„Naród bez broni”. Niechęć do służby wojskowej w II Rzeczypospolitej z przyczyn religijnych

Remigiusz Kasprzycki

DOI: http://dx.doi.org/10.12775/KH.2019.126.1.03

Abstrakt


Przedwojenną Polskę zamieszkiwało kilkadziesiąt tysięcy adwentystów, baptystów, badaczy Pisma Świętego, zielonoświątkowców, a także wielu innych przedstawicieli mniejszych wyznań chrześcijańskich. Wielu spośród członków tych wspólnot religijnych literalnie odczytywało słowa Pisma Świętego. Przesłanie biblijne oznaczało dla nich bezkompromisowy sprzeciw wobec służby wojskowej z bronią w ręku. Niektórzy nie zgadzali się również na złożenie przysięgi wojskowej.

 

Pre-war Poland was inhabited by dozens tens of thousands of Adventists, Baptists, Bible Students, Pentecostalists, as well as members of many other minor Christian Churches. A large number of those believed in the inerrancy of the literal Scriptures and insisted the Bible was literally true which meant for them an uncompromising objection against military service with the use of arms. Some also objected to their swearing of the military oath.


Słowa kluczowe


II Rzeczpospolita; związki wyznaniowe; służba wojskowa

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Bednarczyk Krzysztof, Historia zborów baptystów w Polsce do 1939 roku, „Słowo Prawdy”, Warszawa 1997.

Bisztyga Kazimierz, Sekty i sekciarze, Wydawnictwo Księży Jezuitów, Kraków 1934.

Brzechczyn Krzysztof, Między odrzuceniem a akceptacją. Próba analizy modelowej ewolucji postaw społecznych wobec kościoła baptystycznego w Polsce, „Przegląd Religioznawczy” 2000, 2, s. 137–158.

Brzechczyn Krzysztof, Obraz Rosji Sowieckiej na łamach baptystycznego miesięcznika „Słowo Prawdy”, w: Polski protestantyzm w czasach nazizmu i komunizmu, red. Jarosław Kłaczkow, Adam Marszałek, Toruń 2009.

Drugi powszechny spis ludności z dn. 9 XII 1931 r. Mieszkania i gospodarstwa domowe. Ludność polska, Warszawa 1938.

Górski Edward, Wolski Zygmunt, Anarchistyczne tendencje badaczy Pisma Świętego, Sandomierz 1932.

Grelewski Stefan, Sekty religijne w Polsce, Radom 1933.

Grelewski Stefan, Wykład. Baptyści i adwentyści. III. Zielonoświątkowcy, „Żywe Słowo” [1934], 22.

Grelewski Stefan, Wyznania protestanckie i sekty religijne w Polsce współczesnej. Zarys stanu prawnego wyznań religijnych w Polsce, Diecezjalny Zakład Graficzno-Drukarski, Lublin 1937.

Janiszewski Przemysław, Wizerunek niekatolika na łamach „Rycerza Niepokalanej” w latach 1922–1939, „Baptystyczny Przegląd Teologiczny” 4–5, 2008–2010, Warszawa 2012.

Kozyra Waldemar, Polityka administracyjna ministrów spraw wewnętrznych Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1918–1939, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2009.

Mackiewicz Józef, Bunt rojstów, Kontra, London 2002 (reprint z 1938 r.).

Michulec Robert, Ku wrześniowi 1939. Zbrojne ramię sanacji, Armagedon, Gdynia 2009.

Mierzwa Janusz, Starostowie Polski międzywojennej. Portret zbiorowy, Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”, Kraków 2012.

Odziemkowski Janusz, Armia i społeczeństwo II Rzeczypospolitej, Bellona, Warszawa 1996.

Pełczyński Grzegorz, Ewangeliczni chrześcijanie-baptyści w Rosji i Związku Radzieckim, „Sensus Historiae” 4, 2011, 3, s. 75–97.

[Russell Charles Taze], Wykłady z Pisma Świętego. Walka Armagieddonu, Londyn–Melbourne–Warszawa 1923.


Refbacks

  • There are currently no refbacks.

Partnerzy platformy czasopism