Schyłek prometeizmu (1935–1940)

Autor

DOI:

https://doi.org/10.12775/STW.2020.04.01

Abstrakt

Nadrzędnym celem artykułu jest uświadomienie znaczenia kampanii polskiej dla realizacji idei prometejskiej w upadającej II Rzeczypospolitej. Z punktu widzenia historiografii kwestią dyskusyjną nadal pozostaje data zmierzchu polskiego prometeizmu. Proponowana periodyzacja dotyczy na przykład roku 1932 – daty paktu o nieagresji między Polską a ZSRS – lub 1935 – daty śmierci Józefa Piłsudskiego. Najbardziej jednak oczywistym terminem wydaje się wrzesień 1939 roku, czyli data inwazji III Rzeszy na Polskę. Po ataku ZSRS 17 września 1939 roku władze Polski były zmuszone opuścić terytorium państwa. Uwarunkowania sprzyjające szerzeniu idei prometejskiej wyraźnie poprawiły się w latach 1939–1940, dlatego właśnie ogląd polityki polskich władz wobec Związku Sowieckiego w okresie 1935–1940 jest tak interesujący.

Biogram autora

Dr Wojciech Łysek

Politolog, doktorat otrzymał za pracę „Kwestia narodowościowa w polityce wschodniej obozu piłsudczykowskiego: stan, ewolucja, spuścizna” (2017). Współpracownik w międzynarodowym projek­cie badawczym „La Grande più 100 anni” (2014–2017). Od grudnia 2018 roku zajmuje stanowisko adiunkta w Instytucie Studiów Po­litycznych PAN. Od 2019 roku sekretarz w projekcie „Laboratorium im. prof. Richarda Pipesa” realizowanym przez ISP PAN, w ramach programu DIALOG (nr 0032/2019). Jego zainteresowania badawcze skupiają się na państwach powstałych po rozpadzie ZSRSoraz na polskiej polityce wschodniej. W 2021 roku zostanie opublikowa­na jego książka „Zadanie Polski jest na Wschodzie”. Polityka piłsud­czyków wobec nierosyjskich narodowości byłego Cesarstwa Rosyjskiego (1921–1940).

Wybrane publikacje
The Federal Idea in Poland in the Interwar Period: Idealism or Pragmatism?, „Politeja” nr 51 (2017); Józef Piłsudski wobec wschodniego sąsiedztwa do 1918 roku, „Przegląd Wschodni” t. 14, nr 58 (2019); Aktualność rozważań Juliusza Mieroszewskiego na temat geopolitycznego znaczenia Niemiec w Europie Środkowo-Wschodniej, w: Uwarunkowania sąsiedztwa Polski i Ukrainy – przezwyciężanie trudności we wzajemnych relacjach, red. T Astramowicz-Leyk, Y. Turchyn (2019); Richard Pipes: A Life Against the Tide (1923–2018) / Richard Pipes. Życie pod prąd (1923–2018), „Studia Polityczne” t. 47, nr 4 (2019).

Studia nad Totalitaryzmami i Wiekiem XX

Pobrania

Sklep wydawnictwa:

Przejdź do sklepu

Opublikowane

2025-09-21

Jak cytować

1.
ŁYSEK, Wojciech. Schyłek prometeizmu (1935–1940). Studia nad Totalitaryzmami i Wiekiem XX [online]. 21 wrzesień 2025, T. 4, s. 12–33 (PL), 308. [udostępniono 30.12.2025]. DOI 10.12775/STW.2020.04.01.

Numer

Tom 4 (2020)

Dział

Artykuły

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.

  • Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
  • Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
  • Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony

PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 39
Liczba cytowań: 0