Muzeum w etnografii. Wokół nauczania muzealnictwa w ramach antropologii i etnologii

Abstrakt

Tekst skonstruowany na podstawie kwerendy internetowej na temat współczesnej recepcji w nauce zwanej etnografią/etnologią/antropologią problematyki muzealniczej. Porównując polskie i zagraniczne ośrodki antropologii akademickiej spróbuję pokazać czy w ogóle lub jak ta tematyka istnieje w akademickich planach zajęć, jaki panuje w nich trend, co wydaje się istotne, na jakie zagadnienia zwraca się uwagę.
W polskiej antropologii (Uniwersytety w Warszawie, Wrocławiu, Poznaniu, Łodzi, Toruniu) widać niestety tendencje do zmniejszania roli muzealnictwa w nauczaniu dyscypliny. Inaczej jest tylko na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W tekście zestawiam polskie przedmioty z muzealnictwa na kierunkach etnologii i antropologii z różnymi ośrodkami
antropologii na wiodących uniwersytetach na świecie (Columbia University, Cambrige University, Yale University, Oxford, Københavns Universitet).
Wszystkie te przykłady wybrane przypadkowo, pokazują jednak jak ściśle we współczesnej antropologii i etnologii plasuje się wśród wielu innych zagadnień perspektywa muzeologiczna. Studia powinny być tak zorganizowane aby dać narzędzia do zajmowania się różnymi już specjalistycznymi problemami, także z tymi, które zawierają się w codziennej pracy w muzeach – czyli obcowaniu, poznawaniu i reinterpretacji kultur tradycyjnych odległych w czasie i przestrzeni oraz oczywiście także kultury współczesnej. Jak widać po przytoczonych przykładach możliwości jest tutaj wiele, zwrócę jednak uwagę na to, że muzealnictwo etologiczne i antropologiczne musi być nauczane w całym kontekście innych dziedzin. Specjalizacje są potrzebne i niezbędne, ale w pracy muzeologicznej potrzeba wielkiej kreatywności, otwartości i erudycji. Ciągle rosnąca rola muzeów w przestrzeni
społeczno-kulturowej staje się stałym wyzwaniem dla antropologów. Zarówno od strony badawczej nad sposobami prezentacji dziedzictwa, jak i od strony czysto praktycznej – sposobów prowadzenia muzeów, tworzenia i rozwijania kolekcji, umiejętności prowadzenia dyskursu, eksplikacji wiedzy antropologicznej, konceptualizacji dziedzictwa, itp.