki Marii Dąbrowskiej

Autor

DOI:

https://doi.org/10.12775/SE.2021.0025

Słowa kluczowe

Maria Dąbrowska, dwudziestowieczne dziennikarstwo, podziemie i literatura

Abstrakt

Publikacji pozostającego dotąd w maszynopisie referatu Marii Dąbrowskiej z 1942 roku pt. "Kilka myśli, co nienowe" towarzyszy próba odtworzenia treści jej zaginionej wypowiedzi politycznej poświęconej totalitaryzmowi pt. Myśli o państwie. Przywołano też niejasne okoliczności publikacji w londyńskiej „Nowej Polsce” napisanej jesienią 1942 roku Rozmowy oniemiałych, obszernego zapisu dyskusji nad Myślami o państwie. W artykule prześledzono mało znane okoliczności konspiracyjnej działalności publicystycznej pisarki, związanej z wieloma środowiskami tego okresu: literackim, spółdzielczym i z prasą podziemną.

Biogram autora

Ewa Głębicka - Instytut Badań Literackich PAN

dr hab., emerytowana profesor Instytutu Badań Literackich PAN, historyczka literatury, edytorka. Autorka leksykonu Grupy literackie w Polsce (1993; wyd. rozszerzone 2000) i ok. 250 haseł słownikowych, m.in. do słowników biobibliograficznych Współcześni polscy pisarze i badacze literatury (t. 1–10, Warszawa 1994–2007), Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku (t. 1–3, Warszawa 2011–2016). Opublikowała korespondencję Marii Dąbrowskiej z jej mężem, Marianem, pt. Ich noce i dnie (Warszawa 2005), z poetą emigracyjnym Tadeuszem Sułkowskim pt. Listy 1943–1959 (Skierniewice 2007), dwie edycje Nocy i dni (Warszawa 2013, Wrocław 2021, BN) oraz tom szkiców Dąbrowska (nie)znana (Warszawa 2016). Przygotowała do druku listy pisarki wymieniane ze Stanisławem Stempowskim (t. 1–3), obecnie pracuje nad korespondencją pisarki z Anną Kowalską. Od 2020 roku uczestniczy w przygotowaniu cyfrowych słowników Polscy pisarze i badacze literatury XX i XXI wieku i Tłumacze arcydzieł literatury w odrodzonej Rzeczpospolitej.

Bibliografia

Źródła

Dąbrowska M., „Kilka myśli, co nienowe”, Muzeum Literatury, sygn. 2025, k. 95–106.

Dąbrowska M., Rozmowa oniemiałych, maszynopis w dwóch redakcjach w Muzeum Literatury, sygn. 2025, t. II, k. 83–95.

List M. Dąbrowskiej do S. Stempowskiego z 28 kwietnia 1945 roku, Muz. Lit., sygn. 2050, t. V, k. 109–112.

Literatura

Dąbrowska M., 1946, Teatr w starodawnej Polsce, „Warszawa”, nr 5, s. 2; nr 6, s. 2; przedruk w: eadem, 1956, Myśli o sprawach i ludziach, Warszawa.

Gałęzowski M., 2005, Wierni Polsce. Ludzie konspiracji piłsudczykowskiej 1939–1947, Warszawa.

Gałęzowski M., 2013, Przeciw dwóm zaborcom. Polityczna konspiracja piłsudczykowska w kraju w latach 1939–1947, Warszawa.

Głębicka E., 2021, Sprawy Czesława Miłosza w zapiskach osobistych Marii Dąbrowskiej i Anny Kowalskiej, „Tematy i Konteksty”, nr 11 (16).

Mitzner P., 1998, Mój ojciec – konspirator, „Zeszyty Historyczne”, z. 125.

Pazyra S., 1970, Z dziejów książki polskiej w czasie drugiej wojny światowej, Warszawa.

Snyder T., 2008, Henryk Józewski i polsko-sowiecka rozgrywka o Ukrainę, Kraków.

Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie

Pobrania

Opublikowane

2021-12-20

Jak cytować

1.
GŁĘBICKA, Ewa. „Myśli o państwie” i „Kilka myśli, co nienowe”. Zagadki okupacyjnej publicystyki Marii Dąbrowskiej. Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie [online]. 20 grudzień 2021, T. 20, nr 2, s. 153–172. [udostępniono 5.7.2025]. DOI 10.12775/SE.2021.0025.

Numer

Tom 20 Nr 2 (2021): Poza historią literatury: nieznane archiwalia, inedita, problemy recepcji

Dział

Artykuły, dokumenty, manuskrypty

Licencja

Prawa autorskie (c) 2021 Ewa Głębicka

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 679
Liczba cytowań: 0