O zabytkoznawczych rezultatach wycieczki Stanisława Wyspiańskiego i Józefa Mehoffera do Krużlowej Wyżnej w sierpniu roku 1889
DOI:
https://doi.org/10.12775/SP.2021.009Abstract
The scientific and artistic trip of Stanisław Wyspiański and Józef Mehoffer was a continuation of over two weeks of studies of the historical monuments of the Sądecki, Gorlicki and Grybowski regions, which were organised and carried out in the summer of 1889 by Professor Władysław Łuszczkiewicz (1828-1900) together with six students from the School of Fine Arts in Kraków. Łuszczkiewicz’s excursion ended on 10 August 1889 in Bobowa, but the two most active participants decided to stay in the field and make their own inventories of the objects of historical value. In the course of this individual exploration of the villages of the foothills, Wyspiański and Mehoffer visited, among others, Krużlowa Wyżna, Mogilno, Korzenna Lipnica Wielka, Ptaszkowa and Królowa Górna, and made an inventory of objects of historial value in Grybów, which was their base for this study.
The several-day-long study of the wooden church in Krużlowa Wyżna resulted – apart from the pioneering iconographic and heraldic identifications, drawings and inventory descriptions – in the discovery of two fundamental artefacts: a late-medieval sculpture of the Virgin Mary with Child, known today as Madonna of Krużlowa, and a painting decoration of the Krużlowa church interior. The information about these artefacts, soon brought to Kraków by Mehoffer, aroused keen interest not only in Jan Matejko, but also in the members of the of Western Galician Conservators’ Circle. It is owing to their efforts that over the following years it was possible to carry out conservation and reconstruction work on the walls and ceilings of the Krużlowa church, as well as to acquire the priceless Madonna sculpture for the collection of the National Museum in Kraków. This would certainly not have happened if it had not been for the early pioneering work of Wyspiański and Mehoffer in making an inventory of the then unrecognised objects of historical value of the Foothills.
References
Dürr J., 1936, Dziennik rysunkowy Wyspiańskiego z wycieczki na Podkarpacie, „Ziemia”, R. 26, nr 10–11.
Kornecki M., 1989, O kilku zaginionych i utraconych rzeźbach gotyckich. Uwagi na tle dziejów sztuki średniowiecznej na Podkarpaciu, „Currenda”, R. 139, nr 4–6.
Łopatkiewicz P., Łopatkiewicz T., 2001, Stanisława Tomkowicza Inwentarz zabytków powiatu jasielskiego. Z rękopisów Autora wydali i własnymi komentarzami opatrzyli Piotr i Tadeusz Łopatkiewiczowie, Muzeum Narodowe w Krakowie, Kraków.
Łopatkiewicz P., Łopatkiewicz T., 2005, Stanisława Tomkowicza Inwentarz zabytków powiatu krośnieńskiego. Z rękopisów Autora wydali i własnymi komentarzami opatrzyli Piotr i Tadeusz Łopatkiewiczowie, Muzeum Narodowe w Krakowie, Kraków.
Łopatkiewicz P., Łopatkiewicz T., 2007, Stanisława Tomkowicza Inwentarz zabytków powiatu sądeckiego. Z rękopisów Autora wydali i własnymi komentarzami opatrzyli Piotr i Tadeusz Łopatkiewiczowie, t. 1–2, Muzeum Narodowe w Krakowie, Kraków.
Łopatkiewicz P., Łopatkiewicz T., 2008, Stanisława Tomkowicza Inwentarz zabytków powiatu limanowskiego. Z rękopisów Autora wydali i własnymi komentarzami opatrzyli Piotr i Tadeusz Łopatkiewiczowie, Muzeum Narodowe w Krakowie, Kraków.
Łopatkiewicz P., Łopatkiewicz T., 2018, Szkicownik Stanisława Wyspiańskiego z naukowo-
-artystycznej wycieczki w Sądeckie, Gorlickie i Grybowskie z roku 1889, „Szkicowniki uczniów krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych z naukowo-artystycznych wycieczek Władysława Łuszczkiewicza (1888–1891)”, t. 2, z. 1, Muzeum Narodowe w Krakowie, Kraków.
Łopatkiewicz P., Łopatkiewicz T., 2021, Szkicowniki Stanisława Wyspiańskiego z naukowo-
-artystycznej wycieczki w Grybowskie, Sądeckie i Tarnowskie z roku 1889, „Szkicowniki uczniów krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych z naukowo-artystycznych wycieczek Władysława Łuszczkiewicza (1888–1891)”, t. 2, z. 2–3, Muzeum Narodowe w Krakowie, Kraków.
Łopatkiewicz T., 2008, Naukowo-artystyczna wycieczka w Sądeckie z 1889 roku na tle zabytkoznawczej działalności Władysława Łuszczkiewicza i uczniów krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych, „Biblioteka Rocznika Sądeckiego”, t. 1, Nowy Sącz.
Puszet L., 1906, O posągu Matki Boskiej z kościoła w Krużlowej, [w:] Sprawozdania z posiedzeń Komisyi Historyi Sztuki, 22 czerwca 1899, „Sprawozdania Komisji Historii Sztuki”, t. 7.
Rydlowa M., 1994, Stanisław Wyspiański – listy zebrane, t. 1, Listy Stanisława Wyspiańskiego do Józefa Mehoffera, Henryka Opieńskiego i Tadeusza Stryjeńskiego, cz. 1: Listy, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Smolińska-Byczuk M., 2004, Młody Mehoffer, „Ars vetus et nova”, t. 13, Universitas, Kraków.
Tomkowicz S., 1891, Gothische Taufbecken aus der Umgegend von Sandez und Gorlice in Galizien, „Mittheilungen der K. K. Central-Commisson zur Erforschung und Erhaltung der Kunst und historischen Denkmale”, R. 17, Wiedeń.
Tomkowicz S., 1900, Inwentaryzacja zabytków Galicyi Zachodniej. Powiat grybowski, [w:] Teka Grona Konserwatorów Galicji Zachodniej, t. 1.
Tomkowicz S., 1900, Inwentaryzacja zabytków Galicyi Zachodniej. Powiat gorlicki, [w:] Teka Grona Konserwatorów Galicji Zachodniej, t. 1.
Wyspiański S., 1966, Pisma prozą i juwenilia, „Stanisław Wyspiański. Dzieła zebrane”, t. 14, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2021 Tadeusz Łopatkiewicz
![Creative Commons License](http://i.creativecommons.org/l/by-nd/4.0/88x31.png)
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 539
Number of citations: 0