Listy Józefa Wittlina do Stefanii Kossowskiej
DOI:
https://doi.org/10.12775/SE.2015.024Słowa kluczowe
Stefania Kossowska, Józef Wittlin, twórczość epistolarna, literatura emigracyjnaAbstrakt
Bogata twórczość epistolarna Józefa Wittlina w znacznej części została opublikowana na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat. Znamy listy poety m.in. do Romana Brandstaettera, Witolda Gombrowicza, Wacława Iwaniuka, Jarosława Iwaszkiewicza, Zofii Starowieyskiej-Morstinowej, Juliusza Sakowskiego, Tymona Terleckiego, Aleksandra Wata oraz zebrane przez Tadeusza Januszewskiego w tom 82 listy do różnych adresatów (m.in do Stefana Żeromskiego, Żuławskiej Juliana Tuwima, Ludwika H. Morstina Stanisława Balińskiego). W 2014 r. ukazał się w opracowaniu Janusza Olejniczaka obszerny zbiór zatytułowany "Listy do redaktorów „Wiadomości”, w którym opublikowano 23 listy z lat 1969–1975 Wittlina do ostatniej redaktorki tygodnika – Stefanii Kossowskiej (1909–2003). Ich rękopisy znajdują się w Archiwum „Wiadomości”, przekazanym przed laty przez Kossowską do Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Lecz znajomość Wittlina z Kossowską trwała o wiele dłużej i jest poświadczona korespondencją. Podczas mojego pobytu w Londynie w marcu 1987 r. Stefania Kossowska przekazała mi kopertę z listami i kartami Wittlina do siebie z lat 1963–1974. Wobec opublikowania innych listów pisarza do Kossowskiej wydaje się uzasadniona również edycja korespondencji przechowywanej w moim archiwum. Listy te pozwalają uściślić wiele faktów związanych z biografią pisarza. W wypadku pisarstwa Wittlina listy są czymś znacznie ważniejszym niż tylko komentarzem do jego dzieł poetyckich, prozatorskich, eseistycznych czy translatorskich, są względem tej twórczości wysokiej komplementarne; niejednokrotnie powstawały zamiast esejów, na marginesie lektur, przeżyć, przemyśleń. Sukcesywnie ogłaszane większe lub mniejsze bloki listów autora "Soli ziemi" dają jedynie przedsmak tego, czym w przyszłości będzie lektura edycji całej korespondencji pisarza ułożonej w porządku chronologicznym.
Bibliografia
Gombrowicz – walka o sławę. Korespondencja część pierwsza: Józef Wittlin, Jarosław Iwaszkiewicz, Artur Sandauer, 1996, układ, przedmowy, przypisy J. Jarzębski, Kraków.
Kulisy Twórczości. Listy 14 pisarzy emigracyjnych do Juliusza Sakowskiego 1945–1977, 1980, Paryż.
Listy Józefa Wittlina do Zofii Starowieyskiej-Morstinowej, 1996, podał do druku i przypisami opatrzył B. Mamoń, „Kresy”, nr 1.
Odojewski W., 1973, Zasypie wszystko, zawieje, Paryż.
Odpocząć od zgiełku. Listy Józefa Wittlina do Zofii Starowieyskiej-Morstinowej, 1996, oprac. B. Mamoń, „Tygodnik Powszechny”, nr 9.
Samotność słowa. Z listów do Wacława Iwaniuka. (Józef Wittlin, Kazimierz Wierzyński, Aleksander Janta-Połczyński, 1995, oprac. i wstępem opatrzył L. M. Koźmiński, Lublin 1995.
Terlecki T., Józef Wittlin, 2014, Listy 1944–1976, oprac., przypisami i posłowiem opatrzyła N. Taylor-Terlecka, Warszawa.
Wat A., Korespondencja, część druga, 2005, wybrała, oprac., przypisami i posłowiem opatrzyła A. Kowalczykowa, Warszawa 2005.
Wittlin J., 1996, Listy, wstęp i oprac. T. Januszewski, Warszawa.
Wittlin J., 1997, Listy do Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów, podał do druku P. Kądziela, „Twórczość”, nr 2.
Wittlin J., 2014, Listy do redaktorów „Wiadomości”, oprac. i przypisami opatrzył J. Olejniczak, konsultacja edytorska B. Dorosz, Toruń.
Zajączkowski R., 2012, Korespondencja między Józefem Wittlinem a Romanem Brandstaetterem, „Tematy i Konteksty”, nr 2.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2016 Sztuka Edycji
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 450
Liczba cytowań: 0