Filozofowie personalistycznego przebudzenia: Karol Wojtyła i Tadeusz Styczeń

Authors

  • Alfred Marek Wierzbicki Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

DOI:

https://doi.org/10.12775/SP.2020.001

Keywords

osoba, moralność, personalizm, norma personalistyczna, doświadczenie moralne, intuicjonizm etyczny, etyka niezależna

Abstract

Artykuł stanowi rekonstrukcję formowania się lubelskiej personalistycznej szkoły etyki w myśli Karola Wojtyły i Tadeusza Stycznia jako jego ucznia i kontynuatora. Personalizm w kulturze, a zwłaszcza w filozofii XX wieku, jest odpowiedzią na kryzys człowieczeństwa. Formułując
normę personalistyczną jako podstawową normę moralności, Wojtyła dokonał przebudowy etyki chrześcijańskiej. Rozwijał filozofię osoby, aby jeszcze głębiej odsłonić aksjologiczne
podstawy etyki. Styczeń dokonał z kolei szeregu krystalizacji metaetycznych: uściślił pojęcie doświadczenia moralnego jako macierzystej sytuacji etyki, przedstawiał personalizm jako
konsekwentny intuicjonizm etyczny i wreszcie uściślał pojęcie etyki niezależnej w krytycznym i twórczym dialogu z myślą etyczną Tadeusza Kotarbińskiego i Tadeusza Czeżowskiego.

Author Biography

Alfred Marek Wierzbicki, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Dr hab. ks. Alfred Marek Wierzbicki – (ur. 1957), filozof, poeta, publicysta. W latach 2006–2014 dyrektor
Instytutu Jana Pawła II KUL i redaktor naczelny kwartalnika „Ethos”. W latach 2011–2019 kierownik Katedry
Etyki KUL. Główne obszary badań: etyka, antropologia, filozofia polityki, myśl Jana Pawła II, nowożytna i współczesna
filozofia włoska, związki literatury z filozofią. Autor książek: The Ethics of Struggle for Liberation. Towards
a Pesonalistic Interpretation of the Principle of Non-Violence (Frankfurt am Main 1992), Spotkania na placu (Lublin
2001), Wokół „Tryptyku rzymskiego” Jana Pawła II (Lublin 2003, redaktor); Filozofia a totalitaryzm. Augusta Del
Nocego interpretacja kryzysu moderny (Lublin 2005), Na ziemi w Lublinie (Lublin 2008), Nie lękajcie się! Chrystus
wie co jest w człowieku (Lublin 2009, redaktor), Polska Jana Pawła II, (Lublin 2011), Szeroko otwierał drzwi Kościoła
(Lublin 2016), Sacrum i profanum (Lublin 2017), Kruche dziedzictwo. Jan Paweł II od nowa (2018). Opublikował
11 tomików poetyckich.

References

Burgos J.M., 2018, An Intoduction to Personalism, The Catholic Univeristy of America Press, Washington D.C.

Czeżowski T., 1989, Etyka jako nauka empiryczna, [w:] Pisma z etyki i teorii wartości, Ossolineum, Wrocław.

Gałkowski J., 2017, Szkice z filozofii Karola Wojtyły, Instytut Jana Pawła II, Wydawnictwo Academicon, Lublin.

Jan Paweł II, 1979, Homilia na Placu Zwycięstwa. Warszawa 2 czerwca 1979, [w:] Pielgrzymka Jana Pawła II do Polski. Przemówienia. Dokumentacja. Tekst autoryzowany, Pallotinum, Poznań–Warszawa.

Jan Paweł II, 2001, List do Księdza Profesora Tadeusza Stycznia, [w:] A. Szostek (red.), A.M. Wierzbicki (red.), Codzienne pytania Antygony. Księga pamiątkowa ku czci Księdza Tadeusza Stycznia z okazji 70. Urodzin, Instytut Jana Pawła II KUL, Lublin.

Kant I., 1984, Uzasadnienie metafizyki moralności, przeł. M. Wartenberg, Państwowe Wydawnictwo

Naukowe, Warszawa.

Kotarbiński T., 1987, Zagadnienia etyki niezależnej, [w:] Pisma etyczne, Ossolineum, Wrocław.

Mounier E., 1961, Révolution personaliste et communautaire, Éditions du Seuil, Paris.

Ricoeur P., 1983, Meurt le personnalisme, revient la personne, „Esprit”, nr 1, s. 113–119.

Rosmini A., 1999, Zasady etyki, przeł. A.M. Wierzbicki, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin.

Seifert J., 2001, Szukamy prawdy ze szczerą miłością,

[w:] A.M. Wierzbicki, Spotkania na placu, Gaudium, Lublin.

Styczeń T., 2012, Problem możliwości etyki jako empirycznie uprawomocnionej i ogólnie ważnej

teorii moralności, Dzieła zebrane, t. 2, Towarzystwo Naukowe KUL, Instytut Jana Pawła II KUL, Lublin.

Styczeń T., 2012a, Etyka niezależna?, Dzieła zebrane, t. 2, Towarzystwo Naukowe KUL, Instytut Jana Pawła II KUL, Lublin.

Styczeń T., 2013, Objawiać osobę, Dzieła zebrane, t. 3, Towarzystwo Naukowe KUL, Instytut Jana Pawła II KUL, Lublin.

Styczeń T., 2015, Katedra etyki osierocona?, Dzieła zebrane, t. 6, Towarzystwo Naukowe KUL, Instytut Jana Pawła II, Lublin.

Styczeń T., 2015a, Antysemityzm – reguła czy wyjątek?, Dzieła zebrane, t. 6, Towarzystwo Naukowe KUL, Instytut Jana Pawła II, Lublin.

Styczeń T., Szostek A., 2012, Uwagi o istocie moralności, Dzieła zebrane, t. 2, Towarzystwo

Naukowe KUL, Instytut Jana Pawła II KUL, Lublin.

Swieżawski S., 2008, Geneza Lubelskiej Szkoły Filozoficznej, [w:] M. Filipiak (red.), A. Szostek

(red.), Obecność. Karol Wojtyła – Jan Paweł II w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Dar i odpowiedzialność, Instytut Jana Pawła II KUL, Lublin.

Weigel G., 1999, The Final Revolution. The Resistance Church and the Collapse of Communism, Oxford University Press, New York.

Wojtyła K., 1991, Człowiek w polu odpowiedzialności, Instytut Jana Pawła II, Rzym–Lublin.

Wojtyła K., 1991a, Zagadnienie podmiotu moralności, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin.

Wojtyła K., 1994, Podmiotowość i „to, co nieredukowalne” w człowieku, [w:] tenże, Osoba i czyn

inne studia antropologiczne, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin.

Wojtyła K., 1994a, Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin.

Wojtyła K., 2001, Miłość i odpowiedzialność, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin.

Wojtyła K., 2004, Przed sklepem jubilera, [w:] tenże, Poezje. Dramaty. Szkice. Tryptyk rzymski,

Wydawnictwo Znak, Kraków.

Wojtyła K., 2006, Wykłady lubelskie, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin.

Studia Pigoniana

Downloads

Published

2021-03-22

How to Cite

1.
WIERZBICKI, Alfred Marek. Filozofowie personalistycznego przebudzenia: Karol Wojtyła i Tadeusz Styczeń. Studia Pigoniana. Online. 22 March 2021. Vol. 3, no. 3, pp. 9-26. [Accessed 5 July 2025]. DOI 10.12775/SP.2020.001.

Issue

Vol. 3 No. 3 (2020): Studia Pigoniana

Section

Articles

Stats

Number of views and downloads: 451
Number of citations: 0