Přeskočit na hlavní obsah Přeskočit na hlavní navigační menu Přeskočit na patičku stránky
  • Registrace
  • Přihlášení
  • Language
    • Čeština
    • Deutsch
    • English
    • Español (España)
    • Français (France)
    • Français (Canada)
    • Hrvatski
    • Italiano
    • Język Polski
    • Srpski
    • Українська
  • Menu
  • Domů
  • Aktuální
  • Archivy
  • Podrobnosti
    • O časopise
    • Příspěvky
    • Editorský tým
    • Zásady zachování soukromí
    • Kontakt
  • Registrace
  • Přihlášení
  • Language:
  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Français (Canada)
  • Hrvatski
  • Italiano
  • Język Polski
  • Srpski
  • Українська

Studia Pigoniana

Jak oszukać system? O koalangu Janusza Zajdla
  • Domů
  • /
  • Jak oszukać system? O koalangu Janusza Zajdla
  1. Domů /
  2. Archivy /
  3. Vol 4 No 4 (2021): Studia Pigoniana /
  4. Articles

Jak oszukać system? O koalangu Janusza Zajdla

Autoři

  • Dariusz Rott UNIWERSYTET ŚLĄSKI W KATOWICACH https://orcid.org/0000-0001-5171-2794

DOI:

https://doi.org/10.12775/SP.2021.004

Abstrakt

W swoim artykule autor przypomina Paradyzję Janusza Andrzeja Zajdla, jedną z najważniejszych powieści popularnego w literaturze polskiej lat osiemdziesiątych XX wieku nurtu fantastyki socjologicznej (social fiction). Zajdel jest uważany za jego prekursora, a twórczość pisarza cechowała głęboka refleksja społeczna i zwrócenie uwagi na rolę języka znaczeniowo-aluzyjnego, który pozwalał mieszkańcom sztucznego świata – Paradyzji – na swobodną wymianę poglądów i swoistą grę z władzą, która obnażała manipulacje i kłamstwa systemu. Ten niezwykle oryginalny język, który pisarz nazwał koalangiem (akronim terminu kojarzeniowo-aluzyjny język), został poddany wieloaspektowej analizie.

Biografie autora

Dariusz Rott, UNIWERSYTET ŚLĄSKI W KATOWICACH

Prof. dr hab. Dariusz Rott – historyk literatury i medioznawca. Jest profesorem w Instytucie Literaturoznawstwa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Zajmuje się historią literatury dawnej Polski, w tym staropolskim piśmiennictwem geograficznym, kulturą literacką braci czeskich, pisarstwem kobiecym. Jego zainteresowania naukowe obejmują również literaturę współczesną: twórczość Mirona Białoszewskiego, nurt fantastyki socjologicznej oraz podróżopisarstwo. Był profesorem wizytującym na uczelniach w Bułgarii, Czechach, na Słowacji i Ukrainie.

Reference

Będkowski L., 2000, Ponure raje Janusza A. Zajdla. Wizje społeczeństw totalitarnych, czyli o prozie fantastycznonaukowej Janusza A. Zajdla, Gdański Klub Fantastyki, Gdańsk 2000.

Bugajski L., 1986, Rajski koszmar, „Fantastyka”, nr 4, s. 50.

Głowiński M., 1990, Nowomowa po polsku, Wydawnictwo PEN, Warszawa.

Klementowski R., 2003, Modelowe boksowanie ze światem. Polska literatura fantastyczna na przełomie lat 70. i 80., Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.

Leś M.M., 2008, Fantastyka socjologiczna. Poetyka i myślenie utopijne. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok.

Leś M. M., 2013, Pomieszanie języków i pierwszy kontakt. O językach sztucznych w fantastyce naukowej, [w:] Białostockie Archiwum Językowe (13), s. 159–185.

Niewiadowski A., 1992, Literatura fantastycznonaukowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Niewiadowski A., Smuszkiewicz A., 1990, Leksykon polskiej literatury fantastycznonaukowej, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.

Oramus M., Twórczość Janusza Zajdla, URL: https://www.rp.pl/artykul/509793-Tworczosc-Janusza-Zaldla.html.

Parowski M., 1990, Czas fantastyki, Wydawnictwo GLOB, Szczecin.

Rott D., 1994, Agitacja polityczna w społeczeństwie przyszłości i koalang. „Paradyzja” Janusza A. Zajdla, [w:] Rozgrywanie światów. Formy perswazji w kulturze współczesnej, pod redakcją I. Iwasiów, J. Madejskiego, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin, s. 173–181.

Tambor J., 1990, Język polskiej prozy fantastycznonaukowej, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.

Uniłowski K., 2020, Krytyka po literaturze, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.

Wilkoń A., 1987, Typologia odmian językowych współczesnej polszczyzny, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Katowice.

Wojan K., 2015, Języki sztuczne. Zapotrzebowanie społeczeństw czy fantazja jednostek? Zarys dziejów interlingwistyki, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.

Wróbel Ł., Polska fantastyka socjologiczna, URL: https://www.tolkien.com.pl/hobbickanorka/artykuly/socj.html.

Zajdel J.A., 1989, List pożegnalny, Wydawnictwo „Alfa”, Warszawa.

Zajdel J.A., 1984, Paradyzja, Państwowe Wydawnictwo Iskry, Warszawa.

Studia Pigoniana

Stahování

  • pdf (Język Polski)

Publikováno

2021-12-02

Jak citovat

1.
ROTT, Dariusz. Jak oszukać system? O koalangu Janusza Zajdla. Studia Pigoniana. Online. 2 prosinec 2021. Vol. 4, no. 4, pp. 71-84. [Accessed 8 červenec 2025]. DOI 10.12775/SP.2021.004.
  • ISO 690
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Stánhout citace
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Číslo

Vol 4 No 4 (2021): Studia Pigoniana

Sekce

Articles

Licence

Copyright (c) 2021 Dariusz Rott

Creative Commons License

Tato práce je licencována pod Mezinárodní licencí Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0.

Stats

Number of views and downloads: 548
Number of citations: 0

Search

Search

Browse

  • Procházet index autorů
  • Issue archive

User

User

Aktuální číslo

  • Atom logo
  • RSS2 logo
  • RSS1 logo

Informace

  • Pro čtenáře
  • Pro autory
  • Pro knihovníky

Newsletter

Subscribe Unsubscribe

Jazyk

  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Français (Canada)
  • Hrvatski
  • Italiano
  • Język Polski
  • Srpski
  • Українська
Nahoru

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partners

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Nicolaus Copernicus University Accessibility statement Shop