Skip to main content Skip to main navigation menu Skip to site footer
  • Registracija
  • Prijava
  • Language
    • Čeština
    • Deutsch
    • English
    • Español (España)
    • Français (France)
    • Français (Canada)
    • Hrvatski
    • Italiano
    • Język Polski
    • Srpski
    • Українська
  • Menu
  • Home
  • Trenutni broj
  • Archives
  • O časopisu
    • O časopisu
    • Prijave priloga
    • Časopis uređuju
    • Privacy Statement
    • Kontakt
  • Registracija
  • Prijava
  • Language:
  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Français (Canada)
  • Hrvatski
  • Italiano
  • Język Polski
  • Srpski
  • Українська

Studia Pigoniana

Trzy spotkania z Andriejem Siniawskim. Paryż – Genewa – Kraków (1987–1993)
  • Home
  • /
  • Trzy spotkania z Andriejem Siniawskim. Paryż – Genewa – Kraków (1987–1993)
  1. Home /
  2. Archives /
  3. Svezak 4 Br. 4 (2021): Studia Pigoniana /
  4. Articles

Trzy spotkania z Andriejem Siniawskim. Paryż – Genewa – Kraków (1987–1993)

Autor(i)

  • Grzegorz Przebinda Uniwersytet Jagielloński w Krakowie https://orcid.org/0000-0001-9581-0214

DOI:

https://doi.org/10.12775/SP.2021.011

Sažetak

Powyższy esej wspomnieniowo-literacki opowiada o moich trzech spotkaniach z Andriejem Siniawskim (1927–1997), znanym szeroko w swoim czasie pisarzem i krytykiem literackim, najpierw tworzącym oficjalnie w ZSRR pod własnym nazwiskiem, a następnie, od 1959, nielegalnie na Zachodzie pod pseudonimem „Abram Terc”. Od 1973 Siniawski-Terc przebywał nieodwołalnie na emigracji we Francji. W pierwszej części swego tekstu opowiadam o transgranicznych – zza komunistycznej „żelaznej kurtyny” na Zachód – kontaktach krakowskiej „podziemnej” „Arki” i odrębnie wielkiego polskiego rusycysty Andrzeja Drawicza (1932–1997) z rosyjskimi pisarzami na emigracji w Paryżu (przede wszystkim z Iriną Iłowajską-Alberti, Natalią Gorbaniewską, Władimirem Maksimowem i właśnie Andriejem Siniawskim). W tejże pierwszej części rekonstruuję z żywej jeszcze, na szczęście, pamięci własnej moje pierwsze spotkanie – w 1987 w Fontenay-aux-Roses pod Paryżem – z Andriejem Siniawskim i Marią Rozanową, jego żyjącą do dziś, żoną i współpracowniczką. W części drugiej eseju opowiadam o moim następnym spotkaniu z pisarzem w 1988 w Genewie, podczas międzynarodowej konferencji poświęconej Milenium Chrztu Rusi Kijowskiej. W części zaś trzeciej piszę o spotkaniu, które miało miejsce już w Krakowie w listopadzie 1993, dwa lata po upadku ZSRR. Owocem tego ostatniego spotkania stał się wywiad z Siniawskim i Rozanową dla „Tygodnika Powszechnego”, przygotowany prawie trzydzieści lat temu wespół z Andrzejem Romanowskim, a publikowany poniżej z moim współczesnym komentarzem.

Author Biography

Grzegorz Przebinda, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Prof. dr hab. Grzegorz Przebinda – filolog, rusycysta, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, autor dziewięciu książek, ponad 350 artykułów i esejów w języku polskim, rosyjskim, angielskim, francuskim, czeskim, ukraińskim, białoruskim, fińskim. W latach 2012–2020 rektor Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Stanisława Pigonia w Krośnie (od 1 maja 2020 – Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie). W 1991 uhonorowany Nagrodą Polcul za „współpracę polsko-rosyjską w walce o demokrację”. W 2016 wraz z żoną Leokadią Anną i synem Igorem opublikował przekład Mistrza i Małgorzaty z filologicznym komentarzem. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2015) oraz Medalem Gloria Artis (2018). Ostatnio współredagował – wraz z Bartoszem Gołąbkiem i Wojciechem Gruchałą – zbiorową monografię Gustaw Herling-Grudziński. Między Wschodem a Zachodem (Krosno 2020). Obecnie przygotowuje dwie książki – angielskojęzyczną monografię o rosyjskiej myśli filozoficznej od Piotra Czaadajewa do Władimira Sołowjowa oraz opatrzony komentarzami cykl rozmów z pisarzami rosyjskimi z okresu 1987–2019.

References

ARKA. Wybór 10–12. Kraków – 1985. Eseistyka. Krytyka. Literatura, 1986, red. M. Chudecki, W. Sikora, Aktis, Paryż.

«Belaya kniga» o dele pisateley Andreya Sinyavskogoi Yuliya Danielya, 1967, Possev-Verlav, Frankfurt/Main.

Cywiński H. [Przebinda G.], 1987, Historia pewnej utopii, „Arka”, nr 19.

Drawicz A., 1980, Inna Rosja, NOWA, Warszawa.

Drawicz A., 1987, Żyj długo i bądź sobą Abramie Tercu, „Arka”, nr 17.

Gertsen A.I., 1954–1960, Sobraniye sochiniyeniy v tridtsati tomakh. Moskva: Izdatel’stvo Akademii Nauk SSSR, 1954–1960, t. 10: Byloye i dumy 1852–1868, chast’ V (1956), t. 5: Pis’ma iz Frantsii i Italii 1847–1852 (1955).

Herling-Grudziński G., 2018, Dziennik pisany nocą, vol. 2. 1982–1992, [w:] G. Herling-Grudziński, Dzieła zebrane, red. W. Bolecki, t. 8, Wydawnictwo Literackie, Kraków.

Iłowajska-Alberti I., 1986, Uwagi wstępne redaktora naczelnego „Russkoj Mysli”, „Arka”, nr 13.

Jak Polak z Rosjaninem... Rozmowa z Natalią Gorbaniewską, rozmawiał G. Przebinda, 1994, „Tygodnik Powszechny”, 30 I, nr 5 (2315).

Leszkowski M. [Maleszka L.], 1985, Stan wojenny na łamach „Russkoj Mysli”, „Arka”, nr 11.

Literatura i demokracja: bezpieczne i niebezpieczne związki, 1995, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa.

M.G. [Maleszka L.], 1987, „Rosyjska Mysl” i polski czytelnik, „Arka”, nr 18.

Mal’tsev Yu., 1967, Vol’naya russkaya literatura 1955–1975, Possev-Verlav, Frankfurt/Main.

Michnik A., 2013, Stalin wiecznie żywy, „Gazeta Wyborcza”, 25 V. URL: https://wyborcza.pl/magazyn/7,124059,13975516,stalin-zabija-noca.html (dostęp 19.08.2021).

Przebinda G., 1986, Apokalipsa Włodzimierza Sołowjowa, „Znak”, R. 38, nr 11–12 (384–385).

Przebinda G., 1988, Cło czy cenzura?, „Tygodnik Powszechny”, 27 XI, nr 48 (2057).

Przebinda G., 1988, L’accueil fait à la pensée de Vladimir Solov’ew en Allemagne et dans les pays germanophones 1889–1953, „Cahiers du Monde russe et soviétique” (numer specjalny: Le Christianisme Russe: entre millenarisme d’hier et soif spirituelle d’aujourd’hui), vol. XXIX (3–4), Juillet–Decembre, Paris. URL: https://www.persee.fr/doc/cmr_0008-0160_1988_num_29_3_2160 (dostęp: 19.08.2021).

Przebinda G., 1989, Włodzimierz Sołowjow i Mikołaj Fiodorow. Dwie koncepcje eschatologiczne, „Slavia Orientalis”, nr 3–4.

Rozmowa z G. Herlingiem-Grudzińskim, rozmawiał B. Sonik, 1987, „Arka”, nr 19.

Sąd idzie! Stenogram z procesu A. Siniawskiego i J. Daniela (A. Terca i M. Arżaka). Moskwa, Luty 1966, 1966, Instytut Literacki, Paryż.

Sergeyeva L., 2019, Triumvirat, [w:] L. Sergeyeva, Zhizn’ okazalas’ dlinnoy, AST, Moskva.

Siniawski A., 1995, Dlaczego piszemy, przeł. J. Darczewska, [w:] Literatura i demokracja. Bezpieczne i niebezpieczne związki, Wydawnictwo Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa.

Siniawski A., 1993, Klęska zwycięstwa, przeł. I. Lewandowska, „Gazeta Wyborcza”.

Sinyavskiy A., 1988, Apofeoz knigi, „Cahiers du Monde russe et soviétique” (numer specjalny: Le Christianisme Russe: entre millenarisme d’hier et soif spirituelle d’aujourd’hui), vol. XXIX (3–4), Juillet–Decembre, Paris. www.persee.fr/issue/cmr_0008-0160_1988_num_29_3 (dostęp: 19.08.2021).

Sinyavskiy A., 1998, Pochemu my vse-taki pishem? Iskusstvo b’yetsya o neokonchatel’nost’ rechi, „Khranit’ vechno” (Andrey Sinyavskiy), Spetsialnoye prilozheniye k „NG”, fevral’, nr 1.

Szczukin W., 1993, Trudne zmagania z przeszłością (Powieść Abrama Terca „Dobranoc”), [w:] Emigracja i tamizdat. Szkice o współczesnej prozie rosyjskiej, red. L. Suchanek, Universitas, Kraków.

Terc A., 1959, Sąd idzie, Anonim, Co to jest realizm socjalistyczny?, przeł. z rosyjskiego J. Łobodowski, przedm. G. Herling-Grudziński, Instytut Literacki, Paryż.

Terlecki R., 1990, Moja historia „Arki”, „Arka”, nr 30.

Terts A., 1984, Spokoynoy nochi. Roman, Sintaksis, Parizh.

Wat A., 1981, Czytając Terca, [w:] A. Wat, Ewokacja, Wydawnictwo KOS, Kraków.

Woźniak A., 2004, Ułuda i cud. W świecie sztuki Andrieja Siniawskiego – Abrama Terca, Wydawnictwo KUL, Lublin.

Zabytoye pis’mo Vladimira Solov’yeva, 1989, publikatsiya G. Pshebindy, perevod Z. Yur’yevoy i A. Tyurina, „Novyy zhurnal”, N’yu-York, kn. 174.

Studia Pigoniana

Downloads

  • pdf (Język Polski)

Objavljeno

2021-12-02

How to Cite

1.
PRZEBINDA, Grzegorz. Trzy spotkania z Andriejem Siniawskim. Paryż – Genewa – Kraków (1987–1993). Studia Pigoniana. Online. 2 prosinac 2021. Vol. 4, no. 4, pp. 205-225. [Accessed 6 srpanj 2025]. DOI 10.12775/SP.2021.011.
  • ISO 690
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Download Citation
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Broj časopisa

Svezak 4 Br. 4 (2021): Studia Pigoniana

Rubrika

Articles

License

Copyright (c) 2021 Grzegorz Przebinda

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

Stats

Number of views and downloads: 447
Number of citations: 0

Search

Search

Browse

  • Kazalo autora
  • Issue archive

User

User

Trenutni broj

  • Atom logotip
  • RSS2 logotip
  • RSS1 logotip

Informacije

  • Za čitatelje
  • Za autore
  • Za knjižničare

Newsletter

Subscribe Unsubscribe

Jezik / Language

  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Français (Canada)
  • Hrvatski
  • Italiano
  • Język Polski
  • Srpski
  • Українська
Gore

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partners

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Nicolaus Copernicus University Accessibility statement Shop