Miasta prywatne w sieci miejskiej Wielkopolski XV–XVI wieku

Authors

  • Marek Słoń Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

DOI:

https://doi.org/10.12775/RDSG.2016.SI.05

Keywords

Wielkopolska, miasta, późne średniowiecze, XVI w.

Abstract

Celem artykułu jest ukazanie roli miast prywatnych na tle sieci miejskiej województw kaliskiego i poznańskiego w XV i XVI w. Dla XV stulecia dokonano podziału ośrodków na cztery kategorie z wykorzystaniem kryteriów ilościowych i jakościowych. Dla schyłku wieku XVI zaproponowano rozwinięcie wyliczeń Jacka Wiesiołowskiego na podstawie szerszej podstawy źródłowej. Zestawienie wyników tych dwóch zabiegów posłużyło do ich wzajemnej weryfikacji oraz wskazania zmian w sieci miejskiej XVI stulecia. Spojrzenie przez pryzmat dokonanej klasyfikacji na tę sieć oraz na dynamikę procesu lokacyjnego zamyka niniejsze rozważania.

Author Biography

Marek Słoń, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

Marek Słoń – dr hab., profesor Instytutu Historii PAN, gdzie kieruje Zakładem Atlasu Historycznego. Zainteresowania badawcze: dzieje miasta i jego religijności, edytorstwo źródeł, historia osadnictwa i geografia historyczna, Wielkopolska w XVI w. Opublikował m.in.: Szpitale średniowiecznego Wrocławia, Warszawa 2000; Entrate stabili in un’economia instabile. Le strategie economiche degli ospedali dell’Europa centrale nel Medioevo: l’esempio di Breslavia, w: Le interazioni fra economia e ambiente biologico nell’Europa preindustriale, secc. XIII–XVIII, wyd. S. Cavaciocchi, Firenze 2010, s. 423–436; Miasta podwójne i wielokrotne w średniowiecznej Europie, Wrocław 2011; Fundatio civitatis. Städtische Lokation und kirchliches Stiftungsprogramm in Breslau, Krakau und Posen, w: Rechtsstadtgründungen im mittelalterlichen Polen, wyd. E. Mühle, Köln–Weimar–Wien 2011, s. 107–126; Pryncypia edytorstwa źródeł historycznych w dobie rewolucji cyfrowej, „Studia Źródłoznawcze” 53, 2015, s. 155–161.

References

Atlas historyczny Polski. Rejestry poborowe województwa kaliskiego w XVI w., red. M. Słoń, „Atlas Źródeł i Materiałów do Dziejów Dawnej Polski” 2, 2015, Atlasfontium.pl.

Atlas historyczny Polski. Rejestry poborowe województwa poznańskiego w XVI w., red. M. Słoń, „Atlas Źródeł i Materiałów do Dziejów Dawnej Polski” 3, 2015, Atlasfontium.pl.

Bieniaszewski A., Latzke J., Rejestr poboru cyzy z miast Wielkopolski w latach 1462–1465, PH, t. 68, 1977, s. 541–553.

Bogucka M., Samsonowicz H., Dzieje miast i mieszczaństwa w Polsce przedrozbiorowej, Wrocław 1986.

Kłoczowski J., Klöster und Orden im mittelalterlichen Polen, Osnabrück 2013, s. 236–303.

Łaski J., Liber benefi ciorum archidyecezyi gnieźnieńskiej, t. 1–2, wyd. J. Łukowski, J. Korytkowski, Gniezno 1880–1881.

Nowacki J., Dzieje archidiecezji poznańskiej, t. 2: Archidiecezja poznańska w granicach historycznych i jej ustrój, Poznań 1964, s. 650–665.

Rutkowski H., Podatek „koronacja” w Polsce na początku XVI wieku, w: tenże, Fundamenta historiae. Pisma wybrane, oprac. M. Zbieranowski, M. Słoń, Warszawa 2014, s. 53–70.

Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, red. T. Jurek, www.slownik.ihpan.edu.pl.

Volumina constitutionum, t. 1, vol. 1: 1493–1526, wyd. S. Grodziski, I. Dwornicka, W. Uruszczak, Warszawa 1996, s. 350–362.

Widawski J., Miejskie mury obronne w Państwie Polskim do początku XV w., Warszawa 1973.

Wiesiołowski J., Dominikanie w miastach wielkopolskich w okresie średniowiecza, w: Studia nad historią dominikanów w Polsce 1222–1972, t. 1, red. J. Kłoczowski, Warszawa 1975, s. 199–215.

Wiesiołowski J., Sieć miejska w Wielkopolsce XIII–XVI wieku. Przestrzeń i społeczeństwo, KHKM, t. 28, 1980, nr 3, s. 385–395.

Wyrobisz A., Rola miast prywatnych w Polsce XVI–XVII wieku, PH, t. 65, 1974, s. 19–46.

Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych

Downloads

Published

2016-12-01

How to Cite

1.
SŁOŃ, Marek. Miasta prywatne w sieci miejskiej Wielkopolski XV–XVI wieku. Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych. Online. 1 December 2016. Vol. 77, pp. 93-123. [Accessed 5 July 2025]. DOI 10.12775/RDSG.2016.SI.05.

Issue

Vol. 77 (2016): Special Issue

Section

Artykuły (Articles)

Stats

Number of views and downloads: 619
Number of citations: 0