Wpływ rodu Schaffgotschów na kształt przestrzenny i architektoniczny miast Gryfowa Śląskiego i Mirska w średniowieczu i nowożytności

Radosław Gliński

DOI: http://dx.doi.org/10.12775/RDSG.2016.SI.04

Abstrakt


Treść referatu dotyczy roli rodu Schaffgotschów w kształtowaniu układu przestrzennego i charakteru architektonicznego miast prywatnych: Gryfowa Śląskiego i Mirska. Analizie został poddany układ urbanistyczny i zabudowa miast przed i po włączeniu ich do dóbr omawianej rodziny. Podjęto też próbę oceny stosunków łączących przedstawicieli komun miejskich i ich właścicieli. W efekcie ukazano sieć powiązań o charakterze oficjalnym i nieformalnym między nimi, które pozytywnie wpłynęły na rozwój gospodarczy miast. Wykazano też znikome zainteresowanie Schaffgotschów ingerencją w przestrzeń i zabudowę analizowanych ośrodków.

Słowa kluczowe


urbanistyka; architektura; miasta prywatne; Schaffgotschowie; Gryfów Śląski; Mirsk

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Bachmiński J., Gryfów, Gryf, Lubomierz, Wrocław–Warszawa–Kraków 1964.

Bergmann J.G., Beschreibung und geschichte der Stadt Friedeberg am Queis, Hirschberg 1829.

Deutschländer G., Die Stadt- und Schlosskirche zu Dessau – ein Ort symbolischer Interaktion zwischen Hof und Bürgerschaft?, w: Symbolische Interaktion in der Residenzstadt des Spätmittelalters und der Frühen Neuzeit, red. G. Deutschländer, M. von der Höh, A. Ranft, Berlin 2013, s. 200–219.

Dziurla H., Eysymontt J., Smigla H., Studium historyczno-urbanistyczne miasta Gryfowa Śląskiego, Wrocław 1960, mps, archiwum NID o/Wrocław,

sygn. PDNH 153.

Eysymontt R., Kod genetyczny miasta. Średniowieczne miasta lokacyjne Dolnego Śląska na tle urbanistyki europejskiej, Wrocław 2009.

Götz-Mueller C., Die katholische Pfarrkirche zu Friedeberg/Isergeb. und ihre Filialkirchen: eine Führung, Breslau 1939.

Frankowska M., Rybka I., Studium historyczno-urbanistyczne miasta Gryfowa Śląskiego woj. jeleniogórskie, t. 1–5, Wrocław 1981, mps, archiwum NID o/Wrocław, sygn. PDNH 154–158.

Hoffmann H., Katolische Pfarrkirche zu St. Hedwig, Greiffenberg Schlesien, Breslau 1939.

Höh M. von der, Stadt und Grafenhof in Stolberg/Harz im 15. Jahrhundert, w: Der Hof und die Stadt. Konfrontation, Koexistenz und Integration in Spätmittelalter und Früher Neuzeit, 9. Symposium der Residenzen-Kommission, Halle an der Saale, 25.–28. September 2004, red. W. Paravicini, J. Wettlaufer, Ostfi ldern 2006, s. 487–511.

Kołomański R., Wyniki prac archeologicznych przeprowadzonych w 1991 r. w trakcie zakładania gazociągu na ul. Wojska Polskiego i pl. Wolności w Gryfowie woj. jeleniogórskie, Jelenia Góra 1992, mps, archiwum WUOZ we Wrocławiu, delegatura w Jeleniej Górze, sygn. 67/ARCH/.

Kuzio-Podrucki A., Schaffgotschowie. Zmienne losy śląskiej arystokracji, Bytom 2007.

Luge J.G., Chronik der Stadt Greiffenberg in Schlesien, Greiffenberg 1861.

Müller M., Die Bildwerdung des Fürsten. Das Verhältnis von Realpräsenz und medialer Fiktion als Aufgabe symbolischer Kommunikation in den höfi schen Bau- und Bildkünsten des 15. und 16. Jahrhunderts, w: Symbolische Interaktion in der Residenzstadt des Spätmittelalters und der Frühen Neuzeit, red. G. Deutschländer, M. von der Höh, A. Ranft, Berlin 2013, s. 27–63.

Olczak M., Dzieje Gryfowa Śląskiego i zamku Gryf, Warszawa 2001.

Paravicini W., Ranft A., Über Hof und Stadt, w: Der Hof und die Stadt. Konfrontation, Koexistenz und Integration in Spätmittelalter und Früher Neuzeit, 9. Symposium der Residenzen-Kommission, Halle an der Saale, 25.–28. September 2004, red. W. Paravicini, J. Wettlaufer, Ostfi ldern 2006, s. 13–18.

Simon G., Simon H., Die Geschichte der reichsständischen Hauses Ysenburg und Büdingen, w: Die Geschichte des Ysenburg-Büdingen’schen Landes, t. 1, Frankfurt am Main 1865.

Wagner H., Provinz Oberhessen. Kreis Büdingen, Darmstadt 1890.

Wereszczyński W., Proces rozbudowy majątku Gotsche II Schoffa, założyciela rodu z Chojnika i Gryfa (cz. 1), „Rocznik Jeleniogórski” 34, 2002, s. 49–74.

Wereszczyński W., Proces rozbudowy majątku Gotsche II Schoffa, założyciela rodu z Chojnika i Gryfa (cz. II), „Rocznik Jeleniogórski” 35, 2003, s. 41–154.

Wereszczyński W., Proces rozbudowy majątku Gotsche II Schoffa, założyciela rodu Schaffgotschów z Chojnika i Gryfa (cz. III – podsumowanie), „Rocznik Jeleniogórski” 38, 2006, s. 11–59.

Wettlaufer J., Zwischen Konfl ikt und Symbiose. Überregionale Aspekte der spannungsreichen Beziehung zwischen Fürstenhof und Stadt im späten Mittelalter und in der frühen Neuzeit, w: Der Hof und die Stadt. Konfrontation, Koexistenz und Integration in Spätmittelalter und Früher Neuzeit, 9. Symposium der Residenzen-Kommission, Halle an der Saale, 25.–28. September 2004, red. W. Paravicini, J. Wettlaufer, Ostfi ldern 2006, s. 19–33.

Zimmermann E., Greiffenberger Leinenkaufl eute in vier Jahrhunderten, Gorlitz 1938.

Zoltz T., Informelle Zusammenhänge zwischen Hof und Stadt, w: Informelle Strukturen bei Hof: Ergebnisse des gleichnamigen Kolloquiums auf der Moritzburg bei Dresden, 27. bis 29. September 2007, red. R. Butz, Berlin 2009, s. 157–168.


Refbacks

  • There are currently no refbacks.

Partnerzy platformy czasopism