Museum history of royal straw gates from Belorusian Polesie
DOI:
https://doi.org/10.12775/ZWAM.2022.9.15Keywords
Polesie, iconostatis, royal gates, uniatism, weaving, straw, folk artAbstract
The article focuses on the history and anthropological aspect of the museification of straw gates - unique monuments of sacred art and folk art of the first third of the 19th century, originating in the rural churches of Western Polesie (within the area of Belarus and Ukraine). The stories of their discovery, study, museification and restoration were accompanied by a desire to save and preserve unique wickerwork made of rye straw for posterity. As a result of museification, unique artifacts have acquired symbolic values and significance of a unique cultural phenomenon of Belarus.
References
Muzeum w Grodnie
: Muzeum w Grodnie, t. 2 za rok 1924, Grodno: Drukarnia Kasy Samopomocy w Wilnie.
Owens-Celli Morgyn Geoffry
: Wheat Weaving and Straw Craft, Asheville, N.C: Lark Books; New York: Sterling Pub.
Габрусь Тамара
: «Усё ж вядзе яна людства да неба…» Да дня нараджэння мастацтвазнаўцы Элеаноры Вецер (1932–2011), „Роднае слова”, nr 6, s. 85–87.
Гродненские епархиальные ведомости
: „Гродненские епархиальные ведомости”, nr 50/51, s. 410.
Дзесяць стагоддзяў мастацтва
: Дзесяць стагоддзяў мастацтва Беларусі = Десять веков искусства Беларуси = Ten Centuries of Art in Belarus: з музейных, прыватных збораў і карпаратыўнай калекцыі ААТ „Белгазпрамбанк”. Kаталог выстаўкі, 27.03–10.07.2014, Мінск: Чатыры чвэрці.
Ильин Александр
: Полесский и черниговский историк-краевед о. Константин Карпинский, „Гістарычная брама”, nr 1(26), http://brama.brestregion.com/index26.shtml; data odczytu: 17.04.2022.
К-скій К.
: Соломенные царские врата (Археологическая заметка), „Гродненские епархиальные ведомости”, nr 24–25, s. 356–361.
Кацар Міхаіл
: Белорусская ССР. Искусство стран и народов мира. Архитектура. Живопись. Скульптура. Графика. Декоративное искусство. Краткая художественная энциклопедия, gł. red. Б. И. Иогансон, t. 1, Москва: Советская энциклопедия 1962, s. 170.
Лабачэўская Вольга
: Беларускі куток у Парыжы: экспазіцыя БССР на Сусветнай выстаўцы дэкаратыўнага мастацтва і мастацкай прамысловасці 1925 года, [w:] Аўтэнтычны фальклор: праблемы захавання, вывучэння, ўспрымання (памяці антраполага Зінаіды Мажэйка): зб. навук. прац, Мінск: БДУКМ, s. 35–38.
: Мастацтва дзеля славы Божай: саламяныя іканастасныя вароты і царкоўна-культавыя прадметы, Мінск: Беларуская навука.
Лось-Залужная Алена
: Рукатворны шэдэўр з вёскі Лемяшэвічы, „Мастацтва Беларусі”, nr 11, s. 56.
Марозава Светлана
: Уніяцкая царква ў этнакультурным развіцці Беларусі (1596–1839 гады), Гродна: ГрДУ.
Минская старина
: Минская старина, „Труды Минского церковного историко-археологического комитета”, nr 2 [Минск].
Павадыр
: Павадыр па Менскай краёвай выстаўцы. Старасьвеччына. Мастацтва. Выстаўка 10 Арміі, Менск: Друк і выданне газэты 10-й Арміі.
Флікоп-Світа Галіна
: Іканастасы і алтары грэка-каталіцкіх храмаў Беларусі ХVII — першай трэці ХІХ ст., Мінск: Беларуская энцыклапедыя.
Черепица Валерый
: Архиепископ Гродненский Михаил Ермаков (1862–1929): новые штрихи к биографии, [w:] Гродна і гродзенцы: дзевяць стагоддзяў гісторыі (да 800-годдзя горада): матэрыялы Міжнар. навук. канф., Гродна: ГрДУ, s. 435–446.
Strony internetowe
Гродзенскі дзяржаўны гісторыка-археалагічны музей. Царскія іканастасныя вароты — http://museum-grodno.by/pages/carskya-ikanastasnyya-varoty.html; data odczytu: 17.04.2022.
Śnieżko Aleksander. Wspomnienie o Józefie Jodkowskim, http://pawet.net/library/history/bel_history/_books/jodkowski/Wspomnienie_o_J%C3%B3zefie_Jodkowskim.html; data odczytu: 17.04.2022.
Z dziejów Komisji opieki nad zabytkami sztuki i kultury w powiecie Grodzieńskim (1920–1923), Harodnia. com — https://harodnia.com/pl/grodno%E2%80%93wczoraj/625%20j; data odczytu: 17.04.2022.
Bibliografia (Transliteracja)
Čerepica Valeryj
: Arhiepiskop Grodnenskij Mihail Ermakov (1862–1929):novye štrihi k biografii, [w:] Grodna ì grodzency: dzevâcʹ stagoddzâǔ gìstoryì (da 800-goddzâ gorada): matèryâly Mìžnar. navuk. kanf., Grodna: GrDu, s. 435–446.
Dzesâcʹ stagoddzâǔ mastactva
: Dzesâcʹ stagoddzâǔ mastactva Belarusì = Desâtʹ vekov iskusstva Belarusi = Ten centuries of art in Belarus: z muzejnyh, pryvatnyh zboraǔ ì karparatyǔnaj Kalekcyì AAT „Belgazprambank”: katalog vystaǔkì, 27.03–10.07.2014, Mìnsk: Čatyry čvèrcì.
Flìkop-Svìta Galìna
: Ìkanastasy ì altary grèka-katalìckìh hramaǔ Belarusì XVII — peršaj trècì XÌX st., Mìnsk: Belaruskaâ èncyklapedyâ.
Gabrusʹ Tamara
: „Usë ž vâdze âna lûdstva da neba…” Da dnâ naradžènnâ mastactvaznaǔcy Èleanory Vecer (1932–2011), „Rodnae slova”, nr 6, s. 85–87.
Grodnenskie eparhialʹnye vedomosti
: “Grodnenskie eparhialʹnye vedomosti”, nr 50/51, s. 410.
Ilʹin Aleksandr
: Polesskij i černigovskij istorik-kraeved o. Konstantin Karpinskij, „Gìstaryčnaâ brama”, nr 1(26), http://brama.brestregion.com/index26.shtml; data odczytu: 17.04.2022.
K-skìj K.
: Solomennye carskie vrata (Arheologičeskaâ zametka), „Grodnenskie eparhialʹnye vedomosti”, nr 24–25, s. 356–361.
Kacar Mìhaìl
: Belorusskaâ SSR. Iskusstvo stran i narodov mira. Arhitektura. Živopisʹ. Skulʹptura. Grafika. Dekorativnoe iskusstvo: Kratkaâ hudožestvennaâ ènciklopediâ, gł. red. B. I. Ioganson, t. 1, Moskva: Sov. ènciklopediâ 1962, s.170.
Labačèǔskaâ Volʹga
: Belaruskì kutok u Paryžy: èkspazìcyâ BSSR na Susvetnaj vystaǔcy dèkaratyǔnaga mastactva ì mastackaj pramyslovascì 1925 goda, [w:] Aǔtèntyčny falʹklor: prablemy zahavannâ, vyvučènnâ, ǔsprymannâ (pamâcì antrapolaga Zìnaìdy Mažèjka). Zb. navuk. prac, Mìnsk: BDUKM, s. 35–38.
: Mastactvadzelâ slavy Božaj: salamânyâ ìkanastasnyâ varoty ì carkoǔna-kulʹtavyâ pradmety, Mìnsk: Belaruskaâ navuka.
Losʹ-Zalužnaâ Alena
: Rukatvorny šèdèǔr z vëskì Lemâšèvìčy, „Mastactva Belarusì”, nr 11, s. 56.
Marozava Svetlana
: Unìâckaâ carkva ǔ ètnakulʹturnym razvìccì Belarusì (1596–1839 gady), Grodna: GrDu.
Minskaâ starina
: Minskaâ starina, „Trudy Minskogo cerkovnogo istoriko-arheologičeskogo komiteta”, nr 2 [Minsk].
Muzeum w Grodnie
: Muzeum w Grodnie, t. 2 za rok 1924, Grodno: Drukarnia Kasy Samopomocy w Wilnie.
Owens-Celli Morgyn Geoffry
: Wheat Weaving and Straw Craft, Asheville, N.C: Lark Books; New York: Sterling Pub.
Pavadyr pa Menskaj kraëvaj vystaǔcy
: Pavadyr pa Menskaj kraëvaj vystaǔcy. Starasʹveččyna. Mastactva. Vystaǔka 10 Armìì, Mensk: Druk ìvydanne gazèty 10-j Armìì.
Strony internetowe (Transliteracja)
Grodzenskì dzâržaǔny gìstoryka-arhealagìčny muzej. Carskìâ ìkanastasnyâ varoty —
http://museum-grodno.by/pages/carskya-ikanastasnyya-varoty.html; data odczytu: 17.04.2022.
Śnieżko Aleksander. Wspomnienie o Józefie Jodkowskim — http://pawet.net/library/history/bel_history/_books/jodkowski/Wspomnienie_o_J%C3%B3zefie_Jodkowskim.html; data odczytu: 17.04.2022.
Z dziejów Komisji opieki nad zabytkami sztuki i kultury w powiecie Grodzieńskim (1920 —1923) https://harodnia.com/pl/grodno-wczoraj/625 j; data odczytu: 17.04.2022.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2023 Katarzyna Waszczyńska; Olga Łobaczewska
![Creative Commons License](http://i.creativecommons.org/l/by-nd/4.0/88x31.png)
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
- The authors give the publisher (Polish Ethnological Society) non-exclusive license to use the work in the following fields:
- recording of a Work / subject of a related copyright;
- reproduction (multiplication) Work / subject of a related copyright in print and digital technique (ebook, audiobook);
- marketing of units of reproduced Work / subject of a related copyright;
- introduction of Work / object of related copyright to computer memory;
- dissemination of the work in an electronic version in the formula of open access under the Creative Commons license (CC BY - ND 4.0).
- The authors give the publisher the license free of charge.
- The use of the work by publisher in the above mentioned aspects is not limited in time, quantitatively nor territorially.
Stats
Number of views and downloads: 183
Number of citations: 0