Stanisław Pigoń wobec dyskursu regionalności

Apstrakt

Autor podejmuje problem obecności wiejskich, chłopskich wątków we współczesnym dyskursie
regionalności (tzw. małych ojczyzn). Osoba profesora Stanisława Pigonia, wybitnego
uczonego i myśliciela, jest doskonałym łącznikiem z tradycją i aksjologią wsi, która nadal
wpływa na poczucie tożsamości i zakorzenienia oraz stan świadomości wspólnot lokalnych.
Tekst sytuuje tę problematykę na tle historycznym, wiąże ją z kształtowaniem się w XIX
wieku na wsi nowej świadomości narodowej i społecznej, z ożywieniem politycznym i kulturalnym.
Omawia w związku z tym zarówno rolę wielkich wydarzeń historycznych (np.
powstanie wiejskiej legendy Tadeusza Kościuszki jako chłopskiego przywódcy), jak i wielkich
przywódców ruchu ludowego (np. Wincentego Witosa i Macieja Rataja) w szerzeniu postaw
obywatelskich i patriotycznych. Dzięki temu polski chłop stał się Polakiem. Autor śledzi też
wielkie zmiany w kulturze i świadomości wsi w okresie dwudziestolecia międzywojennego
i w czasach powojennych. Zwraca uwagę na aktualność przesłania Stanisława Pigonia, że
pochodzenie wiejskie, lokalna kultura, gwara i tradycja jest wielką wartością, ważnym elementem
poczucia tożsamości lokalnej i narodowej.