Przysposobienie i absorpcja

Strategie wobec niemieckiego dziedzictwa w szczecińskich i wrocławskich muzeach

Autor

DOI:

https://doi.org/10.12775/ZWAM.2021.8.04

Abstrakt

Artykuł omawia formy prezentacji przedwojennego dziedzictwa niemieckiego w wybranych muzeach Wrocławia i Szczecina: Centrum Historii Zajezdni we Wrocławiu, Muzeum Miejskim Wrocławia, Muzeum Narodowe w Szczecinie — Centrum Dialogu Przełomy oraz Muzeum Historii Szczecina. Autorzy analizują wyłaniające się z wystaw wizje wspólnoty i relacji polsko-niemieckich. Zwrócono również uwagę na reakcje afektywne, jakie wywołują tworzone narracje oraz wybrane środki wyrazu – przedmioty/rekwizyty – które są wykorzystywane do konstruowania wystaw. Wreszcie autorzy proponują koncepcje adopcji i absorpcji i stosują je do definiowania formuł reprezentacji dziedzictwa.

Biogramy autorów

Katarzyna Maniak - Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Doktorka, antropolożka kultury, asystentka w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej UJ. Obecnie współrealizuje projekt poświęcony post-konfliktowemu dziedzictwu na terenach przyłączonych do Polski po II wojnie. Jest członkinią grupy Homo[Lab]orans skupionej na badaniach dziedzictwa pracy. Interesują ją teorie i praktyki eksponowania dziedzictwa kulturowego, społeczne oddziaływanie dziedzictwa oraz aktywizm instytucji kultury. 

Anna Kurpiel - Uniwersytet Wrocławski

dr, etnolożka i antropolożka kultury, adiunktka w Katedrze Nauk Społecznych Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich Uniwersytetu Wrocławskiego. Naukowczyni wizytująca na uniwersytetach w Lipsku i Montrealu. Badania terenowe prowadzi w Polsce (na Dolnym Śląsku i Pomorzu) oraz w Republice Północnej Macedonii. Autorka książki Cztery nazwiska, dwa imiona. Macedońscy uchodźcy wojenni na Dolnym Śląsku. Wiceprezeska Fundacji Ważka, współzałożycielka Dolnośląskiego Archiwum Tradycji. Interesuje się dziedzictwem kulturowym, szczególnie na terenach (post)migracyjnych, tranzytowych oraz antropologią pamięci.

Bibliografia

Ashworth Gregory, Graham Brian, Tunbridge John

: Pluralising Pasts: Heritage, Pluralising Pasts: Heritage, Identity and Place in Multicultural Societies, London: Ann Arbor Pluto Press.

Kobielska Maria

: Muzeum narracyjne — muzeum doświadczeniowe. Uwagi terminologiczne, „Teksty Drugie. Teoria literatury, krytyka, interpretacja”, nr 4.

Kucharski Wojciech

: Czy narracje muzealne są zakorzenione w badaniach nad historią lokalną. Przykład Centrum Historii Zajezdnia we Wrocławiu, [w:] Bliska historia. O badaniach historii lokalnej i regionalnej, red. P. Wiszewski, Warszawa: PWN.

Kuchcińska-Kurcz Agnieszka (red.)

: Miasto sprzeciwu — miasto protestu, Szczecin: Muzeum Narodowe w Szczecinie.

Kurz Iwona

: Wagon, [w:] Ślady Holokaustu w imaginarium kultury polskiej, red. J. Kowalska-Leder, P. Dobrosielski, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.

Lehrer Erica

: Od „społeczności dziedzictwa kulturowego” do „społeczności uwikłania”, [w:] Różnicowanie narodowego „my”: Kuratorskie marzenia, red. R. Sendyka, E. Lehrer, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Liskowacki Artur

: Szczecin z widokiem na morze,„Herito” nr 5, http://www.herito.pl/artykuly/szczecin-z-widokiem-na-moze--3, [dostęp: 13.02.2019].

Macdonald Sharon

: Museums, National, Postnational and Transcultural Identities, “Museum and Society”, 1(1), s. 1-16.

Mason Rhiannon, Galani Areti, Lloyd Katherine, Sayner Joanne

: Experiencing mixed emotions in the museum: empathy, affect, and memory in visitors’ responses to histories of migration, [w:] Emotion, Affective Practices, and the Past in the Present, red. L. Smith, M. Wetherell, G. Campbell, London, New York: Routledge.

Mazur Zbigniew

: Wokół niemieckiego dziedzictwa kulturowego na Ziemiach Zachodnich i Północnych, Poznań: Instytut Zachodni.

Musekamp Jan

: Między Stettinem a Szczecinem: metamorfozy miasta od 1945 do 2005. Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje.

Purchla Jacek, Komar Żanna

: Kłopotliwe dziedzictwo? Architektura Trzeciej Rzeszy w Polsce, Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury.

Thum Gregor

: Obce miasto — Wrocław 1945 i potem. Wrocław: Via Nova. Tunbridge John, Ashworth Gregory

: Dissonant Heritage. The Management of the Past as a Resource in Conflict, Wiley,

Chichester.

Wetherell Margaret, Smith Laurajane, Campbell Gary,

: Introduction: Affective heritage practices, [w:] Emotion, Affective Practices, and the Past in the Present, red. L. Smith, M. Wetherell, G. Campbell, London New York: Routledge.

Ziębińska-Witek Anna

: Muzealizacja komunizmu w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Źródła internetowe:

http://fundacja-karpowicz.org/spod-tynku-patrzy-breslau

Zbiór Wiadomości do Antropologii Muzealnej

Pobrania

Opublikowane

2021-12-29

Jak cytować

1.
MANIAK, Katarzyna & KURPIEL, Anna. Przysposobienie i absorpcja: Strategie wobec niemieckiego dziedzictwa w szczecińskich i wrocławskich muzeach. Zbiór Wiadomości do Antropologii Muzealnej [online]. 29 grudzień 2021, nr 8, s. 47–64. [udostępniono 10.12.2025]. DOI 10.12775/ZWAM.2021.8.04.

Numer

Nr 8 (2021)

Dział

Artykuły naukowe

Licencja

Prawa autorskie (c) 2021 Katarzyna Maniak, Anna Kurpiel

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:

a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;

b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);

c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;

d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;

e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 4.0).

 2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.

3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 548
Liczba cytowań: 0