Русь и её святые в славянском учении Иоанна Павла II. Между историей и настоящим
DOI:
https://doi.org/10.12775/SP.2020.003Ključne riječi
dziedzictwo średniowiecznej prawosławnej Rusi, święci bracia Cyryl i Metody, św. Benedykt, dawne dzieje i religia Białorusi, Ukrainy i Rosji, święci dawnej Rusi, Jan Paweł II, prawosławie, katolicyzm, ukraiński grekokatolicyzm, ekumenizm, wiara i kultura,Sažetak
Ruś i jej święci w słowiańskim nauczaniu Jana Pawła II. Między historią a dniem dzisiejszym
W tekście podjęto próbę syntetycznego opisu stosunku Jana Pawła II – „Papieża z Polski” – do
religijnej tradycji Rusi Kijowskiej, będącej dziś wspólnym dziedzictwem i przestrzenią duchowo
-historyczną dla Rosji, Ukrainy i Białorusi. Jan Paweł II, przyznając się do duchowego dziedzictwa
jagiellońskiej Rzeczpospolitej Obojga Narodów, głosił w swoich dokumentach, wypowiedziach,
pielgrzymkach i postawach życiowych „ekumenizm większej Europy”. Należą tutaj zarówno
katolicki Zachód i Europa Środkowowschodnia, mające za duchowego patrona św. Benedykta,
jak i prawosławna oraz greckokatolicka Europa Wschodnia, której patronują bracia Cyryl i Metody.
Polski papież często nawiązywał w tym kontekście do zasady „dwóch płuc chrześcijaństwa”,
sformułowanej w 1930 roku przez rosyjskiego poetę-symbolistę i myśliciela Wiaczesława Iwanowa.
W tym szerokim ekumenizmie – będącym podstawą wizji „Europy od Atlantyku aż po
Ural” polskiego Papieża – swe miejsce mogą odnaleźć zarówno katolicy obrządku łacińskiego
i grekokatolicy obrządku bizantyńskiego jak i prawosławni wszystkich narodów Europy Południowej i Wschodniej. W artykule zostało podkreślone, że ekumeniczna postawa Papieża z Polski
w szczególności wobec rosyjskiego prawosławia przyczyniła się do epokowego, pierwszego
w ogóle w dziejach spotkania papieża z moskiewskim patriarchą – stało się to 12 lutego 2016
roku w Hawanie na Kubie za sprawą papieża Franciszka I i moskiewskiego patriarchy Cyryla I.
References
Ablameyka S., 2000, Muchenicheskiy put’ Belorusskoy Grekokatolicheskoy Tserkvi, Vera i myśl’,
Moskva.
Acta Apostolicae Sedis, 1980, t. LXXII .
Basinskiy P., 2014, Brachnyy pir i smertnyy boy, „Rossiyskaya gazeta”, 12 V, nr 104(6376).
Boniecki A., 1990, Ojciec Święty u dziennikarzy, [w:] Idem, Notes rzymski, t. 3: lata 1986–1988,
Znak, Kraków.
Borgia G., 2016, Wezwani do braterskiej współpracy, Wiara.pl. Portal ludzi otwartych. URL:
http://papiez.wiara.pl/doc/2974002.Wezwani-do-braterskiej-wspolpracy.
Brünning A., 2004, Grzegorz Przebinda. »Większa Europa. Papież wobec Rosji i Ukrainy«,
„Osteuropa”, nr 54.
Bykov D., 2006, „Chayka”, proobraz Maydana, „Profil’ Ukraina”, nr 24(143).
Bykov D., 2019, Desyat’ imën pol’skoy literatury. Vybor Dmitriya Bykova. 03 dekabrya 2019, URL:
https://www.novayapolsha.pl/article/desyat-imen-polskoi-literatury-vybor-dmitriya-bykova/
Dialog mezhdu dvumya Tserkvami nalazhen: Benedikt XVI primet v Vatikane Mitropolita
Kirilla, 2006, „Izvestiya”, 16 V, URL: http://izvestia.ru/news/378138
Evdokimov P., 1991, Kobieta a zbawienie świata, W drodze, Poznań.
Fedotov G.P., 1985, Svyatyye Drevney Rusi (X–XI st.), YMCA-Press, Paris.
Gerbst O., 2014, Ioann Pavel II, URL: https://ok.ru/ioannpavel/topic/63093784305868
Hryniewicz W., 1993, Staroruska teologia paschalna w świetle pism św. Cyryla Turowskiego,
Verbinum, Warszawa.
Ioann Pavel II (Karol’ Voytyla), 2003, Sochineniya, t. 2: Entsikliki. O svyatom Ioanne Kresta.
Molitvennyye razmyshleniya. Rechi i propovedi. Poeziya. Prilozheniya, Izdatel’stvo Frantsiskantsev,
Moskva.
Ioann Pavel II, 1993, Yedinstvo v mnogoobrazii. Razmyshleniya o Vostoke i Zapade, Khristianskaya
Rossiya – Blagovest, Milan – Moskva.
Ivanov V., 1979, Sobraniye sochineniy, t. 3, Foyer Oriental Chrétien, Bryussel’.
Jackowski A., Sołjan I. (red.), 2005, Leksykon pielgrzymek Jana Pawła II, Wydawnictwo WAM,
Kraków.
Jan Paweł II, 1997, Listy pasterskie Ojca Świętego Jana Pawła II, Znak, Kraków.
Jan Paweł II, 1999, Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999. Przemówienia,
homilie, Znak, Kraków.
Jan Paweł II, 2001, „Chrystus drogą, prawdą, życiem”. Pielgrzymka Ojca Świętego na Ukrainę
–27 czerwca 2001, Wydawnictwo M, Kraków.
Jan Paweł II, 2001, Jesteśmy powołani, aby świadczyć o Chrystusie razem. 23 czerwca 2001 – Kijów.
Ceremonia powitalna na lotnisku, URL: http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_
ii/przemowienia/kijow_lotn_23062001.html
Khoruzhiy S.S., 1994, „Orientale Lumen”: kratko o teme i predystorii, „Voprosy filosofii”, nr 4.
Khozhdeniye Bogoroditsy po mukam 2004, [w:] Biblioteka literatury drevney Rusi, t. 3: XI – XII
veka, Nauka, Sankt-Peterburg.
Łużny R., 2008, Myśl słowiańska Jana Pawła II . Zbiór artykułów, Wydawnictwo KUL, Lublin.
Michalski A., 1991, Na gruzach totalitaryzmu. Rozmowy o odradzaniu się chrześcijaństwa
w Rosji, Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych, Warszawa.
Papa Ioann Pavel II, 1995, Perestupi’ porog nadezhdy, Arnoldo Mondadori Editore – Istina
i Zhizn', Milano – Moskva.
Pavel Yepiskop, 1994, Dekret o Vostochnykh Tserkvakh „Orientalium Ecclesiarum”, [w:] Dokumenty
II Vatikanskogo Sobora, Izdatel’stvo „Paoline”, Moskva.
Povest’ vremennykh let, 2004, [w:] Biblioteka literatury drevney Rusi, t. 1: XI – XII veka, Nauka,
Sankt-Peterburg.
Pozharskiy K., 2011, V Moskve otkryt Pamyatnik Ioannu Pavlu II, URL: www.ioannpavel.ru/
/10/31/542
Przebinda G., 2001, Większa Europa. Papież wobec Rosji i Ukrainy, Znak, Kraków.
Przebinda G., 2002, Rosyjscy katolicy wielu narodów. Jan Paweł II – wielki nieobecny w Rosji,
„Rzeczpospolita”, 30 IV, nr 101(6178).
Przebinda G., 2003, Tatarstan czeka na Papieża, „Tygodnik Powszechny”, 3 VIII, nr 31(2821).
Przebinda G., 2003, Rzym, Moskwa i Kazań. Jaka Rosja przyjmie Papieża?, „Tygodnik Powszechny”,
V, nr 19(2809).
Przebinda G., 2006, Jan Paweł II nie zdobył Kremla, „Gazeta Wyborcza”, 16–17 XII, nr 293(5300).
Przebinda G., 2008, Światłość przyćmiona, „Tygodnik Powszechny”, 13 IV, nr 15(3066).
Pshebinda Ґ., 2009, Mizh L’vovom i Krakovom ta Rimom. Tvorchi zustrichi Yosifa Slipogo
z Karolem Voytiloyu, [w:] Mova ridna, slovo ridne, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego,
Kraków.
Sedakova O., 2005, Totus tuus, „Kontinent. Literaturnyy, publitsisticheskiy i religioznyy
zhurnal”, nr 2(124).
Solzhenitsyn A., 1983, Otvet pol’skomu zhurnalu „Kul’tura”, [w:] Idem, Sobraniye sochineniy
v 20 tomakh, t. 10: Publitsistika. Stat’ i i rechi, YMCA-Press, Vermont – Parizh.
Terlikowski T.P., 2005–2006, Jan Paweł II wobec Rosji, „Teologia Polityczna”, nr 3.
Terlikowski T.P., 2016, Spotkanie w Hawanie – pośmiertny tryumf Casarolego, Fronda.pl, URL:
www.fronda.pl/a/terlikowski-spotkanie-w-hawanie-posmiertny-tryumf-casarolego,65949.html
Tverdislova Ye., 1995, Papa rimskiy Ioann Pavel II: literaturnyy portret, Academia, Moskva.
Vysotskiy V., 2008, Lektsiya o mezhdunarodnom polozhenii, prochitannaya chelovekom, posazhennym
na 15 sutok za melkoye khuliganstvo, svoim sokamernikam, [w:] Idem, Sobraniye
sochineniy v chetyrëkh tomakh, t. 2: Pesni 1971–1980, Vremya, Moskva.
Yevdokimov P., 2009, Zhenshchina i spaseniye mira: o blagodatnykh darakh muzhchiny i zhenshchiny,
Luchi Sofii, Minsk.
Downloads
Objavljeno
How to Cite
Broj časopisa
Rubrika
Stats
Number of views and downloads: 210
Number of citations: 0