The assess of the ecological functioning of urban ecosystems of Białystok using the methods of monitoring with lichens
DOI:
https://doi.org/10.12775/v10090-011-0042-3Keywords
lichens, bioindicators, monitoring with lichens, trace elements, Białystok, Poland NEAbstract
The paper attempts to assess the ecological functioning of urban ecosystems of Białystok using the bioindication methods - lichen response to gaseous pollutants originating mainly from the transport and combustion of fossil fuels in power plants and household furnaces. To assess the degree of air pollution by sulfur dioxide (SO2) in the area of the city of Białystok, three lichen-indicative methods were used: 1. floristic approach, 2. method of participation of morphological forms, and 3. chemical analytical method involving the analysis of the chemical composition of trace elements (Pb, Ni, Cu, Zn, Fe) in the thallus of Hypogymnia physodesReferences
Blanco O., Crespo A., Divakar P. K., Esslinger T. L., Hawksworth D. L. & Lumbsch H. T., 2004, Melanelixia and Melanohalea, two new genera segregated from Melanelia (Parmeliaceae) based on molecular and morphological data, Cambridge University Press Copyright, Mycol. Res. 108 (8): 873-884.
Bok G. (ed.), 2010, Nadzwyczajne zagrożenia środowiska województwa białostockiego [Extraordinary threat to the environment of the Białystok region], Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Białymstoku, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Białystok.
Bystrek J., 1997, Podstawy lichenologii [The basics lichenology], Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie- Skłodowskiej, Lublin.
Fabiszewski J., Brej T. & Bielecki K., 1983, Fitoindykacja wpływu huty miedzi na środowisko biologiczne [Fitoindication impact copper smelter on the biological environment], Ossolineum, Prace Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego, B 207: 1-110.
Fałtynowicz W., 1995, Wykorzystanie porostów do oceny zanieczyszczenia powietrza. Zasady, metody, klucze do oznaczania wybranych gatunków [The using lichens to assess air pollution. The principles, methods, keys for the determination of selected species], Wydawnictwo Fundacja Centrum Edukacji Ekologicznej Wsi, Krosno.
Fałtynowicz W., Izydorek I. & Budzbon E., 1991, The lichen flora as bioindicator of air pollution of Gdańsk, Sopot and Gdynia, Monogr. Bot. 73: 1-52.
Garty J., 2001, Biomonitoring atmospheric heavy metals with lichens: theory and application, Critical Reviews in Plant Sciences 20 (4): 309-371.
Garty J., Kauppi M. & Kauppi A., 1997, The infuence of air pollution on the concentration of airborne elements and on the production of stress-ethylene in the lichen Usnea hirta (L.) Weber em. Mot. transplanted in urban sites in Oulu, N Finland, Arch. Environ. Contam. Toxicol. 32: 285-290.
Halonen P., Hyvärinen M. & Kauppi M., 1993, Emission related and repeated monitoring of element concentrations in the epiphytic lichen Hypogymnia physodes in a coastal area, W Finlandia, Ann. Bot. Fennici 30: 251-261.
Hawksworth D. L. & Rose F., 1970, Qualitative scale for estimating sulphur dioxide air pollution in England and Wales using epiphytic lichens, Nature 227: 145-148.
Hyvärinen M., Soppela K., Halonen P. & Kauppi M., 1993, A review of fumigation experiments on lichens, Aquilo Ser. Bot. 32: 21-31.
Jachnik E., 2006, Glony - bioindykatory zanieczyszczenia ekosystemu wodnego [Algae - bioindicators of aquatic ecosystem pollution], Aura 12: 26-27.
Jóźwiak M., 2007, Kumulacja metali ciężkich i zmiany morfologiczne w plechach porostu Hypogymnia physodes (L.) Nyl. [Accumulation of heavy metals and morphological changes in lichen thalli of Hypogymnia physodes (L.) Nyl.], Kieleckie Towarzystwo Naukowe, Kielce, Monitoring Środowiska Przyrodniczego 8: 51-56.
Kepel A., 1999, Porosty Poznania jako wskaźnik zanieczyszczenia atmosfery, Rozprawa doktorska (manuskrypt) [Lichens of Poznań as an indicator of atmospheric pollution, PhD Thesis (manuscript)], Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań.
Kiszka J., 1977, Wpływ emisji miejskich i przemysłowych na florę porostów (Lichenes) Krakowa i Puszczy Niepołomickiej [The effect of urban and industrial emissions on the flora of lichens (Lichenes) of Kraków and Niepołomnicka Forest], Wydawnictwo Naukowe WSP w Krakowie, Prace Monogr. 19: 5-137.
Kiszka J., 1990, Lichenoidykacja obszaru województwa krakowskiego [Lichenoidication the province of Kraków], Stud. Ośr. Dokument. Fizjogr. 18: 201-212.
Kiszka J., 1998, Lichen flora as indicative of the environmantal degradation in the Czarna Wisełka and Biała Wisełka catchments, [in:] S. Wróbel (ed.), Environmental degradation of the Czarna Wisełka and Biała Wisełka catchments, Western Carpathians, Studia Natura 44: 53-71.
Kiszka J., 1999, Porosty (Lichenes) oraz warunki bioekologiczne Przemyśla [Lichens and bioecological conditions of Przemyśl], Arboretum Bolestraszyce 6: 1-86.
Kłos A., 2007, Porosty - biowskaźniki i biomonitory zanieczyszczenia środowiska [The lichens - biomarkers and biomonitores of environmental pollution], Chemia. Dydaktyka, Ekologia, Metrologia 12.1-2: 61-77.
Kondracki J., 2002, Geografia regionalna Polski [The regional geography of Poland], Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Kozik R., 1970, Porosty miasta Tarnowa i okolicy [The lichens of the city Tarnów and its surroundings], Fragmenta Floristica et Geobototanica, Supplement 6 (2): 361-381.
Matwiejuk A., 2007, Porosty Białegostoku, jako wskaźniki zanieczyszczenia atmosfery [The lichens of Białystok as an indicators of atmospheric pollution], Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok.
Nash T. H. III, 1989, Metal tolerance in lichens, [in:] A. J. Shaw (ed.), Heavy Metal Tolerance in Plants: Evolutionary Aspects, CRC Press, Boca Raton: 119-131.
Nash T. H. III & Gries C., 2002, Lichens as bioindicators of sulfur dioxide, Symbiosis 33 (1): 1-22.
Nash T. H. III & Wirth V. (eds.), 1988, Lichens, bryophytes and air quality, Bibliotheca Lichenologica 30: 231-267.
Nimis P. L. & Purvis O. W., 2002, Monitoring lichens as indicators of pollution, [in:] P. L. Nimis, C. Scheidegger, P. A. Wolseley (eds.), Monitoring with Lichens - Monitoring Lichens, NATO Science Series, IV Earth and Environmental Sciences 7: 7-10.
Nimis P. L., Scheidegger C. & Wolseley P. A. (eds.), 2002, Monitoring with Lichens - Monitoring Lichens, NATO Science Series, IV Earth and Environmental Sciences 7: 1-403.
Nylander W., 1866, Les lichens du Jordin du Luxembourg [The lichens of Jordin of Luxemburg], Bull. Soc. Bot. France 13: 364-372.
Orange A., James P. W. & White F. J., 2001, Microchemical methods for the identification of lichens, British Lichen Society, London.
Puszkar L., 1997, Ocena lichenoindykacyjna zanieczyszczeń powietrza w rejonie Puław [Lichenoindication assessment of air pollution in the vicinity of Puławy], Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa, Puławy (rozprawa habilitacyjna), Dział Wydawnictw Naukowych, Puławy.
Richardson D. H. S., 1992, Pollution monitoring with lichens, Naturalists’ Handbooks 19, Richmond Publishing Co., Ltd. Slough, England.
Rocznik Statystyczny Województwa Podlaskiego [Statistical Yearbook of Podlaskie Voivodship], 2009, Urząd Statystyczny w Białymstoku, Białystok.
Rydzak J., 1953, Rozmieszczenie i ekologia porostów miasta Lublina [Distribution and ecology of lichens from Lublin], Annales UMCS, Sec. C 8 (9): 233-356.
Santesson R., Moberg R., Nordin A., Tønsberg T. & Vitikainen O., 2004, Lichen-forming and lichenicolous fungi of Fennoscandia, Museum of Evolution, Uppsala University.
Sauberer A., 1951, Die Verteilung rindenbewohnender Flechten in Wien ein bioklimatisches Grosstadtproblem [The distribution of lichens in Vienna, a big city problem bioclimatic], Wetter Leben 3: 116-121.
Sernander R., 1926, Stockholm’s Nature, Almquist and Wiksells, Uppsala & Stockholm.
Świergosz R., Sawicka-Kapusta K., Nyholm N. E. I., Zwolińska A. & Orkisz A., 1998, Effects of environmental metal pollution on breeding populations of pied and collared flycatchers in Niepołomice Forest, Southern Poland, Environmental Pollution 102: 213-220.
Ustawa, 2001, Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku o prawie ochrony środowiska, Dz. U. Nr 62 (z dnia 20 czerwca 2001 r.), poz. 627 [Act of 2001, Act of 27 April 2001 of Environmental Protection. Journal of Laws no. 62 (of 20 June 2001), pos. 627].
Wilkoń-Michalska J., Głazik N. & Kalińska A., 1988, Porosty miasta Torunia [The Lichens of Toruń town], Acta Univ. N. Copernici 63, Biologia 29: 209-253.
Vaarna V. V., 1934, Helsingin kaupungin puiden ja pensaiden jäkäläkasvisto [The Lichens of trees and shrubs of Helsinki town], Annales Bot. Soc. Zool.-Bot. Fenn. Vanamo 5 (6): 1-32.
Zimny H., 2006, Ekologiczna ocena stanu środowiska - bioindykacja i biomonitoringu [Ecological assessment of the environment - biomonitoring and bioindication], Agencja reklamowo-wydawnicza Arkadiusz Grzegorczyk, Warszawa.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
Stats
Number of views and downloads: 909
Number of citations: 0
